Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
10.6°C16.5°C
1 BF 70%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
13 °C
11.1°C14.9°C
2 BF 67%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
14 °C
8.0°C14.4°C
2 BF 65%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
13 °C
12.8°C14.1°C
2 BF 82%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
5 °C
4.9°C11.8°C
0 BF 100%
Αγκνές Ούμπερτ: / Αγκνές Ούμπερτ: Η άνοδος της Ακροδεξιάς υπονομεύει την ισότητα των φύλων
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Αγκνές Ούμπερτ: / Αγκνές Ούμπερτ: Η άνοδος της Ακροδεξιάς υπονομεύει την ισότητα των φύλων

Ενόψει των ευρωεκλογών του Μαΐου έντονος είναι ο προβληματισμός που διατυπώνουν πολιτικοί της Σοσιαλδημοκρατίας και της Αριστεράς για την άνοδο της Ακροδεξιάς σε συνάρτηση με την οπισθοχώρηση των κοινωνικών δικαιωμάτων. Εάν εστιάσουμε, μάλιστα, σε θέματα ισότητας των δύο φύλων και ίσης πολιτικής εκπροσώπησης, η ανησυχία γίνεται ακόμη μεγαλύτερη.

Συναντήσαμε στην Αθήνα την Αγκνές Ούμπερτ, μια διακεκριμένη επιστήμων και υπεύθυνη για τη χάραξη πολιτικής στρατηγικής στα θέματα ισότητας φύλων, η οποία μαζί με συνεργάτες της παρουσίασαν την έκθεση της Gender5plus με τον τίτλο “Ευρωεκλογές 2019: Καθ’ οδόν για τη δημοκρατία της ισότητας στην Ευρώπη”.

Η έκθεση πραγματεύεται μεταξύ άλλων τη σχέση της ανόδου της Ακροδεξιάς με την ισότιμη εκπροσώπηση των γυναικών στα πολιτικά δρώμενα και εν προκειμένω στο Ευρωκοινοβούλιο.

Τι έφερε η κρίση του 2008;

Στην τελευταία, λοιπόν, έκθεσή της η δεξαμενή σκέψης Gender5plus καταγράφει σημαντική οπισθοχώρηση των δικαιωμάτων και των παρεμβάσεων που σχετίζονται με την ισότητα των δύο φύλων από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης του 2008, εντοπίζοντας ότι έπειτα από αυτήν παρατηρήθηκε πανευρωπαϊκά άνοδος του λαϊκισμού. Επισημαίνει, μάλιστα, ότι ενώ το 2000 το ευρωπαϊκό οικοδόμημα είχε ψηλά στην ατζέντα ζητήματα που ακουμπούσαν στην αντιμετώπιση των ανισοτήτων με βάση το φύλο, από το 2008 εντοπίστηκε μεγάλη οπισθοχώρηση τόσο στον δημόσιο διάλογο όσο και σε επίπεδο παρεμβάσεων προς αυτή την κατεύθυνση. “Μετά την οικονομική κρίση του 2008, το ενδιαφέρον για αυτά τα θέματα συρρικνώθηκε και δεν αποτυπώθηκε στη στρατηγική για την Ευρώπη του 2020” επισημαίνει η δεξαμενή σκέψης, προσθέτοντας ότι “στο πλαίσιο των περικοπών και της λιτότητας, η ευρωπαϊκή πολιτική για την ισότητα είδε τη θεσμική, οικονομική και κανονιστική αυτονομία της να περιορίζεται”.

Πρώτα θύματα οι γυναίκες των φτωχών στρωμάτων

“Στην πραγματική ζωή, η οποία έχει επηρεαστεί από την οικονομική κρίση, αποτυπώνεται ότι οι γυναίκες έχουν δυσανάλογα βληθεί” τονίζει η Gender5plus και στην έκθεσή της επικαλείται το χαρακτηριστικό παράδειγμα της στεγαστικής κρίσης που επηρεάζει τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των μονογονεϊκών οικογενειών και των φτωχών γυναικών.

“Σε αυτές τις συνθήκες βάλλονται και οι έγκυες γυναίκες, καθώς σε ορισμένα κράτη - μέλη έχουν καταγραφεί μορφές διάκρισης εις βάρος τους” προσθέτει το Gender5plus. Εντοπίζει, μάλιστα, ότι στην τρέχουσα πολιτική περίοδο η συντριπτική πλειονότητα των κρατών - μελών της Ε.Ε. δεν εντάσσει πολιτικές για την ισότητα του φύλου στον πολιτικό σχεδιασμό και στην πολιτική παρέμβαση, όπως επίσης δεν εντάσσει την οπτική του φύλου στα μέτρα για την ανάκαμψη ή τη σταθεροποίηση της οικονομίας.

Ιστορικό υψηλό 30ετίας

Κομβικό ρόλο στη διαπιστωμένη οπισθοχώρηση των κοινωνικών δικαιωμάτων παίζει η άνοδος του λαϊκισμού, που δείχνει να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη συρρίκνωση των πολιτικών παρεμβάσεων για την ισότητα των φύλων. Να σημειωθεί ότι η υποστήριξη των λαϊκιστικών κομμάτων στις πρόσφατες εκλογές είναι η υψηλότερη των τελευταίων τριάντα ετών και έχει έντονη παρουσία σε χώρες της ανατολικής Ευρώπης, της Αυστρίας, της Ιταλίας και των σκανδιναβικών χωρών. Σύμφωνα με την έκθεση της Gender5plus, “παρότι η ιδεολογία των εθνικιστικών κομμάτων ανταγωνίζεται ευθέως τα ευρωπαϊκά ιδεώδη, η πρακτική τους δοκιμάζει τις δημοκρατικές αξίες και πρώτα απ’ όλα την ισότητα των φύλων”.

Ο εθνικισμός είναι αντιφεμινιστικός

Επισημαίνεται, μάλιστα, ότι στα εθνικιστικά κόμματα οι άνδρες έχουν πολύ μεγαλύτερη προτίμηση από τις γυναίκες. Για παράδειγμα, στη Σουηδία το 20% των ανδρών δηλώνει ότι προτίμηση για τους Σουηδούς Δημοκράτες έναντι του 10% των γυναικών. Σύμφωνα με την οπτική της Gender5plus, “τα εθνικιστικά κόμματα κάνουν ένα βήμα παραπέρα και για να ενισχύσουν το επιχείρημα της αντιευρωπαϊκής ιδεολογίας, ισχυρίζονται ότι οι πολιτικές για την ισότητα των φύλων επιχειρούν να αλλοιώσουν την παραδοσιακή οικογενειακή δομή”. “Οι αξίες και η πολιτική ταυτότητα των εθνικιστικών κομμάτων είναι αντιφεμινιστικές” συνοψίζουν οι συντάκτες της έκθεσης του Gender5plus.

Ανάχωμα στην Ακροδεξιά

Ζητήσαμε από την Αγκνές Ούμπερτ, ένα από τα ιδρυτικά μέλη του Gender5plus, να μας εξηγήσει ποια μπορεί να είναι η απάντηση στην άνοδο της Ακροδεξιάς, την οπισθοχώρηση των ζητημάτων ισότητας των φύλων, συμπεριλαμβανομένης και της εκπροσώπησης των γυναικών στο Ευρωκοινοβούλιο. Η ίδια απαντά: “Μέχρι στιγμής, η ερώτηση για το δημοκρατικό έλλειμμα και τα επιχειρήματα για τη σχέση δικαιοσύνης και αποτελεσματικότητας έρχονται στην επιφάνεια όταν αντιληφθούμε την ανάγκη να υπάρχουν περισσότερες γυναίκες στα κέντρα λήψης αποφάσεων και εν γένει στην πολιτική σφαίρα. Αυτός ήταν και ο λόγος πίσω από τη διακήρυξη των Αθηνών, η οποία υπεγράφη το 1992, κατά την πρώτη σύνοδο κορυφής Ευρωπαίων γυναικών.

Αυτά τα επιχειρήματα διατυπώνονται σε αυτή τη διακήρυξη, η οποία είναι ακόμη σε ισχύ. Από τότε έχει σημειωθεί πρόοδος στην εκπροσώπηση των γυναικών στα κοινοβούλια όλης της Ευρώπης, αλλά ακόμη δεν είναι ικανοποιητική και ζωηρή, καθώς απέχει πολύ από αυτό που ονομάζουμε δημοκρατία της ισοτιμίας.

Όσο πλησιάζουμε στις επικείμενες ευρωεκλογές, ωστόσο, και με δεδομένο ότι όλο και περισσότερες γυναίκες ψηφίζουν, αυτό μπορεί να αποτελέσει οχυρό απέναντι στην άνοδο των λαϊκιστικών κινημάτων. Έχει καταγραφεί ότι η εκλογική επιτυχία των λαϊκιστικών κομμάτων οφείλεται κυρίως στο ανδροκρατούμενο εκλεκτορικό σώμα. Στις ΗΠΑ, στην Ουγγαρία, την Ιταλία, την Πολωνία να αναφέρουμε μόνο ότι στα κυρίαρχα κόμματα οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν μόνο μια μικρή μειοψηφία των ψηφοφόρων τους.

Ωστόσο, κρατώντας σθεναρή θέση ενάντια στην πατριαρχία και την ιδεολογία κατά της ισότητας των φύλων που παράγουν αυτά τα κόμματα, οι προοδευτικές γυναίκες και άνδρες πρέπει συνεχώς να προσπαθούν να πείθουν ότι αυτές οι γυναίκες που συμμετέχουν σε αυτά τα κόμματα διασπείρουν εσφαλμένες απόψεις για τους πολιτικούς και τους θεσμούς ή/ και μπορεί να είναι οι ίδιες παραπλανημένες από τη δήθεν προστασία της παραδοσιακής οικογένειας, έτσι όπως αποτυπώνονται από τα λαϊκίστικα κόμματα. Αυτά μάλιστα αναπτύσσουν την άποψη ότι η δημοκρατία της ισοτιμίας μπορεί να αλλάξει την πολιτική κατάσταση και να κάνει πιο σχετικές τις ανάγκες των ανθρώπων. Η επίτευξη, όμως, της λεγόμενης 'περισσότερης' ισότητας σε συνδυασμό με την ενίσχυση της οικογενειακής αλληλεγγύης συνιστούν κάποιες από τις αξίες που οι γυναίκες μπορούν να φέρουν στην πολιτική μέσω της παρουσίας τους”.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL