Η καταρρακτώδης βροχή και ο Πρόεδρος Ζαΐρ Μπολσονάρου δεν κατάφεραν να σταματήσουν τον ξέφρενο ρυθμό των 80 Σχολών της Σάμπα που συμμετείχαν στην έναρξη του καρναβαλιού του Ρίο Ντε Τζανέιρο, αλλά και των άλλων πόλεων. Η μουσική και οι χοροί σταμάτησαν μόνο για ένα λεπτό, για να τιμήσουν τους πάνω από 300 νεκρούς της τραγωδίας του ορυχείου του Μπουμαντίνιο.
Η έναρξη του καρναβαλιού την προηγούμενη Κυριακή μετατράπηκε στην πιο μεγάλη συγκέντρωση εναντίον του σκοταδισμού του Μπολσονάρου, γιατί όσοι συμμετείχαν στο “Σαμποδρόμιο” του Ρίο Ντε Τζανέιρο αφιέρωσαν τους χορούς τους στον Ξανγκό, τη θεότητα της Δικαιοσύνης, τραγουδώντας και χορεύοντας ότι “θα αγωνιστούν για τη δικαιοσύνη, εναντίον της ατιμωρησίας και των διακρίσεων εις βάρος των μειοψηφιών”. Πολλά άρματα ήταν βαμμένα πορτοκαλί, το χρώμα του κόμματος του Μπολσονάρου, ασκώντας κριτική για την αντιδραστική πολιτική του εναντίον των ισχυρών κοινοτήτων ΛΟΑΤΚΙ, των μαύρων, των ιθαγενών και όλων των μειοψηφιών, σε μια ιδιαίτερη χώρα, όπου ο Μπολσονάρου κάνει το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού να αισθάνεται ότι ανήκει σε μια μειοψηφία.
Με τη σάμπα, τη φαντασία και το γέλιο τους, εκατομμύρια Βραζιλιάνοι και Βραζιλιάνες αντιστέκονται στον σκοταδισμό του Ζαΐρ Μπολσονάρου, που μέσα στον φασιστοειδή παροξυσμό του νόμιζε ότι θα μπορούσε να λογοκρίνει το... καρναβάλι, δηλαδή ένα μεγάλο μέρος από τον τρόπο ζωής και καθημερινής συμπεριφοράς των ανθρώπων μιας τεράστιας και πολυπολιτισμικής χώρας.
Ο Μπολσονάρου προσπάθησε να χτυπήσει την καρδιά και την ψυχή της Βραζιλίας της διαφορετικότητας, των ελευθεριών και των δικαιωμάτων στη μεγάλη γιορτή της, εκεί που οι γυναίκες, οι μαύροι, οι ιθαγενείς, οι μεγάλες κοινότητες ΛΟΑΤΚΙ και όλοι οι άνθρωποι αισθάνονται ελεύθεροι να εκφραστούν με τον χορό, τη μουσικής και την επίδειξη των σωμάτων τους μπροστά σε μια Βραζιλία που θέλει να επιστρέψει στον πουριτανισμό, την υποκρισία και τον αναχρονισμό των προηγούμενων αιώνων.
Η φασιστοειδής κυβέρνηση του Μπολσονάρου συνέχισε την επίθεσή της στο καρναβάλι των μεγάλων πόλεων της χώρας, που είχε ξεκινήσει ήδη ο πρώην Πρόεδρος Μισέλ Τέμερ, περιορίζοντας ακόμη περισσότερο τη χρηματοδότηση των παρελάσεων των Σχολών της Σάμπα στη Λεωφόρο Μαρκές Ντε Σαπουκάι, στο φημισμένο “Σαμποδρόμιο”.
Η υπουργός... γαλάζιων αγοριών και ροζ κοριτσιών
Η Βραζιλία των κοινωνικών ελευθεριών και δικαιωμάτων βρίσκεται επί ποδός πολέμου από τις αρχές του Ιανουαρίου, όταν η νέα υπουργός για τη Γυναίκα, την Οικογένεια και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Νταμάρες Άλβας, η οποία δηλώνει κήρυκας στην Εκκλησία των Πεντηκοστιανών, είχε τη φαεινή ιδέα να προκαλέσει την δημοκρατική κοινή γνώμη υποστηρίζοντας ότι “με την κυβέρνηση του Ζαΐρ Μπολσονάρου θα ξεκινήσει μια νέα εποχή για την Βραζιλία, τα αγοράκια θα ξαναντύνονται με το γαλάζιο και τα κοριτσάκια με το ροζ”.
Η Άλβας, που διακωμωδείται στο φετινό καρναβάλι, απάντησε μάλιστα με ένα απόσπασμα από την “Επιστολή προς Εφεσίους” του Απόστολου Παύλου... στους δικαστικούς που ερευνούν για τους πλαστούς τίτλους πτυχίων που έχει παρουσιάσει, ενώ αντιμετωπίζει μήνυση για την απαγωγή εξάχρονου κοριτσιού που παρουσίαζε ως “υιοθετημένη” κόρη της.
Ο πάστορας - δήμαρχος των... περικοπών
Στο Ρίο Ντε Τζανέιρο η λογοκρισία που προσπάθησε να επιβάλει ο Μπολσονάρου φαινομενικά ήταν πιο εύκολη, γιατί ο πρώην πάστορας Μαρσέλο Κριβέλα, που ανέλαβε δήμαρχος το 2016, περιόρισε κατά 50% τις δαπάνες για το “παγανιστικό” καρναβάλι. Πέντε ημέρες πριν την έναρξη του καρναβαλιού, οι τοπικές Σχολές της Σάμπα και οι τοπικές δημοτικές αρχές είχαν λάβει μόλις το 50% της ήδη μειωμένης κατά 50% χρηματοδότησης των 500 χιλιάδων ρεάλ ή των μόλις 130 χιλιάδων δολαρίων για την οργάνωση της τεράστιας αυτής γιορτής που έχει κάνει παγκοσμίως γνωστό το Ρίο και τη Βραζιλία. Ο πρώην πάστορας και οπαδός του νεοφιλελευθερισμού ανακάλυψε ως δήμαρχος του Ρίο τον... σοσιαλισμό, υποστηρίζοντας ότι δεν μπορεί να δίνει δημόσιους πόρους σε... ιδιωτικές πρωτοβουλίες.
Ο Αδόλφος... Μπολσονάρου εκνευρίζει την ισραηλιτική κοινότητα
Η αντιπαράθεση του κόσμου της σάμπα με τον Μπολσονάρου ξεκίνησε από τις αρχές Φεβρουαρίου, όταν ένας χορευτής της Σχολής Αγκούια Ντε Όουρο εμφανίστηκε μεταμφιεσμένος σε Αδόλφο Χίτλερ, φορώντας τη ναζιστική στολή των Ες Ες, ένα περιβραχιόνιο με την σβάστικα, την προεδρική κορδέλα και το σήμα της αστυνομίας της Βραζιλίας, κρατώντας ένα ντουφέκι και ένα κλομπ. Η ισραηλινή κοινότητα αντέδρασε εναντίον της Σχολής διεκδικώντας το μονοπώλιο των θυμάτων του ναζισμού, για να εξαναγκάσει τον Πρόεδρο της Σχολής να ζητήσει συγγνώμη, αλλά χωρίς να αλλάξει τον... προκλητικό τίτλο της συμμετοχής της Σχολής στο καρναβάλι: “Βραζιλία, θέλω να μιλήσω για σένα! Τι χώρα είναι αυτή;”. Για πολλούς ο Μπολσονάρου χρησιμοποίησε τις εξαιρετικές του σχέσεις με το Ισραήλ και την ισραηλιτική κοινότητα για να πλήξει την αντίσταση στην πολιτική του.
