Όπου κι αν ζουν τα παιδιά, πρέπει να έχουν τις ίδιες ευκαιρίες. Με αυτή τη φράση κλείνει το λεύκωμά της για το ταξίδι της στην Ουγκάντα, όπου παρέμεινε σχεδόν 20 μέρες, η Κατερίνα Νανούρη. Την ώρα που εκφράζονται ρατσιστικά ακόμη και δημοσιογράφοι στα τηλεοπτικά πάνελ για τους πρόσφυγες που έρχονται στην Ελλάδα, η ίδια αποφάσισε να αφήσει την Ελλάδα και τις όποιες ανέσεις και να ζήσει με ανθρώπους που ζουν πολύ χειρότερα από εμάς, στερούμενοι τ’ αυτονόητα. Μέσα σε συνθήκες εξαιτίας των οποίων αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους.
Πήγε εκεί όπου ακόμη κι ένα ποτήρι νερό προϋποθέτει μια επώδυνη καθημερινή οδύσσεια. «Για να πιούν τα παιδιά ένα ποτήρι νερό θα ξεκινήσουν ξυπόλητα να διανύσουν μια απόσταση περίπου τριών χιλιομέτρων με ένα άδειο μπιτόνι στο χεράκι τους», λέει η Κ. Νανούρη. Στα παιδιά που συνάντησε μοίρασε μπαλόνια και καραμέλες. Από εκεί εμπνεύστηκε και τον τίτλο του βιβλίο της «Πριν την Καραμέλα» που κυκλοφόρησε πρόσφατα από την Κάπα Εκδοτική (Παπαρρηγοπούλου 6, Περιστέρι). Mέρος των εσόδων από τις πωλήσεις θα δοθεί για την ενίσχυση των παιδιών του χωριού Μόντε στην Ουγκάντα.
* Μιλήστε μας λίγο για εσάς
Γεννήθηκα, μεγάλωσα, σπούδασα, εργάζομαι και ζω στην αγαπημένη μου πόλη, την Αθήνα. Κατάγομαι από ένα πολύ όμορφο κυκλαδίτικο νησί, τη Νάξο, λατρεύω τα ταξίδια και ένα από τα χόμπι μου είναι η φωτογραφία.
* Τι σας παρακίνησε να πάτε στην Αφρική και συγκεκριμένα στην Ουγκάντα; Πόσο μείνατε και τι δυσκολίες αντιμετωπίσατε;
Όσο έμενα ακόμα στο πατρικό μου σπίτι, θυμάμαι έντονα δυο σχετικές εικόνες. Η μια να παρακολουθούμε οικογενειακώς τηλεμαραθώνιο για τα παιδιά της Αφρικής που πέθαιναν από την πείνα και η άλλη μια φωτογραφία του Κέβιν Κάρτερ, ενός βραβευμένου με Πούλιτζερ φωτορεπόρτερ, όπου ήταν ένα κοριτσάκι σκελετωμένο λίγο πριν ξεψυχήσει, κι ένα μέτρο πίσω του παραμόνευε ένα όρνιο για να το κατασπαράξει... Οι εικόνες αυτές με τα αποστεωμένα παιδιά ήταν σοκαριστικές και αποτέλεσαν την αιτία γι’ αυτό το ταξίδι.
Ίσως μέσα μου να μην πίστευα ότι αυτές οι εικόνες ήταν αληθινές και να ήθελα να το διαπιστώσω μόνη μου! Έμεινα εκεί σχεδόν 20 μέρες, οι δυσκολίες ήταν αρκετές, αλλά ήμουν προετοιμασμένη ψυχολογικά. Το να μην έχεις νερό, ρεύμα, κινητό, στρώμα για να κοιμηθείς σίγουρα δεν ήταν και το καλύτερό μου, όμως αν δεν βιώσεις αυτές τις συνθήκες, δεν καταλαβαίνεις επί της ουσίας πώς είναι η επιβίωση εκεί.
* Πόσο εύκολο είναι να βοηθήσει κάποιος; Έχουν πραγματική επίδραση μεμονωμένες ενέργειες πολιτών;
Αν υπάρχει διάθεση και θέληση, μπορεί εύκολα να βοηθήσει ο οποιοσδήποτε με οτιδήποτε και δεν είναι απαραίτητο να φτάσει ώς την Αφρική! Τα παιδιά αυτά στερούνται τα αυτονόητα, δεν έχουν φαγητό, δεν έχουν ρούχα, δεν έχουν παπούτσια, δεν έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, δεν έχουν μόρφωση, δεν έχουν παιχνίδια...
