Ρεπορτάζ: Κατερίνα Μπρέγιαννη
Ολοκληρώθηκε ήδη ένας χρόνος πιλοτικής εφαρμογής του Waste4Think με εντυπωσιακά αποτελέσματα και ήρθε η ώρα της αποτίμησης. Ο Δήμος Χαλανδρίου διοργανώνει ημερίδα σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη των Πόλεων (ΣΒΑΠ), που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη στο κτήριο των Ολυμπιακών Ακινήτων στην Κηφισίας, στο πλαίσιο της συνάντησης εργασίας των Ευρωπαίων εταίρων του προγράμματος (13-16.2). Στη συνάντηση αυτή θα γίνει η αποτίμηση του προγράμματος, θα παρουσιαστούν οι καινοτόμες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται στο Χαλάνδρι, θα σχεδιαστεί η επέκτασή του σταδιακά, σε όλη την πόλη, ενώ θα γίνει ο σχεδιασμός της επέκτασης του προγράμματος επίσης σε όλη την πόλη.
Το Waste4Think, ένα καινοτόμο πρόγραμμα συλλογής και αξιοποίησης οικιακών υπολειμμάτων τροφής, ξεκίνησε να εφαρμόζεται πιλοτικά στο Χαλάνδρι τον Δεκέμβριο του 2016 με στόχο την εξεύρεση καινοτόμων λύσεων στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων τροφών. Το πρόγραμμα συλλογής οικιακών ζυμώσιμων απορριμμάτων διενεργείται σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Waste4Think, HORIZON 2020. Είναι συνολικού προϋπολογισμού 10.500.000 ευρώ και συμμετέχουν 19 εταίροι (πανεπιστήμια, οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, δημόσιοι φορείς, επιχειρήσεις κ.ά.) από επτά κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο πλαίσιο του προγράμματος εξετάζονται διαφορετικές περιπτώσεις διαχείρισης οικιακών απορριμμάτων σε τέσσερις ευρωπαϊκές πόλεις (Χαλάνδρι, Cascais Πορτογαλίας, Zamudio Ισπανίας, Seveso Ιταλίας).
Το κλειδί της επιτυχίας
«Άμεσο αποτέλεσμα της εφαρμογής του προγράμματος ήταν η σημαντική μείωση των στερεών αποβλήτων που καταλήγουν στους πράσινους κάδους και τα ΧΥΤΑ, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που ενδεχόμενη επέκταση της εφαρμογής του (π.χ. σε όλη την Αττική) θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατάργηση των ΧΥΤΑ», τονίζει μιλώντας στην «Α» ο εντεταλμένος σύμβουλος στον Τομέα Διαχείρισης Ανακυκλώσιμων Υλικών, καθηγητής ΕΜΠ Γεράσιμος Λυμπεράτος και μιλά για «πολύ επιτυχημένη εφαρμογή».
Σημαντικό είναι το γεγονός ότι το προϊόν που καταλήγουμε να παίρνουμε μετά τη διαδικασία της συλλογής των οικιακών απορριμμάτων και της ξήρανσης είναι ομοιογενές και εξαιτίας της χαμηλής υγρασίας μπορεί να αποθηκευτεί για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Όπως εξηγεί ο κ. Λυμπεράτος, η επιτυχία του προγράμματος συναρτάται στην ορθή ενημέρωση των πολιτών και τη διασφάλιση ότι στους καφέ κάδους συλλογής των οικιακών απορριμμάτων δεν θα καταλήξουν ακατάλληλα υλικά.
Οι κάτοικοι (250 νοικοκυριά) που συμμετέχουν έως σήμερα, διαχωρίζουν τα οικιακά ζυμώσιμα απορρίμματα (τα υπολείμματα τροφών κουζίνας, φρούτα, λαχανικά και υγρά χαρτιά κουζίνας) σε ειδικές βιοαποδομήσιμες σακούλες και οικιακούς κάδους που τους έχουν διανεμηθεί. Στη συνέχεια οι σακούλες μεταφέρονται σε μεγαλύτερους καφέ κάδους, χωρητικότητας 120 λίτρων, οι οποίοι -σε αυτή τη φάση- κλείνουν με λουκέτο και ανοίγουν με ειδικό κλειδί που έχει διανεμηθεί στους εθελοντές κατοίκους. Η αποκομιδή του υλικού γίνεται από την υπηρεσία καθαριότητας δύο φορές την εβδομάδα με ειδικό απορριμματοφόρο όχημα. Ακολουθεί η διαδικασία της ξήρανσης και ο τεμαχισμός. Το προϊόν που προκύπτει είναι ένα αξιοποιήσιμο προϊόν βιομάζας. Το «FORBI» (Food Residue Biomass) είναι πλούσιο ενεργειακά και το βάρος του ισούται με το 1/5 του βάρους των απορριμμάτων από τα οποία παράγεται. Αυτό έχει συνέπεια το μειωμένο κόστος μεταφοράς.
Για ορθή χρήση του FORBI
Το FORBI, όπως εξηγεί ο κ. Λυμπεράτος, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή αέριου βιοκαύσιμου, ή καυσίμου για την τσιμεντοβιομηχανία, ή στερεού καυσίμου (πέλετ) και υγρό καύσιμο (βιοαιθανόλη) για προσθήκη στη βενζίνη. Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για παραγωγή κομπόστ, ζωοτροφής, ή την παραγωγή ενεργού άνθρακα για καθαρισμό υγρών αποβλήτων. Στο πλαίσιο του προγράμματος εξετάζονται όλες αυτές οι λύσεις ώστε να αναδειχθεί η πλέον συμφέρουσα από περιβαλλοντική και οικονομική άποψη.
Τα αποτελέσματα της εφαρμογής του πρωτοποριακού αυτού προγράμματος στον Δήμο Χαλανδρίου είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Μειώθηκε σημαντικά ο όγκος των απορριμμάτων που καταλήγει στις χωματερές, ενώ η ποιότητα του συλλεγόμενου υλικού, που μετατρέπεται σε πηγή εναλλακτικής ενέργειας, είναι πολύ υψηλή (με «άστοχο» υλικό λιγότερο από 2%). Κατά την πλήρη εφαρμογή του προγράμματος στην πόλη προβλέπεται να υπάρξουν μειώσεις στα δημοτικά τέλη για τους δημότες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.
Η επιτυχής παραγωγή βιοαιθανόλης τη συνιστά μια ιδιαίτερα συμφέρουσα επιλογή υπογραμμίζει ο κ. Λυμπεράτος. Με την επέκταση του προγράμματος, τα οχήματα του Δήμου Χαλανδρίου που συλλέγουν τα απορρίμματα θα μπορούν να κινούνται με βιοαιθανόλη που έχει παραχθεί από αυτά. Επιτυγχάνεται έτσι η πλήρης αξιοποίηση των πόρων σε μια εφαρμογή κυκλικής οικονομίας. Ο κόσμος έχει αγκαλιάσει το Waste4think με ενθουσιασμό. Το επόμενο βήμα πλέον είναι να εφαρμοστεί σε ένα διαμέρισμα του δήμου για έξι μήνες και στη συνέχεια να επεκταθεί σε όλη την πόλη.
Στόχος τα λιγότερα σκουπίδια
Ο Δήμος Χαλανδρίου προγραμματίζει παράλληλες δράσεις ώστε να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες στα θέματα ανακύκλωσης με την ενεργή εμπλοκή των σχολείων του δήμου, τη δημιουργία ειδικού λογισμικού ενημέρωσης σε θέματα ανακύκλωσης. Επίσης σχεδιάζεται η εφαρμογή ειδικού προγράμματος επιβράβευσης των επιχειρήσεων που ακολουθούν φιλοπεριβαλλοντικές πρακτικές.
Με τη επέκταση του Waste4think για όλους τους δημότες, την εφαρμογή της οικιακής κομποστοποίησης, τη χωριστή διαλογή των απορριμμάτων με την προσθήκη των κίτρινων κάδων (αποκλειστικά για χαρτί) που ήδη εφαρμόζεται, τους ειδικούς κάδους για ανακύκλωση στα σχολεία, είναι βέβαιο πως θα επιτευχθεί σημαντική βελτίωση στην ποιότητα ζωής των πολιτών. Σε ένα χρόνο από τώρα το Χαλάνδρι στοχεύει να είναι μια πολύ πιο καθαρή και περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένη πόλη.
