Πουθενά στον ορίζοντα δεν διαφαίνεται λύση στο δράμα του Brexit μετά και το χθεσινό ξεκάθαρο «όχι» (με 391 ψήφους έναντι 242) του βρετανικού Κοινοβουλίου στην τελευταία «βερσιόν» του ντιλ της Τερέζα Μέι με τις Βρυξέλλες για το ευρω-διαζύγιο της Βρετανίας. Μετά απ' αυτό, τα επόμενα βήματα του Λονδίνου για το πώς θα διαχειριστεί την προϊούσα πολιτική κρίση και τα συνεπακόλουθά της παραμένουν εν πολλοίς άγνωστα.
«Δέστε τις ζώνες σας» λέει χαρακτηριστικά ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Γίρκι Κατάϊνεν καθώς το ενδεχόμενο ενός Brexit χωρίς συμφωνία γίνεται όλο και πιο πιθανό. Ωστόσο, για τον Βρετανό πρώην υπουργό Εξωτερικών και σκληρό Brexiteer Μπόρις Τζόνσον αυτή είναι και η μοναδική... «ασφαλής οδός» για την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η πρωθυπουργός επιμένει ότι η συμφωνία της με τους Ευρωπαίους παρέχει τα νομικά εχέγγυα μιας ασφαλιστικής δικλίδας στο ζήτημα του ιρλανδικού backstop, αλλά δεν κατόρθωσε να πείσει ούτε τους δικούς της βουλευτές, που θεωρούν πλέον ότι η βρετανική πλευρά εξάντλησε τις διαπραγματευτικές δυνατότητές της και οι δεσμεύσεις που απέσπασε εξακολουθούν να είναι νομικά μη δεσμευτικές. Από την αρχή σκληροί Brexiteers και Ενωτικοί της Βόρειας Ιρλανδίας -που στηρίζουν την κυβέρνηση Μέι στο Κοινοβούλιο- είχαν αφήσει να εννοηθεί ότι θα καταψήφιζαν την τελευταία «βερσιόν» της συμφωνίας.
Η στάση τους καθορίστηκε σε μεγάλο βαθμό και από την ετυμηγορία του γενικού εισαγγελέα Τζέφρι Κοξ, σύμφωνα με τον οποίο η αναθεωρημένη συμφωνία δεν παρέχει στη Βρετανία τα νόμιμα μέσα για να αποχωρήσει μονομερώς από τη λεγόμενη ρύθμιση του backstop στην περίπτωση που προκύψουν «δυσεπίλυτες διαφορές». Η Μέι ήλπιζε έως και την τελευταία στιγμή ότι οι αλλαγές που εξασφάλισε τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες θα προσέφεραν αρκετές εγγυήσεις για να περάσει η συμφωνία της από το Κοινοβούλιο. «Ο νομικός κίνδυνος παραμένει αμετάβλητος. (...) Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα έχει τα διεθνή νόμιμα μέσα για να αποχωρήσει από τις ρυθμίσεις του backstop, εκτός αν υπάρξει διμερής συμφωνία» αναφέρεται στην εισήγηση του γενικού εισαγγελέα.
Το μόνο βέβαιο αυτή τη στιγμή είναι ότι σήμερα οι βουλευτές θα ψηφίσουν για το αν τα πράγματα θα πάρουν τον δρόμο του σκληρού Brexit και αύριο για το αν θα ζητηθεί από τις Βρυξέλλες παράταση της διαδικασίας εξόδου. Αίσθηση προκαλεί το γεγονός πως απ’ τις τρεις διαθέσιμες «επιλογές» -υπερψήφιση της συμφωνίας, σκληρό Brexit, παράταση- η πρωθυπουργός επέλεξε να παρουσιάσει την τελευταία ως τη χειρότερη δυνατή.
Επόμενο βήμα
«Δεν θα αλλάξει τα ερωτήματα που πρέπει να διευθετηθούν, απλά θα παραδώσει τον έλεγχο στην Ευρωπαϊκή Ένωση» ισχυρίστηκε η Τερέζα Μέι από το βήμα του Κοινοβουλίου αναφερόμενη στο ενδεχόμενο της παράτασης. «Εκείνοι (οι Ευρωπαίοι) θα αποφασίσουν το χρονικό διάστημα, κάτι που σημαίνει ότι ίσως να μην πάρουμε ό,τι ζητήσαμε. Θα μπορούσαν, ακόμη, να επιβάλουν τις προϋποθέσεις για μια παράταση. Αυτό ενδέχεται να οδηγήσει σ’ ένα Brexit που δεν θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες εκείνων που ψήφισαν υπέρ της εξόδου ή ακόμη και να προχωρήσουμε προς τη διεξαγωγή ενός δεύτερου δημοψηφίσματος» είπε η Μέι.
Η Γερμανίδα καγκελάριος διεμήνυσε προς το Λονδίνο πως η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέθεσε «σαφείς και αξιόπιστες προτάσεις» προκειμένου να ανταποκριθεί στις ανησυχίες του και να αποφύγει ένα Brexit χωρίς συμφωνία. «Θέλουμε μια καλή σχέση, μια συντεταγμένη έξοδο της Μεγάλης Βρετανίας, και τώρα είναι σειρά του βρετανικού Κοινοβουλίου να πάρει αποφάσεις» είπε η Άνγκελα Μέρκελ σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στο Βερολίνο με τον Βέλγο ομόλογό της Σαρλ Μισέλ. «Καταβάλαμε έντονη προσπάθεια» είπε συγκεκριμένα.
Η Τερέζα Μέι διαβεβαίωσε το ακροατήριό της ότι εξασφάλισε «νομικά δεσμευτικές» τροποποιήσεις της συμφωνίας αποχώρησης από την Ε.Ε. στις διαπραγματεύσεις της τελευταίας στιγμής με τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Ο συμβιβασμός προέβλεπε ότι το Λονδίνο θα έχει τη δυνατότητα να τερματίσει την εφαρμογή του λεγόμενου backstop, του μηχανισμού ασφαλείας για την αποτροπή της επιστροφής των συνοριακών ελέγχων με την Ιρλανδία -σε περίπτωση που αυτός τεθεί σε ισχύ- εάν οι διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική σχέση του με την Ε.Ε. δεν ευοδωθούν.
Στο μεταξύ, εν μέσω των αναταράξεων του Brexit έκανε την (επαν)εμφάνισή του και ο IRA αναλαμβάνοντας την ευθύνη για τα πρόσφατα παγιδευμένα δέματα που εστάλησαν σε συγκοινωνιακούς κόμβους στο Λονδίνο και στο πανεπιστήμιο της Γλασκώβης. Η οργάνωση είχε αναλάβει την ευθύνη για την έκρηξη με παγιδευμένο αυτοκίνητο στο Λόντοντερι στις 19 Ιανουαρίου. Η αστυνομία θεωρεί ότι η σχετική προκήρυξη είναι αυθεντική, καθώς υπάρχει σ' αυτήν αναγνωρίσιμο συνθηματικό.