Η ταξική “βασίλισσα” Μπάστος
Η Σχολή της συνοικίας της Μαγκουέιρα, που με 96 χρόνια παρουσίας αποτελεί μια από τις παραδοσιακές Σχολές του Καρναβαλιού και είχε ανακηρυχθεί νικήτρια για τελευταία φορά το 2016, συμμετέχει στο φετινό καρναβάλι για να διηγηθεί “την ιστορία που δεν μας λέει η Ιστορία”. “Η επίσημη αφήγηση επέλεξε τους ήρωες, επέλεξε τα γεγονότα, έστησε μνημεία, βάφτισε τους δρόμους και τις λεωφόρους για να μείνουμε με αυτούς που νίκησαν. Οι ιθαγενείς, οι μαύροι, οι μιγάδες και οι φτωχοί δεν έγιναν αγάλματα. Τα ονόματά τους δεν βρίσκονται στα σχολικά βιβλία” τόνισε ο Λεάνδρο Βιέιρα της Σχολής της Μαγκουέιρα, που αγωνίζεται να διασώσει από τη λήθη τα ονόματα και τους αγώνες των μαύρων εναντίον των Πορτογάλων αποικιοκρατών και αργότερα κατά των μεγάλων τσιφλικάδων, των μεγαλεμπόρων και των μεγαλοαστών της χώρας.
“Δείχνουμε τη γενναιότητα των μαύρων διασώζοντας σημαντικά ονόματα, κυρίως μαύρων γυναικών, αλλά και ιθαγενών, δείχνοντας ποιοι είναι οι πραγματικοί άνθρωποι που οικοδόμησαν την ιστορία της Βραζιλίας”, υποστηρίζει η Έβελιν Μπάστος, η “βασίλισσα” της Σάμπα της συνοικίας της Μαγκουέιρα, που βρίσκεται δίπλα από το γήπεδο του Μαρακανά.
“Θα τιμήσουμε και την Μαριέλι Φράνκου (ή Μαριέλ Φράνκο, για τα ελληνικά δεδομένα), που υπερασπιζόταν μέχρι τη δολοφονία της πέρσι τον Μάρτιο τα δικαιώματα όσων ζουν στις φαβέλες του Ρίο”, τόνισε η “βασίλισσα” Μπάστος. Συνεχίζοντας να μιλά στον ενεστώτα για την ηρωική ακτιβίστρια η Μπάστος τόνισε ότι “η Μαριέλι δεν είναι μια κομματική φιγούρα. Είναι μια γυναίκα από τις φαβέλες, που κέρδισε τις στατιστικές, σπούδασε και υπερασπίστηκε τα ανθρώπινα δικαιώματα. Είναι ένα παράδειγμα για τις γυναίκες, ένα πολύ σημαντικό παράδειγμα κυρίως για τις κόρες μας που πιστεύουν ότι επειδή είναι μαύρες ή ζουν σε αυτές τις συνοικίες δεν μπορούν να έχουν ευκαιρίες στη ζωή τους”. Στην παρέλαση της Σχολής της Μαγκουέιρα θα συμμετάσχει και η Μόνικα Μπενίσιο, η χήρα της Μαριέλι.
Η Σχολή Πορτέλα, μια άλλη από τις μεγάλες Σχολές της Σάμπα του Ρίο, αφιερώνει τη φετινή παρουσία της σε μια άλλη εξαιρετική αγωνίστρια, τη θρυλική για τους Βραζιλιάνους τραγουδίστρια Κλάρα Νούνες, που ήταν η πρώτη που υπερασπίστηκε από τη δεκαετία του ’70 την κουλτούρα των Αφρο-βραζιλιάνων, αναδεικνύοντας τη θρησκευτική μουσική, τα τραγούδια και τον πολιτισμό τους. “Υπάρχουν άτομα που γίνονται στόχος διακρίσεων για το χρώμα του δέρματός τους, για τη θρησκεία τους... οι ψυχές μας σφίγγονται και το αφιέρωμα στην Κλάρα Νούνες αναδεικνύει τη σημασία της θρησκευτικής ανοχής, που είναι πολύ σημαντική”, τόνισε ο Ραφαέλ Περούκι, ο εκπρόσωπος της Σχολής της Πορτέλα.
Η Σχολή “Ενωμένοι της Τιζούκα” αφιέρωσε τα άρματα και τους χορούς της στην έλλειψη τροφής που αντιμετωπίζουν “οι πιο φτωχοί και ταπεινοί κάτοικοι της χώρας”.
Βελόζο και Μέρκουρι: Θέλουν να απαγορεύσουν ό,τι δεν απαγορεύεται
Σε μεγάλη πηγή αντίστασης εναντίον του Μπολσονάρου μετατράπηκε και το δεύτερο πιο σημαντικό καρναβάλι της Βραζιλίας, αυτό του Σαλβαδόρ Ντε Μπαΐα στα βορειοανατολικά της χώρας, όπου ο γνωστός Καετάνο Βελόζο και η Ντανιέλα Μέρκουρι, μια από τις πιο γνωστές “βασίλισσες” του καρναβαλιού, πέρασαν σε μια κατά μέτωπο επίθεση εναντίον του προέδρου και της υπουργού για τη Γυναίκα.
Η Μέρκουρι και ο Βελόζο, δύο από τους πιο γνωστούς Βραζιλιάνους συνθέτες και τραγουδιστές της Λατινικής Αμερικής και του παγκόσμιου προοδευτικού χώρου, αποφάσισαν να καταγγείλουν με τον τρόπο τους τη λογοκρισία που προσπάθησε να επιβάλει ο Μπολσονάρου παρουσιάζοντας στις αρχές της εβδομάδας ένα νέο τους τραγούδι με τίτλο: “Απαγορεύεται το καρναβάλι!”.
“Απαγορεύτηκε το καρναβάλι σε αυτή την τροπική χώρα; Άνοιξε την πόρτα της ντουλάπας, γιατί δεν υπάρχει λογοκρισία που να με σταματήσει. Άνοιξε την πόρτα της ντουλάπας, γιατί η χαρά (αλεγκρία) με γιατρεύει, έλα να με φιλήσεις”, τραγουδούν ο Βελόζο και η Μέρκουρι ανοίγοντας το χρονοντούπαλο της Ιστορίας απ’ όπου βγήκε ο Μπολσονάρου. Το τραγούδι έγινε αμέσως ένα από τα δύο χαρακτηριστικά τραγούδια του φετινού καρναβαλιού.
“Είναι μια αντίδραση, μια απάντηση στην τάση λογοκρισίας και των εξουσιών της Βραζιλίας του σήμερα”, τόνισε ο Βελόζο.
“Προσπαθούν να απαγορεύσουν αυτό που δεν μπορεί να απαγορευτεί, αυτό για το οποίο αγωνιστήκαμε για να είμαστε ελεύθεροι”, κατήγγειλε η ακτιβίστρια της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ Μέρκουρι στοχοποιώντας όχι μόνο τον Μπολσονάρου, αλλά και τη νέα υπουργό για τη Γυναίκα, την Οικογένεια και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Νταμάρες Άλβας.
“Οι δηλώσεις της υπουργού ενισχύουν τις προκαταλήψεις των παιδιών και των ενήλικων εναντίον αυτών που δεν ταυτίζονται με το κοινωνικό πρότυπο του αρσενικού και του θηλυκού”, τόνισε η Μέρκουρι, που συζεί εδώ και χρόνια με τη συντρόφισσα της, καταγγέλλοντας “την πολιτική αστυνόμευσης της κοινωνίας” από τον Μπολσονάρου “εναντίον των ομοφυλόφιλων και των τρανς”.
Στην έκτη μεγαλύτερη πόλη της Βραζιλίας, την Μπέλο Οριζόντε, οι Σχολές της Σάμπα ξεκίνησαν την παρέλασή τους με το σύνθημα “Γαλάζιο ή ροζ, είμαστε όλοι ίσοι”, στο Σαο Πάολο ξεκίνησαν με το σύνθημα “Καταστρέφουμε τον φασισμό” και τη ρήση: “Γιατρέ, δεν έχω αμφιβολία, ο Μπολσονάρου είναι χωροφύλακας”, ενώ για την ντράμερ Μόνικα Ματσάδο, που έπαιξε στη μεγάλη γιορτή της Σάμπα στο Σαο Πάολο, είναι θετικό το γεγονός ότι “ο κόσμος αντιστέκεται στην καταπίεση της νέας κυβέρνησης”.
