Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
17.1°C20.7°C
2 BF 52%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
18 °C
16.5°C18.5°C
2 BF 68%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C16.6°C
3 BF 70%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
15.4°C18.0°C
4 BF 52%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.9°C19.9°C
3 BF 40%
Το στοίχημα της συνύπαρξης
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Το στοίχημα της συνύπαρξης

Μιλάει με το στόμα, με τα χέρια, με το κορμί του ολόκληρο. Είναι έκδηλη η αγωνία του να πείσει τους συνομιλητές του ότι υπάρχει κι άλλος τρόπος, πέρα από το μίσος ή την αδιαφορία, στη συνύπαρξη διαφορετικών εθνοτήτων και θρησκειών στα πολύπαθα Βαλκάνια. Ξέρει ότι η άποψή του είναι μειοψηφική, αλλά την παλεύει είκοσι χρόνια τώρα. Κι έχει να επιδείξει επιτυχίες. Μικρές, αλλά πραγματικές.

Ο Μπουγιάρ Λούμα είναι 46 χρονών. Γεννήθηκε σε ένα χωριό στο Κόσοβο, ως πολίτης της Γιουγκοσλαβίας, σήμερα ζει στο Τέτοβο και είναι πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας. Μια μοίρα που μοιράζεται με εκατομμύρια συνομηλίκους του στις χώρες που προέκυψαν από τα ερείπια της Γιουγκοσλαβίας - και που θα φαινόταν σχεδόν... αστεία στον παππού του. Ο παππούς Λούμα από την Γκλομποτσίτσα άλλαξε στη ζωή του εννιά φορές υπηκοότητα, χωρίς να εγκαταλείψει ποτέ το χωριό του. Γεννήθηκε οθωμανός πολίτης και πέθανε Κοσοβάρος, ενώ στο μεσοδιάστημα ήταν υπήκοος βασιλείων με βραχύβια ζωή και βεβαίως πολίτης της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας.

Η ιστορία του παππού και η προσωπική του εμπειρία σφράγισαν τον Μπουγιάρ, ο οποίος, εάν είχε γεννηθεί σε μια πιο... ήσυχη γειτονιά στον πλανήτη, θα έκανε απλΏς θέατρο. Ωστόσο, ο αλβανικής καταγωγής σκηνοθέτης δεν περιορίζεται στο να ανεβάζει παραστάσεις. Το έργο της ζωής του -“μέχρι τώρα”, όπως λέει- είναι η Loja. (“Παιχνίδι” στα ελληνικά).

“Όλα ξεκίνησαν όταν ανεβάσαμε ένα θεατρικό έργο για τα προσφυγάκια (του πολέμου του Κοσόβου) ονόματι 'Loja ne oborrin e pasëm' - 'Παιχνίδια στην πίσω αυλή'. Δεν θέλαμε να μείνουμε με σταυρωμένα τα χέρια απέναντι στην εθνοτική βία, προσπαθήσαμε να φτιάξουμε μια δομή που να προλαβαίνει τη βία”, τονίζει ο Μπουγιάρ.

Η άλλη απάντηση

Έτσι ιδρύθηκε το κέντρο βαλκανικής συνεργασίας Loja ως μια διαφορετική απάντηση στις εθνοτικές συγκρούσεις, αμέσως μετά τον πόλεμο του Κοσόβου- και αισίως συμπληρώνει 20 χρόνια ζωή.

Λειτουργεί ως μοντέλο για δεκάδες άλλες ανάλογες πρωτοβουλίες, που προωθούν την ειρηνική συνύπαρξη στην πολύπαθη περιοχή.

Στο πολιτιστικό κέντρο της Loja σε καλωσορίζει ένα τεράστιο πανέμορφο γκράφιτι, μια ώριμη Σοφία Λόρεν που καπνίζει - και επιμένει ότι “ομορφιά είναι το πώς νιώθεις μέσα σου”. Στους χώρους του νεαρά παιδιά αλβανικής και σλαβικής καταγωγής πρώτα απ’ όλα έχουν την ευκαιρία να γνωριστούν και στη συνέχεια να ανεβάσουν παραστάσεις, να οργανώσουν χάπενινγκ για την κυκλοφορία των ΑμεΑ στην πόλη, για την προστασία του περιβάλλοντος -το Τέτοβο έχει ίσως τον πιο μολυσμένο αέρα στην περιοχή- ή για την αντιμετώπιση της μάστιγας του πλαστικού. Προβλήματα κοινά για όλους, ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής ή θρησκείας, που αντιμετωπίζονται πλημμελώς από τη δημοτική αρχή.

“Δεν είναι εύκολο να μάθεις να επικοινωνείς. Πολλά από τα παιδιά που είναι σήμερα εδώ μαζί μας μεγάλωσαν χωρίς να έχουν την παραμικρή επαφή με την άλλη πλευρά”, τονίζει ο Μπουγιάρ. Ωστόσο, όλες οι δράσεις οργανώνονται και υλοποιούνται από μια εθνικά μικτή ομάδα.

Κι έχουν αντίκτυπο στην τοπική κοινωνία. “Εξακολουθούμε να ζούμε σε μια εύθραυστη ειρήνη, σε μια εύθραυστη δημοκρατία”, παραδέχεται ο Μπουγιάρ. Και προσπαθεί ακάματα να τις κάνει λιγότερο εύθραυστες. Από τα κάτω.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL