Σημαντική αυξητική τάση εμφανίζουν οι καταγγελίες των πολιτών τα τελευταία χρόνια για φαινόμενα κακοδιοίκησης, διαφθοράς και αδιαφανών διαδικασιών στο Δημόσιο, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στο έργο των ελεγκτικών μηχανισμών για τη βελτίωση των δημόσιων υπηρεσιών και τη διασφάλιση της διαφάνειας.
Εξάλλου, και ο ειδικός γραμματέας του Σώματος Επιθεωρητών - Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης Δημοσθένης Κασσαβέτης παραδέχθηκε κατά την πρόσφατη παρουσίαση της έκθεσης των πεπραγμένων του σώματος για το 2016 την πολύτιμη συνεισφορά των πολιτών στον εντοπισμό φαινομένων κακοδιοίκησης και διαφθοράς, επισημαίνοντας ότι έχουν καταφέρει οι επιθεωρητές να ελέγξουν την περσινή χρονιά 2.370 καταγγελίες πολιτών σε σύνολο 3.120 αναφορών.
Πάνω από μισοί έλεγχοι από καταγγελίες
Οι καταγγελίες των πολιτών περιγράφονται με απόλυτους αριθμούς και στατιστικά στοιχεία στην έκθεση του σώματος, η οποία καταγράφει μια αυξητική τάση στην υποβολή αναφορών την τελευταία δεκαετία και ιδιαίτερα μετά το 2010. Έτσι, ενδεικτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία, το 2008 υποβλήθηκαν 1.747 καταγγελίες, το 2009 2.393, το 2010 3.038, το 2011 2.954, το 2012 2.020, το 2013 2.877, το 2014 3.691, το 2015 1.855 και 3.120, όπως αναφέρθηκε, το 2016.
Αποδεικτικό δε της συνεισφοράς των πολιτών στο έργο των ελεγκτικών μηχανισμών συνιστά το γεγονός ότι η μεγάλη πλειονότητα των ελέγχων έχουν αφετηρία επώνυμες ή ανώνυμες καταγγελίες προς το ΣΕΕΔΔ! Έτσι, όπως καταγράφεται στα στοιχεία της έκθεσης, κατά το έτος 2016 πλέον του 64% των διενεργηθέντων ελέγχων είχε ως έναυσμα καταγγελίες που περιήλθαν στο ΣΕΕΔΔ. Ακολούθως, το ποσοστό ελέγχων που διενεργήθηκαν κατόπιν παραγγελιών δικαστικών ή εισαγγελικών αρχών ανέρχεται στο 11%, κατόπιν αιτημάτων του γενικού επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης στο 12%, ενώ χαμηλό παρουσιάζεται το ποσοστό των επιθεωρήσεων που ξεκίνησαν μετά από πρωτοβουλία δημόσιας υπηρεσίας (5%) ή μετά από εντολή υπουργού (3%).
Μη σύννομες πράξεις και πλαστά πιστοποιητικά
Η θεματολογία των καταγγελιών αυτών είναι ποικίλη και η κατανομή σε θεματικούς άξονες περιγράφεται αναλυτικά στον πίνακα που παραθέτει η "Αυγή". Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της έκθεσης, το μεγαλύτερο ποσοστό (21,5%) αφορά την κατηγορία «Οργάνωση και λειτουργία υπηρεσιών» και πρόκειται για καταγγελίες που σχετίζονται με καθυστερήσεις των υπηρεσιών, μη ικανοποίηση αιτημάτων, αδιαφανείς διαδικασίες, μη σύννομες διοικητικές πράξεις κ.λπ. Επίσης ένας σημαντικός αριθμός καταγγελιών της παραπάνω κατηγορίας αφορούσε στη γνησιότητα τίτλων σπουδών και πιστοποιητικών γλωσσομάθειας δημοσίων υπαλλήλων καθώς και στη μη τήρηση του προβλεπόμενου ωραρίου εργασίας.
Αναφορικά με τους φορείς των οποίων οι υπηρεσίες βρίσκονται στο επίκεντρο των καταγγελιών, όπως παρουσιάζονται στον πίνακα, στην πρώτη θέση με το μεγαλύτερο ποσοστό αναφορών (38%) βρίσκονται οι δήμοι και οι επιχειρήσεις τους, ενώ ακολουθούν τα υπουργεία (27%). Αναλυτικότερα, για τα υπουργεία οι καταγγελίες αφορούν κυρίως τις αποκεντρωμένες υπηρεσίες τους, για τις αποκεντρωμένες διοικήσεις αφορούν στην πλειονότητά τους ζητήματα που άπτονται της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, για τα νομικά πρόσωπα εστιάζονται σε υπηρεσίες ασφαλιστικών φορέων, σε πανεπιστημιακά ιδρύματα κ.ά. Για τις περιφέρειες αφορούν κυρίως ζητήματα λαϊκών αγορών, μεταφορών και επικοινωνιών, για τους δήμους / κοινότητες, πέραν των υπηρεσιών πολεοδομίας και της ανάθεσης έργων, προμηθειών, αρμοδιότητες αποκλειστικές των ΟΤΑ α' βαθμού (δημοτολόγια, μεταδημοτεύσεις, αλλοδαποί, άδειες καταστημάτων κ.ά.).
Επιταχύνεται ο πειθαρχικός έλεγχος
Τριπλασιασμό των αποφάσεων που εξέδωσαν τα Πρωτοβάθμια Πειθαρχικά Συμβούλια στον δημόσιο τομέα σε σχέση με το 2015 καταγράφει η Έκθεση του ΣΕΕΔΔ φανερώνοντας βελτίωση και επιτάχυνση του πειθαρχικού ελέγχου σε πρώτο βαθμό. Δεν ισχύει το ίδιο ωστόσο για τα Δευτεροβάθμια Πειθαρχικά Συμβούλια, όπου καταγράφονται καθυστερήσεις, με τις αποφάσεις να είναι λιγότερες σε σχέση με το 2015.
Σύμφωνα με τον σχετικό πίνακα, διαπιστώνεται πως, μολονότι την 31.12.2016 ο αριθμός των εκκρεμών πειθαρχικών υποθέσεων ενώπιον των Πρωτοβάθμιων Πειθαρχικών Συμβουλίων έχει αυξηθεί (+51,76%) σε σχέση με τον αντίστοιχο του έτους 2015, καταγράφεται ωστόσο σημαντική επιτάχυνση της λειτουργίας των ανωτέρω συμβουλίων, δεδομένου ότι ο λόγος «αποφάσεις / εκκρεμείς υποθέσεις» έχει βελτιωθεί σημαντικά για το ίδιο χρονικό διάστημα (αύξηση περίπου 81%).
Αντίστοιχα ο αριθμός των εκκρεμών πειθαρχικών υποθέσεων, στις 31.12.2016, ενώπιον των Δευτεροβάθμιων Πειθαρχικών Συμβουλίων έχει αυξηθεί επίσης σημαντικά σε σχέση με τον αντίστοιχο του έτους 2015 (περίπου +316%). Στην περίπτωση αυτή, ωστόσο, διαπιστώνεται σημαντική επιβράδυνση της λειτουργίας των ανωτέρω συμβουλίων δεδομένου ότι ο λόγος «αποφάσεις / εκκρεμείς υποθέσεις» προκύπτει, για το ίδιο χρονικό διάστημα, μειωμένος κατά περίπου 87%.