Αυτό το ταξίδι το έκανα μόνη μου, δεν πήγα μέσω κάποιας ΜΚΟ, ούτε μέσω κάποιας ιεραποστολής, εκ πείρας λοιπόν σας λέω ότι φυσικά με ατομικές ενέργειες (μικρές ή μεγάλες) μπορούμε να βελτιώσουμε την καθημερινότητα αυτών των παιδιών και, πιστέψτε με, το λίγο το δικό μας για κάποιους ανθρώπους όχι μόνο είναι πολύ, πολλές φορές μπορεί να ναι και σωτήριο.
Ένα τέτοιο παράδειγμα, είναι και ο πατέρας Αντώνιος Mutyaba, ο οποίος έχει υπό την προστασία του περίπου 1.300 παιδιά, προσφέροντάς τους ασφαλή στέγη, τροφή και εκπαίδευση και, χάρη στην πρωτοβουλία μεμονωμένων ενεργειών πολιτών, το σπουδαίο αυτό έργο μπορεί και συντηρείται.
* Τι σημαίνει για ένα παιδί να μεγαλώνει εκεί;
Δυστυχώς τα παιδιά αυτά ζουν σ’ ένα άκρως ανθυγιεινό και επικίνδυνο περιβάλλον. Τα περισσότερα από αυτά είναι ορφανά και μαστίζονται από ασθένειες που οφείλονται στον υποσιτισμό και τις λοιμώξεις. Για να καταλάβετε τι εννοώ, θα σας περιγράψω μόνο τη διαδικασία για να πιούν ένα ποτήρι νερό. Θα ξεκινήσουν ξυπόλητα να διανύσουν μια απόσταση περίπου τριών χιλιομέτρων με ένα άδειο μπιτόνι στο χεράκι τους. Θα γυρίσουν κατάκοπα, διότι αυτή τη φορά δεν έχουν μόνο την απόσταση αλλά και το βάρος του λασπόνερου. Μόλις φτάσουν, θα πρέπει αμέσως να μαζέψουν ξύλα, ν’ ανάψουν φωτιά να βράσουν το νερό, να περιμένουν να κρυώσει για να πιούν ένα ποτήρι νερό!
* Πώς ζει ο κόσμος, πού μένει και με τι ασχολείται επαγγελματικά; Ποια είναι η αναλογία πλούσιων και φτωχών;
Η φτώχεια και η έλλειψη κρατικής μέριμνας είναι από τα πρώτα πράγματα που παρατηρεί κανείς. Ο κόσμος μένει σε παράγκες, δεν έχουν πρόσβαση στο νερό και προσπαθούν όσο μπορούν να ασχοληθούν με την καλλιέργεια της γης, αλλά κι αυτό είναι πολύ δύσκολο, γιατί δεν έχουν τα απαραίτητα γεωργικά εργαλεία, ό,τι κάνουν το κάνουν με τα χέρια! Αν δεν κάνω λάθος ο πληθυσμός της Κεντρικής Αφρικής είναι από τους φτωχότερους στον κόσμο, η φτώχεια αγγίζει πάνω από το 60%.
* Κάποιοι, κακοπροαίρετοι, θα σας ρωτούσαν γιατί πήγατε στην Αφρική και δεν μείνατε στην Ελλάδα να βοηθήσετε τα παιδιά που εδώ το έχουν ανάγκη.
Γιατί να αναλωθούμε στο τι θα πουν οι άλλοι; Οι κακοπροαίρετοι, όπως λέτε, κάνουν κάτι εκ του ασφαλούς, ασχολούνται με τους άλλους με τη μορφή διάχυτης κακίας. Προσωπικά κοιτώ τη δική μου «καμπούρα», ασχολούμαι με πράγματα που με κάνουν να νιώθω καλά και μέσα από διάφορες εθελοντικές δράσεις στις οποίες συμμετέχω τα τελευταία χρόνια (σχεδόν όλες εντός Ελλάδας), προσπαθώ απλά να μην ξεχνώ την ανθρώπινη φύση μου κάνοντας ό,τι μπορώ, όσο μπορώ, όπου κι όποτε μπορώ, όπως νομίζω ότι κάνουμε όλοι μας.
* Ποιες ήταν οι αντιδράσεις των παιδιών όταν τους δίνατε καραμέλες; Τι μήνυμα θα θέλατε να περάσετε με το βιβλίο σας;
Τα παιδιά στην αρχή είχαν την αγωνία, τη λαχτάρα να δουν τι κρύβεται πίσω από το περιτύλιγμα και, όταν δοκίμαζαν, πραγματικά έλαμπαν τα μάτια τους και γελούσαν από τη γλυκιά γεύση της!
Δεν είμαι σε θέση να περάσω κανένα μήνυμα σε κανέναν. Θα ήθελα μόνο να θυμίσω αυτό που είπε και η Φιλουμένα Μαρτουράνο στο ομώνυμο έργο του Εντουάρτο Ντε Φιλίππο: «Τα παιδιά είναι παιδιά και είναι όλα το ίδιο».
