Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
15.1°C19.8°C
3 BF 56%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Σποραδικές νεφώσεις
16 °C
14.7°C17.0°C
1 BF 75%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C17.1°C
3 BF 66%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.8°C17.5°C
1 BF 58%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
14 °C
13.9°C16.9°C
0 BF 62%
"Τα παιδιά έχουν δικαίωμα στην ιδιωτικότητα"
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

"Τα παιδιά έχουν δικαίωμα στην ιδιωτικότητα"

Από τις 25 Μαΐου, το τοπίο στα social media αλλάζει. Όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποχρεούνται να εφαρμόσουν τον ευρωπαϊκό Κανονισμό 679/2016, ο οποίος απαγορεύει τη χρήση των social media σε παιδιά έως 13 ετών και επιτρέπει τη χρήση τους για τις ηλικίες από 13 έως 16 μόνο με τη συγκατάθεση των γονέων. Στο πλαίσιο της ευρύτερης κουβέντας που έχει ανοίξει με αφορμή την εφαρμογή του κανονισμού, έχει αρχίσει να βρίσκεται και μια άλλη παράμετρος, που αφορά τις αυστηροποιήσεις σε σχέση με τη δημοσίευση φωτογραφιών παιδιών από τους γονείς τους.

Για το ζήτημα, με βάση και όσα ισχύουν τα τελευταία χρόνια σε άλλες χώρες, όπως στη Γαλλία και την Αυστρία, όπου οι 18χρονοι έχουν δικαίωμα να μηνύσουν τους γονείς τους για τη δημοσίευση προσωπικών τους δεδομένων όταν ήταν σε μικρή ηλικία και δεν μπορούσαν να εκφράσουν γνώμη, συζητήσαμε με τον Γιώργο Κορμά, εκπρόσωπο του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, δύο μητέρες που ζουν η μία στην Ελλάδα και η άλλη στο εξωτερικό και τον Γιώργο Παπαπροδρόμου, διευθυντή της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.

Τι ισχύει σε άλλες χώρες

Πριν από λίγους μήνες, στην Αυστρία, 18χρονη μήνυσε τους γονείς γιατί αναρτούσαν στο Facebook φωτογραφίες όταν ήταν παιδί και έφηβη, χωρίς να έχει δώσει εκείνη φυσικά τη συγκατάθεσή της. Αν η κοπέλα κερδίσει την υπόθεση, οι γονείς πρόκειται να τιμωρηθούν με πρόστιμο αρκετών χιλιάδων ευρώ. Ακόμα και με φυλάκιση απειλούνται οι Γάλλοι γονείς που ανεβάζουν φωτογραφίες των παιδιών τους στα social media. Σύμφωνα με τη γαλλική νομοθεσία, όποιος δημοσιεύει λεπτομέρειες της ζωής ενός τρίτου προσώπου χωρίς την άδειά του κινδυνεύει με ποινή φυλάκισης έως και έναν χρόνο και πρόστιμο έως και 45.000 ευρώ, καθώς ως τρίτο πρόσωπο εννοούνται και τα παιδιά. Την ίδια ώρα, στη Γερμανία βρίσκεται σε εξέλιξη μεγάλη εκστρατεία κατά της έκθεσης των παιδιών στα κοινωνικά δίκτυα.

«Μέσα σε λίγα χρόνια, τα παιδιά θα μπορούσαν εύκολα να οδηγήσουν τους γονείς τους στο δικαστήριο επειδή δημοσίευσαν φωτογραφίες τους όταν ήταν νεότεροι» είχε δηλώσει σχετικά τον Μάρτιο του 2016 στην εφημερίδα "Le Figaro" ο Ερίκ Ντελκρουά, ειδικός στο δίκαιο και στην ηθική του Διαδικτύου. Τον Φεβρουάριο του ίδιους έτους οι γαλλικές αρχές -ανησυχώντας για την ασφάλεια των παιδιών- είχαν δημοσιοποιήσει και μήνυμα στο Facebook, το οποίο έγραφε: «Σταματήστε να δημοσιεύετε φωτογραφίες των παιδιών σας στο Facebook».

"Δεν είναι σε θέση να κρίνουν"

Στην Ελλάδα είναι πολλοί οι γονείς που "ανεβάζουν" άφοβα φωτογραφίες των παιδιών τους στα προφίλ τους, ακόμη και σε καθημερινή βάση. Πολλές είναι επίσης οι περιπτώσεις όσων έχουν αναρίθμητους "φίλους", μεταξύ των οποίων βρίσκονται και αρκετοί που δεν γνωρίζουν. Ή πάλι το προφίλ τους είναι δημόσιο, οπότε ο καθένας μπορεί να δει ό,τι ανεβάζουν. Στον αντίποδα, τα τελευταία χρόνια έχουν πολλαπλασιαστεί οι φωνές που υποστηρίζουν πως δεν πρέπει οι γονείς να εκθέτουν σε δημόσια θέα τα παιδιά τους. Ή, τουλάχιστον, στις αναρτήσεις που "ανεβάζουν" πρέπει τα πρόσωπα των παιδιών να είναι καλυμμένα. Τη λογική αυτή υιοθετεί η Στέλλα, 34χρονη μητέρα δύο παιδιών, 4 χρόνων και 15 μηνών, που δημοσιεύει μεν στο Facebook στιγμές από την καθημερινότητα των παιδιών και της οικογένειάς της, όμως κοινοποιεί στιγμιότυπα όπου δεν φαίνονται τα πρόσωπα των παιδιών της. Οι λόγοι ποικίλουν. "Κατ' αρχάς θεωρώ πως θα εκμεταλλευόμουν την προσωπικότητά τους χωρίς τη συναίνεσή τους. Δεν είναι σε θέση να κρίνουν και να αποφασίσουν, άρα εγώ ως ενήλικας πρέπει να τα προστατεύσω. Επίσης, όπως ξέρουμε, οποιοσδήποτε μπορεί να 'σώσει' φωτογραφίες που ανεβάζουμε, να τις επεξεργαστεί, να τις οικειοποιηθεί, να δημιουργήσει προφίλ με δικές μας φωτογραφίες ως δίκη του οικογένεια και ζωή". Την ίδια ώρα, θεωρεί απαράδεκτο να "ανεβάζουν" άλλοι, είτε γονείς είτε όχι, φωτογραφίες των παιδιών της. "Είχε τύχει να φαίνεται το προφίλ της κόρης μου σε σχολική φωτογραφία που ανέβασε στη σελίδα του το ίδιο το σχολείο χωρίς τη συγκατάθεσή μου και φυσικά ζήτησα να κατέβει άμεσα".

Από την άλλη, δεν θεωρεί πως είναι απαραίτητα λύση να γίνονται μηνύσεις, όπως συμβαίνει στο εξωτερικό. "Το να ενηλικιωθεί και να με μηνύσει δεν θα αλλάξει τίποτα σε σχέση με το ψηφιακό προφίλ που θα έχει ήδη δημιουργηθεί έως τότε. Ό,τι ανεβαίνει δεν κατεβαίνει, ούτε διαγράφεται ασφαλώς και οριστικά. Ίσως είναι ένας τρόπος εκφοβισμού της τωρινής γενιάς γονέων, που είναι οι πρώτοι με τόση πρόσβαση στα social media, μια υπενθύμιση για το κακό που μπορείς να προκαλέσεις. Δεν θα ήθελα να φτάνουμε σε άκρα πάντως, δεν θεωρώ πως έτσι λύνεται ουσιαστικά το πρόβλημα" λέει η Στέλλα.

"Δεν είναι μόνο οι παιδεραστές"

"Το πρόβλημα με τους γονείς είναι ότι δεν αντιλαμβάνονται τους κινδύνους και εκθέτουν τα παιδιά τους στο πλαίσιο της γενικής έκθεσης του εαυτού τους" δηλώνει στην "Αυγή" ο Γιώργος Κορμάς, εκπρόσωπος του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου. "Τα κοινωνικά δίκτυα είναι φτιαγμένα ώστε να εξυπηρετούν της ανάγκες των ανθρώπων. Μπορεί λοιπόν κάποιος να έχει ανάγκη να δείξει ότι το παιδί του είναι καλό, έξυπνο, ότι έχει μεγαλώσει και δεν ξέρω τι άλλο" προσθέτει.

"Τα παιδιά έχουν δικαίωμα στην ιδιωτικότητα" τονίζει ο Γιώργος Κέρμος, που τονίζει ότι και στην Ελλάδα ενδεχομένως ένα παιδί θα μπορούσε να κατηγορήσει τους γονείς του αφού ενηλικιωθεί για καταπάτηση της ιδιωτικότητάς του, όμως δεν υπάρχει το ίδιο σαφές και αυστηρό πλαίσιο με το εξωτερικό. Με τον νέο νόμο, ωστόσο, αφαιρείται από τις εταιρείες το δικαίωμα της διακίνησης και δημοσίευσης φωτογραφιών παιδιών για διαφημιστικούς λόγους και παράλληλα ανοίγει η κουβέντα και για τη στάση των γονέων.

"Δεν είναι μόνοι οι παιδεραστές που μπορούν να χρησιμοποιήσουν την εκάστοτε φωτογραφία, αλλά και ότι αφήνεται με τη φωτογραφία για το παιδί ένα ίχνος που θα το ακολουθεί όλα του τα χρόνια" λέει ο Γ. Κέρμος. Και ο ίδιος πάντως πιστεύει ότι πιο σημαντικό ρόλο από τη νομοθετική θωράκιση παίζει η συνειδητοποίηση της κατάστασης από τους γονείς. Προς αυτή την κατεύθυνση μπορεί να συμβάλει η ενημέρωση των γονιών μέσω ΜΜΕ, μέσα στα σχολεία και μέσω βέβαια ενημέρωσης με καμπάνιες από το Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου και άλλους φορείς. "Στις 6 Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα Ασφαλούς Πλοήγησης στο Διαδίκτυο, θα υπάρξουν σχετικές ενημερωτικές εκδηλώσεις σε συνεργασία με το υπουργείο Παιδείας και τη Δίωξη του Ηλεκτρονικού Εγκλήματος".

"'Ανεβάζω' γιατί..."

Την άποψη ότι δεν χρειάζεται να ζούμε με τον φόβο εκφράζει στην εφημερίδα μας η Ίρις, 34 χρόνων, που ζει στο Λονδίνο και είναι μητέρα τρίχρονου παιδιού. "Δεν μου αρέσει, ας πούμε, που βάζουν φάτσες (emoticons) πάνω στα πρόσωπα των μωρών, το θεωρώ ακραίο. Ή 'ανεβάζεις' ή δεν 'ανεβάζεις'. Σίγουρα είναι λίγο τρομακτικό να ξέρεις ότι το Facebook μπορεί να χρησιμοποιήσει δεδομένα σου όπως θέλει, όμως, από την άλλη, μην παραδώσουμε και τα όπλα". Σε σχέση με το πώς η ίδια λειτουργεί, αναφέρει: "Όταν γεννήθηκε η μικρή, με τον σύντροφό μου είχαμε πιο πολλές επιφυλάξεις. Δεν ήθελα να βάλω φωτογραφίες, ειδικά όταν ήταν μωρό. Πιο μετά αποφασίσαμε από κοινού με τον σύντροφό μου ότι μπορούμε να ανεβάζουμε κάποιες κοινές φωτογραφίες. Εγώ κυρίως επιλέγω το Ιnstagram, όπου όμως βάζω πιο καλλιτεχνικές φωτογραφίες". Για τους λόγους που ανεβάζει φωτογραφίες λέει ότι τις μοιράζεται στο πλαίσιο της δικής της έκθεσης. Προσέχει πάντα ωστόσο με φωτογραφίες στις οποίες είναι και άλλα παιδιά. "Θα ρωτήσω, δεν θα 'ανεβάσω' φωτογραφίες χωρίς την έγκριση των άλλων γονιών." Στην Αγγλία, πάντως, έτσι κι αλλιώς οι περισσότεροι γονείς ανεβάζουν πολύ συχνά φωτογραφίες των παιδιών τους, λέει η Ίρις.

"Τα παιδιά δεν είναι προεκτάσεις του εαυτού μας"

"Στην πραγματική ζωή θα δίναμε το τηλέφωνό μας ή τη φωτογραφία μας σε όποιον περνάει κάτω από το σπίτι;" είναι το ρητορικό ερώτημα που καταθέτει στην "Αυγή" ο Γιώργος Παπαπροδρόμου, διευθυντής της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. "Δίνουμε πάρα πολλά προσωπικά δεδομένα χωρίς να έχουμε ιδέα ποιος τα διαχειρίζεται και με ποιον τρόπο. Μια απλή φωτογραφία ακόμη κι ενός νεογέννητου μπορεί να την πάρει κάποιος επιτήδειος και να τη βάλει μέχρι και σε πορνογραφικό σάιτ ως φωτογραφία κραχτή". "Να μην κάνουμε τίποτα για τα παιδιά μας χωρίς αυτά, τίποτα για αυτά χωρίς αυτά" υπογραμμίζει ο Γ. Παπαπροδρόμου και συμπληρώνει: "Πρέπει να σεβόμαστε τη μοναδικότητα και την ιδιωτικότητά τους. Δεν είναι προεκτάσεις του εαυτού μας. Όπως προσέχουμε τον εαυτό μας και τα παιδιά μας, πρέπει να προσέχουμε τα προσωπικά δεδομένα και τα δικά μας και των παιδιών μας".

Αγγλία: Μοιρασμένες οι απόψεις των γονέων

Πριν από τρία χρόνια περίπου, στις 29 Μαΐου του 2015, η "Daily Mail" δημοσίευσε έρευνα στην οποία καταγραφόταν ότι οι γονείς στην Αγγλία 'ανεβάζουν' κατά μέσο όρο ούτε λίγο ούτε πολύ 973 φωτογραφίες των παιδιών τους πριν γίνουν 5 ετών, με το 17% των γονιών να παραδεχέται ότι δεν ελέγχει τις ρυθμίσεις απορρήτου.

Λίγους μήνες πριν από σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στις 3 Αυγούστου στο BBC και καταπιανόταν ευρύτερα με το θέμα των δημοσιεύσεων, οι απαντήσεις των γονέων για τη δημοσίευση φωτογραφιών των παιδιών τους ήταν μοιρασμένες. Ειδικότερα, το 56% των γονιών ανέφερε ότι δεν θα πόσταρε φωτογραφίες των παιδιών του. Όπως απάντησαν οι περισσότεροι γονείς, ο λόγος που δεν θέλουν να 'ανεβάζουν' φωτογραφίες των παιδιών τους είναι ότι θέλουν να διαφυλάξουν την ιδιωτικότητά τους.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL