Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
18.2°C22.0°C
1 BF 47%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
18 °C
14.7°C21.2°C
2 BF 57%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
16.0°C19.4°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
18.8°C21.5°C
1 BF 61%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.9°C18.4°C
2 BF 63%
Διψασμένοι για αίμα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Διψασμένοι για αίμα

Τα κέρδη τους είναι το αίμα μας, λέει ένα παλιό σύνθημα. Ο εμπνευστής του μάλλον δεν το εννοούσε κατά λέξη. Κάποιοι όμως το κάνουν. “Η παγκόσμια αγορά παραγώγων πλάσματος του αίματος ανθεί και αναμένεται να επεκταθεί ακόμη περισσότερο στο εγγύς μέλλον” μας πληροφορεί πρόσφατη έκθεση της Market Research Future.

Οι οικονομικοί αναλυτές προβλέπουν “εντυπωσιακή ανάπτυξη μέχρι το 2023”, μια ανάπτυξη που θα μπορούσε να ξεπεράσει ακόμη και τις πιο άγριες φαντασιώσεις των επενδυτών. Η αμερικανική βιομηχανία πλάσματος γνωρίζει τη χρυσή εποχή της: Από 5 δισεκατομμύρια δολάρια στις αρχές της χιλιετίας, τα κέρδη της εκτινάχθηκαν στα 21 δισεκατομμύρια δολάρια πριν από δύο χρόνια. Και οι καλύτερες μέρες δεν έχουν έρθει ακόμα. Η Market Research Future εκτιμά ότι μέχρι το 2024 τα κέρδη θα ξεπεράσουν τα 44 δισεκατομμύρια δολάρια.

Το πλάσμα του αίματος, το υγρό που μεταφέρει τα ερυθρά, λευκά αιμοσφαίρια και πρωτεΐνες στο ανθρώπινο σώμα, αντιμετωπίζεται σαν σύγχρονο ελιξίριο. Η χημική βιομηχανία το χρησιμοποιεί για να παρασκευάζει φάρμακα για εκείνους που πάσχουν από αιμοφιλία ή αντιμετωπίζουν διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος, εγκαύματα ή άλλες παθήσεις. Και το βασικότερο: δεν υπάρχει ακόμα η δυνατότητα παρασκευής συνθετικού αίματος στα εργαστήρια.

Η ζήτηση, επομένως, για ζεστό αίμα αυξάνεται συνεχώς. Σχεδόν το 70% με 80% της προσφοράς προέρχεται σήμερα από τις Ηνωμένες Πολιτείες καθώς η πλειονότητα των βιομηχανικά ανεπτυγμένων χωρών εξακολουθούν να απαγορεύουν την, εξαιρετικά διαδεδομένη στην Αμερική, πρακτική της αγοραπωλησίας αίματος από, κατ’ ευφημισμόν, δωρητές.

Στις ΗΠΑ δεν υπάρχουν περιορισμοί για το πόσο συχνά μπορεί κανείς να δώσει πλάσμα παρά τις επιβλαβείς συνέπειες που μπορεί να έχει η τακτική παροχή. Διαβάζοντας κανείς τον κατάλογο των αμερικανικών εξαγωγών το 2016 θα διαπιστώσει ότι τα "προϊόντα αίματος" καταλαμβάνουν το 1,9%, ποσοστό που τα φέρνει πιο ψηλά από άλλα προϊόντα όπως η σόγια ή οι υπολογιστές.

Η οικονομική κρίση έκανε τους οικονομικά ασθενέστερους να "αιμορραγούν". Ευκαιρία λοιπόν για μπίζνες. Τα 300 κέντρα συλλογής πλάσματος που υπήρχαν το 2015 στις ΗΠΑ έχουν σήμερα διπλασιαστεί. Η προσφορά ξεχειλίζει με αποτέλεσμα οι "δωρεές" να έχουν υπερτριπλασιαστεί. Από 12 εκατομμύρια τον χρόνο το 2006 ξεπερνούν σήμερα τα 38 εκατομμύρια με βάση τα στοιχεία της Ένωσης Θεραπευτικού Πλάσματος και Πρωτεϊνών.

Όλοι κερδισμένοι...

Θέλοντας να προλάβουν μίζερες και παρωχημένες αποτυπώσεις του φαινομένου, όπως αυτές που διαβάζει κανείς σ' αυτές τις γραμμές, κάποια ΜΜΕ ζωγραφίζουν και εδώ μια λαμπερή εκδοχή του αμερικανικού ονείρου. "Σήμερα ο Ντέρεκ Φρομ είναι πετυχημένος δικηγόρος στον Καναδά. Δώδεκα χρόνια πριν ζούσε σε άσχημες συνθήκες στην Αριζόνα προσπαθώντας να μπει στη μουσική βιομηχανία. Άρχισε πουλώντας το πλάσμα του αίματός του".

"Δύο φορές την εβδομάδα καθόταν για μια ώρα στο κέντρο Grifols Biomat καθώς η μηχανή αφαίρεσης στριφογυρνούσε φιλτράροντας το πλάσμα από το αίμα του. Έπαιρνε γι' αυτό 45 δολάρια. 'Σαν φτωχός' εκείνον τον καιρό το έβρισκε 'ένα τεράστιο οικονομικό όφελος'" διαβάζει κανείς σε περσινό δημοσίευμα του "Economist" -που κάνει το αίμα να βράζει.

Όπου φτωχός και η μοίρα του, επομένως. Κι όπου φτωχογειτονιά και ένα νέο κέντρο συλλογής πλάσματος. Η ερευνήτρια Χέδερ Όλσεν τονίζει στη "New York Times" ότι δεν πρόκειται φυσικά για κάτι τυχαίο. "Τα τοποθετούν εκεί με χειρουργική ακρίβεια" επισημαίνει.

Οι υγιείς φτωχοί μπορούν να δίνουν πλάσμα δύο φορές την εβδομάδα ή αλλιώς 104 φορές τον χρόνο. Η βιομηχανία πλάσματος επιμένει ότι η συχνή προσφορά δεν εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία. Πολλές ιατρικές οργανώσεις διαφωνούν. Έρευνα του 2010 έδειξε ότι οι τακτικοί δότες έχουν λιγότερες πρωτεΐνες στο αίμα, κάτι που αυξάνει τους κινδύνους λοιμώξεων ή μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στη λειτουργία των νεφρών ή του συκωτιού.

Για μια χούφτα δολάρια

Πόσο κοστίζει αλήθεια το αίμα ενός φτωχού; Από 30 έως 50 δολάρια για μια δόση που θα πουληθεί αργότερα στη χονδρική αγορά σε δεκαπλάσια τιμή. Μετά από πέντε δωρεές, οι δότες χάνουν βέβαια μέρος της αρχικής τους αξίας και η αμοιβή προσδιορίζεται με βάση το σωματικό τους βάρος. Είναι λίγο, το αναγνωρίζουν και οι ειδικοί, με τους πιο ευαίσθητους από αυτούς να προτείνουν την υιοθέτηση "κατώτατου μισθού για τους τακτικούς αιμοδότες".

Για πολλούς, άλλωστε, είναι κάτι σαν πλήρης απασχόληση και αποκλειστική πηγή εισοδήματος. Επειδή φυσικά μιλάμε για ανθρώπους οι οποίοι δεν θα ήταν ποτέ σε θέση να αγοράσουν τα φαρμακευτικά προϊόντα που παρασκευάζονται με το αίμα τους. Ορισμένοι όπως ο Κέβιν Χέιγουεϊ δίνουν αίμα κάθε τρεις με τέσσερις μέρες και το κάνουν επί χρόνια. Ο Ρόμπερτ Τζένκινς έμαθε για αυτό το μέσο βιοπορισμού στο κέντρο αστέγων. Δηλώνει στους "New York Times" ότι σκοπεύει να ξοδέψει την αμοιβή του σε τρόφιμα αρχίζοντας από το γειτονικό McDonalds.

Η βιομηχανία πλάσματος απορρίπτει προφανώς την ιδέα ότι κερδοσκοπεί απ' την ανθρώπινη απελπισία και ανέχεια. "Όταν πηγαίνεις σε κέντρα, βλέπεις κάθε λογής ανθρώπους. Βλέπεις μητέρες, βλέπεις φοιτητές, βλέπεις εργαζόμενους, βλέπεις ανέργους" τονίζει η Τζαν Μπουλτ της Ένωσης Θεραπευτικού Πλάσματος και Πρωτεϊνών.

Προσεχώς και στη γειτονιά σας

Η Market Research Future θεωρεί ότι η βόρεια Αμερική θα κρατήσει και τα επόμενα χρόνια την κυρίαρχη θέση της στην "παγκόσμια αγορά πλάσματος". Δεν χρειάζεται όμως όλοι οι υπόλοιποι να αρχίσουν να απελπίζονται.

"Η Ευρώπη αναμένεται να κρατήσει το δεύτερο μερίδιο στην αγορά εξαιτίας της εντεινόμενης επικέντρωσής της στην έρευνα και τις αναπτυξιακές δραστηριότητες" σημειώνεται στη μελέτη. Και βέβαια τα σύγχρονα βαμπίρ δεν κρύβουν τη δίψα τους για μελλοντική επέκταση στην Κίνα, "την ταχύτερα αναπτυσσόμενη αγορά εξαιτίας της αυξημένης πληθυσμιακής της βάσης".

Το αίμα των Αμερικανών φτωχών δεν φαίνεται να επαρκεί, αφού η αγορά γιγαντώνεται με ταχύτερους ρυθμούς απ' ό,τι θα περίμενε κανείς. Πόσο μάλιστα όταν η βιομηχανία πλάσματος προσελκύει το έντονο ενδιαφέρον σύγχρονων μεγιστάνων της φαρμακοβιομηχανίας όπως οι Pfizer, Bayer AG, F. Hoffmann - La Roche κ.ά. Ο καπιταλισμός και η παντοδύναμη αγορά επεκτείνονται πλέον σε πεδία που μέχρι πριν από λίγα χρόνια έμοιαζαν αδιανόητα και απροσπέλαστα. Κάπως έτσι, όμως, μεγιστοποιούνται τα κέρδη. Με ανθρώπινο αίμα.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL