Όταν προσγειωθεί στη Μόσχα τη Δευτέρα το προεδρικό αεροπλάνο του Ταγίπ Ερντογάν, είναι πολύ πιθανό ότι πίσω στην Τουρκία θα συνεχίζεται η επανακαταμέτρηση των ψήφων των δημοτικών εκλογών στην Κωνσταντινούπολη, ίσως και στην Άγκυρα. Αλλά η επίσκεψη αυτή του Τούρκου Προέδρου στη Ρωσία - η τρίτη από την αρχή του έτους- θα είναι πολύ πιο καθοριστική για το μέλλον της προεδρίας του και της χώρας, η οποία δεν αναμένεται να ξαναπάει στις κάλπες πριν από το 2023. Ο Πρόεδρος Ερντογάν ισορροπεί πάνω σε τεντωμένο σκοινί, το οποίο ταλαντώνεται επικίνδυνα όσο περισσότερο πλησιάζει τον Βλαντίμιρ Πούτιν (και το ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα S-400) απομακρυνόμενος ταυτόχρονα από την Ουάσιγκτον και δημιουργώντας ρήγμα στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Η αγάπη χάθηκε στον Βόσπορο
Παρά τις προσπάθειες του κυβερνώντος κόμματος AKP να αμφισβητήσει την ήττα του στην Κωνσταντινούπολη, είναι φανερό ότι οι πολίτες της γύρισαν την πλάτη στον Ταγίπ Ερντογάν και στο δεξί χέρι του, τον Μπιναλί Γιλντιρίμ. «Η Ιστανμπούλ είναι για εμάς μια ιστορία αγάπης» ήταν το κεντρικό προεκλογικό σύνθημά τους, αλλά η αγάπη αυτή... πνίγηκε στον Βόσπορο, εκεί όπου την έστειλαν κυρίως οι κάτοικοι των περιφερειών με παραλιακό μέτωπο (όπως το Μπεσίκτας και το Σαρίγιερ στην ευρωπαϊκή πλευρά, το Καντίκιοϊ και το Μάλτεπε στην ασιατική πλευρά).
Η «βόμβα» που έσκασε την Παρασκευή, ότι το AKP θέλει να επαναληφθούν οι δημοτικές εκλογές σε ολόκληρη την Κωνσταντινούπολη των 10,5 εκατομμυρίων ψηφοφόρων, διαψεύσθηκε γρήγορα από τοπικά στελέχη, που διευκρίνισαν ότι το αίτημα αφορά μόνο μία από τις 39 περιφέρειες του μεγαλύτερου αστικού κέντρου της χώρας. Πρόκειται για την περιφέρεια του Μπουγιούκτσεκμετζε, όπου κέρδισε η αντιπολίτευση με διαφορά 4.000 ψήφων σε σύνολο 148.000 εγκύρων, ενώ υπήρξαν 3.300 άκυρα ψηφοδέλτια, σύμφωνα με τα προσωρινά αποτελέσματα.
Σε ολόκληρο τον Μητροπολιτικό Δήμο της Κωνσταντινούπολης, η διαφορά του υποψήφιου της αντιπολίτευσης Εκρέμ Ιμάμογλου από τον εκλεκτό του Ερντογάν ήταν στην πρώτη καταμέτρηση περίπου 23.000 ψήφοι. Μετρώντας και ξαναμετρώντας, η διαφορά «ροκανίστηκε» στις 18.000 ψήφους, με 50.000 άκυρα, μέχρι που γράφονταν αυτές οι γραμμές, αλλά θα είναι δύσκολο να ανατραπεί η νίκη του Ιμάμογλου, ο οποίος καλεί τους αντιπάλους του να σταματήσουν να κάνουν σαν μικρά παιδιά και να παραδεχτούν την ήττα.
Το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο θα έχει τον τελευταίο λόγο, απάντησε ο Πρόεδρος Ερντογάν. Χαιρέτισε την υψηλή συμμετοχή (82%) σαν νίκη της δημοκρατίας ενώ κατήγγειλε τις ΗΠΑ και την Ε.Ε. ότι επεμβαίνουν στα εσωτερικά της χώρας του. Όμως, ακόμα και αν χάσει την Πόλη με κάθε επισημότητα, ο Τούρκος Πρόεδρος θα επικαλείται το αποτέλεσμα ως ντε φάκτο κατάρριψη των ισχυρισμών των αντιπάλων του περί «δικτατορίας». Ποιος «δικτάτορας» θα αποδεχόταν ένα τέτοιο αποτέλεσμα;
Η εργαλειοποίηση της εξωτερικής πολιτικής
Η ήττα γοήτρου στην Κωνσταντινούπολη, που σημαίνει επίσης την απώλεια του ελέγχου στη διαχείριση πολλών δισεκατομμυρίων λιρών του μητροπολιτικού δήμου και των Περιφερειών από ένα βαθιά πελατειακό σύστημα, αποτελεί τη μια όψη του νομίσματος. Η άλλη πλευρά αφορά την εργαλειοποίηση της εξωτερικής πολιτικής στο εσωτερικό πολιτικό παιχνίδι, τακτική που εφαρμόζουν συστηματικά ο Πρόεδρος Ερντογάν και η κυβέρνησή του. Από την επομένη των εκλογών ο φιλοκυβερνητικός Τύπος ανακάλυψε «πραξικόπημα στις κάλπες» από τους «γκιουλενιστέ»ς και τον ξένο παράγοντα, δείχνοντας τον συνήθη ύποπτο, τις ΗΠΑ.
Έχοντας ακόμα ανοιχτό το μέτωπο των δημοτικών, ο κύριος Ερντογάν κήρυξε ανένδοτο απέναντι στις αμερικανικές πιέσεις και ξεκαθάρισε ότι αποτελεί μονόδρομο για την Τουρκία η απόκτηση του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος. Η αντιπαράθεση με την Ουάσιγκτον χάλασε το κλίμα στην υπουργική σύνοδο για τα 70 χρόνια του ΝΑΤΟ και εξελίχθηκε σε πόλεμο ανακοινώσεων μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας, όπου η μία χώρα καλεί την άλλη να σκεφτεί προσεκτικά και να διαλέξει το επόμενο βήμα. «Τα επιχειρήματα των ΗΠΑ είναι πολύ εσφαλμένα» τόνισε ο Τούρκος Πρόεδρος επιμένοντας πως η συμφωνία με τους Ρώσους έχει κλείσει οριστικά και καταβάλλονται κανονικά οι πληρωμές. Το ενεργειακό και το αγκάθι του Κουρδικού θα μπουν επίσης στο τραπέζι με τον Πούτιν. Ο Ρώσος πρεσβευτής στην Άγκυρα Αλεξέι Γιερκόφ δήλωσε στην εφημερίδα "Χουριέτ" ότι «ακούει προσεκτικά και εμπιστεύεται τον Ερντογάν» στο ζήτημα των S-400. Το ερώτημα είναι πόσο ακόμα θα τραβήξει το σκοινί ο Τούρκος Πρόεδρος και τι άλλο θα ποντάρει.
Ορισμένοι αναλυτές έσπευσαν να προβάλουν την ενδεχόμενη αποβολή της Τουρκίας από το πρόγραμμα παραγωγής των μαχητικών αεροσκαφών F-35 ως προάγγελο αποβολής της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ. Η κρίση δεν έχει φτάσει ακόμα σε τέτοιο σημείο βρασμού. Αλλά το ταξίδι Ερντογάν στη Μόσχα πιθανώς θα προσθέσει νέα καυσόξυλα κάτω από το καζάνι.
