Μπορεί να χρειάστηκαν σκληρές διαπραγματεύσεις και διαβουλεύσεις που ξεπέρασαν τις πέντε ώρες αλλά τελικά η Τερέζα Μέι εξασφάλισε αργά χθες το βράδυ την έγκριση του υπουργικού συμβουλίου της στη συμφωνία για το Brexit που πέτυχε με τις Βρυξέλλες. Η πολύμηνη διαδικασία μπαίνει όμως τώρα στην πιο κρίσιμη φάση της με την έναρξη της συζήτησης στο βρετανικό Κοινοβούλιο που θα έχει και τον τελευταίο λόγο για τη συμφωνία.
Ενδεικτική των δυσκολιών που συνάντησε η Βρετανίδα πρωθυπουργός κατά τη χθεσινή συνεδρίαση ήταν η απόφαση της να ακυρώσει τη συνέντευξη Τύπου που είχε προγραμματίσει για μετά, περιοριζόμενη μόνο σε μια λιτή ανακοίνωση μπροστά στο νούμερο 10 της Ντάουνινγκ Στριτ.
Χαρακτήρισε τη συζήτηση "μακρά, διεξοδική και παθιασμένη" για να διαβεβαιώσει στη συνέχεια ότι το υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε "συλλογικά" τη συμφωνία για το Brexit, "την καλύτερη που θα μπορούσε να έχει διαπραγματευτεί", όπως υποστήριξε. Προέβλεψε "δύσκολες μέρες" για τη συνέχεια, αναφερόμενη στη συζήτηση που ξεκινά σήμερα στο βρετανικό Κοινοβούλιο.
Την ίδια στιγμή, βασικά σημεία της συμφωνίας έρχονταν στο φως της δημοσιότητα. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του βρετανικού Τύπου, μια ανεξάρτητη επιτροπή διαιτησίας που θα αποτελείται από ίσο αριθμό Βρετανών και Ευρωπαίων εκπροσώπων θα είναι τελικά εκείνη που θα αποφασίσει για το λεγόμενο προσωρινό τελωνειακό καθεστώς.
Ευρωπαϊκές πηγές ανέφεραν επίσης ότι η κατάσταση θα επαναξιολογηθεί τον Ιούλιο του 2020. Τότε θα κριθεί αν η Βρετανία είναι έτοιμη να προχωρήσει σε μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου ή αν η μεταβατική περίοδος θα πρέπει να επεκταθεί για έναν χρόνο.
Κατ' άλλες πληροφορίες, η περιοχή της Βόρειας Ιρλανδίας δεν αντιμετωπίζεται, με βάση τη συμφωνία, διαφορετικά από τελωνειακής άποψης. Βρετανικές πηγές ανέφεραν ωστόσο ότι η περιοχή θα έχει ειδικό καθεστώς όσον αφορά τη θέση της τόσο στην τελωνειακή ένωση όσο και στην ενιαία αγορά.
Οι τελευταίες πληροφορίες προκάλεσαν τις έντονες αντιδράσεις της σκληρής αντιευρωπαϊκής πτέρυγας των Τόρις, με αρκετούς εκπροσώπους της οποίας να δηλώνουν αποφασισμένοι να καταψηφίσουν τη συμφωνία στο Κοινοβούλιο.
O Μπόρις Τζόνσον, άτυπος ηγέτης της πτέρυγας του "σκληρού Brexit", δήλωσε ότι η συμφωνία με τις Βρυξέλλες μετατρέπει τη Βρετανία σε ένα είδος "υποτελούς κράτους" που θα δεσμεύεται από νόμους πάνω στους οποίους δεν θα έχει λόγο, κάτι που χαρακτήρισε "εντελώς ανεπίτρεπτο". Από την πλευρά του, ο Ιαν Ντάνκαν Σμιθ τόνισε ότι οι μέρες της κυβέρνησης θα είναι μετρημένες "αν φέρει κάτι που θα είναι απαράδεκτο για το κόμμα". Οι σκληροί βρήκαν έναν απροσδόκητο "σύμμαχο" στο πρόσωπο του πρώην πρωθυπουργού των Εργατικών Τόνι Μπλερ, που χαρακτήρισε χθες το Brexit της Μέι ως "συνθηκολόγηση".
Αντιδράσεις φυσικά υπήρξαν για μία ακόμη φορά και από τους Βορειοϊρλανδούς κυβερνητικούς εταίρους της Μέι. Αρκετοί εκπρόσωποι του Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματις (DUP) χαρακτήρισαν "ταπεινωτική" τη συμφωνία και δήλωσαν αποφασισμένοι να την καταψηφίσουν στο κοινοβούλιο. Ο αντιπρόεδρος του DUP Νάιτζελ Ντοντς τόνισε ωστόσο ότι το κόμμα του θα περιμένει να εξετάσει προσεκτικά το κείμενο προτού τοποθετηθεί επισήμως.
Όσον αφορά την αντιπολίτευση, ο ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν, ο Ίαν Μπλάκφορντ από το σκοτσέζικο SNP, ο Βινς Κέιμπλ από τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες και η Λιζ Σάβιλ του ουαλλικού Plaid Cymru υπέγραψαν επιστολή στην οποία σημειώνεται ότι οποιαδήποτε συμφωνία για το Brexit θα πρέπει να εμπεριέχει τη δυνατότητα τροποποιήσεων, διαλόγου και ψηφοφορίας.
Μετά την έγκριση της συμφωνίας από το βρετανικό υπουργικό συμβούλιο, το επόμενο βήμα στη διαδικασία του Brexit αναμένεται να αποτελέσει μια σύνοδος κορυφής των ηγετών της Ε.Ε. στις 25 Νοεμβρίου, όπως δήλωσε χθες ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Λίο Βαράντκαρ. Στη συνέχεια, το βρετανικό Κοινοβούλιο θα κληθεί να αποφανθεί για τη συμφωνία. Πηγές του Ουεστμίνστερ ανέφεραν ότι πιθανότερη ημερομηνία για την ψηφοφορία θεωρείται η 10η Δεκεμβρίου.
