Του Στρατή Αγγελή
Η προειδοποίηση Τραμπ ότι η Τουρκία θα πληρώσει ακριβά αν δεν απελευθερώσει γρήγορα τον πάστορα Μπράνσον μάλλον άφησε αδιάφορο τον δικαστή της Σμύρνης που απέρριψε την έφεση του Αμερικανού πολίτη και διέταξε να παραμείνει σε κατ' οίκον περιορισμό (με ηλεκτρονικό βραχιολάκι εντοπισμού) μέχρι την επόμενη δικάσιμο στα μέσα Οκτωβρίου.
Η παράταση της κράτησης του Μπράνσον φαίνεται ότι ευνοεί τη συσπείρωση των συντηρητικών ψηφοφόρων στις ΗΠΑ ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου, ίσως εξυπηρετεί σε κάποιο βαθμό και τους πολιτικούς υπολογισμούς του Ταγίπ Ερντογάν, αλλά όχι την τουρκική οικονομία, που κλυδωνίζεται από την κατρακύλα της λίρας.
Την ίδια στιγμή η κεμαλική αντιπολίτευση κατηγορεί τον Τούρκο Πρόεδρο ότι με την υπόθεση του πάστορα επιχειρεί να συγκαλύψει τις δικές του βαριές ευθύνες για το ναυάγιο της οικονομίας.
Η ισοτιμία της λίρας ξεπέρασε πάλι τα 6 δολάρια, ενώ άγγιξε τα 7 ευρώ με την ανακοίνωση της απόφασης του δικαστηρίου, γεγονός που αποδεικνύει πόσο ευάλωτο είναι το τουρκικό νόμισμα στις... δικαστικές εξελίξεις, που είναι φυσικά πολιτικές. Μέσα σε λίγα λεπτά εξανεμίστηκαν τα χρηματιστηριακά κέρδη που είχαν αποφέρει νωρίτερα η πολιτική στήριξη του Πεκίνου καθώς και οι ελπίδες της τουρκικής Προεδρίας για στηρίγματα στο Παρίσι και το Βερολίνο.
Εν τω μεταξύ η τουρκική διπλωματία επέμεινε ότι μπορούν να λυθούν εύκολα τα προβλήματα με τις ΗΠΑ εάν η αμερικανική ηγεσία αλλάξει νοοτροπία. "Οι ΗΠΑ δεν γνωρίζουν, δεν μπορούν να δουν ποιος είναι ο αληθινός φίλος τους" είπε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μαβλούτ Τσαβούσογλου.
Κιλιτσντάρογλου: Δεν υπάρχει κράτος δικαίου
Η υπόθεση Μπράνσον δεν μπορεί να κρύψει την ανικανότητα της κυβέρνησης, εκτίμησε ο αρχηγός του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου κατηγορώντας τον Ερντογάν ότι, αντί να πάρει μέτρα για την οικονομία, οδήγησε τη χώρα σε πρόωρες εκλογές.
"Έκρυβαν την επερχόμενη οικονομική κρίση κάτω από το χαλί. Αυτό που αντιμετωπίζουμε είναι μια πολιτική κρίση που αντανακλάται στην οικονομία και στην ισοτιμία της λίρας... Εξαιτίας της διακυβέρνησης Ερντογάν η Τουρκία αντιμετωπίζεται από τον υπόλοιπο κόσμο σαν δεσποτικό καθεστώς" υποστήριξε ο Κιλιτσντάρογλου.
"Άφησαν ελεύθερο τον Ντενίζ Γιουτσέλ μετά από αίτημα της Μέρκελ, άφησαν ελεύθερους Γάλλους πολίτες μετά από αίτημα του Μακρόν, τώρα έκαναν το ίδιο για τους δυο Έλληνες στρατιωτικούς. Δεν μπορούμε να πείσουμε κανένα ότι υπάρχει κράτος δικαίου στην Τουρκία. Κι έρχεται τώρα ο Αμερικανός Πρόεδρος και θέλει να αφεθεί ελεύθερος ο δικός του υπήκοος" είπε ο Κιλιτσντάρογλου παρομοιάζοντας τους Τραμπ και Ερντογάν με "δυο πεισματάρηδες ακροβάτες που προσπαθούν να χορέψουν στο ίδιο σκοινί".
Το όψιμο ενδιαφέρον Τραμπ για τον πάστορα
Πολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές προεξοφλούσαν χθες το βράδυ την επιβολή νέων αμερικανικών κυρώσεων στην Άγκυρα λαμβάνοντας υπόψη το "ξέσπασμα" του Τραμπ πριν ακόμα εκδοθεί η απόφαση του δικαστηρίου της Σμύρνης. Αναγορεύοντας τον πάστορα Άντριου Μπράνσον σε "μεγάλο πατριώτη όμηρο" ο Αμερικανός Πρόεδρος κατηγόρησε την Τουρκία ότι "εκμεταλλεύεται επί πολλά χρόνια τις ΗΠΑ". Σε μήνυμά του στο Twitter ο Ντόναλντ Τραμπ προειδοποίησε ότι "δεν θα πληρώσουμε τίποτα για την απελευθέρωση ενός αθώου".
"Θα έπρεπε να μας τον έχουν δώσει πίσω εδώ και πολύ καιρό και η Τουρκία, κατά την άποψή μου, ενήργησε πολύ, πολύ άσχημα" τόνισε λίγο αργότερα ο Τραμπ μιλώντας σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο. "Επομένως δεν έχουμε δει ακόμη το τέλος αυτής της ιστορίας. Δεν πρόκειται να το δεχτούμε χωρίς να κάνουμε τίποτα. Δεν μπορούν να παίρνουν τους ανθρώπους μας" πρόσθεσε.
Η αναφορά Τραμπ στον "υπέροχο χριστιανό πάστορά μας" έχει αποδέκτες όχι μόνο στην Τουρκία, αλλά -κυρίως- στους Αμερικανούς ευαγγελιστές ψηφοφόρους ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του Νοεμβρίου για την ανανέωση του Κογκρέσου, όπου οι Ρεπουμπλικανοί κινδυνεύουν να χάσουν την πλειοψηφία.
Ωστόσο ο Λευκός Οίκος δεν εξηγεί γιατί δεν έδειξε την ίδια ευαισθησία το διάστημα που μεσολάβησε από τη σύλληψη του πάστορα τον Οκτώβριο του 2016, με βαρύτατες κατηγορίες για κατασκοπεία, εμπλοκή στην απόπειρα πραξικοπήματος και προπαγάνδα υπέρ της τρομοκρατίας.
Προσεκτική στήριξη από το Πεκίνο
Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε την πεποίθηση ότι "η Τουρκία έχει την ικανότητα να ξεπεράσει τις προσωρινές οικονομικές δυσκολίες".
Σχολιάζοντας δημοσιεύματα που ανέφεραν ότι η κρατική Βιομηχανική και Εμπορική Τράπεζα της Κίνας υπέγραψε με την Τουρκία συμφωνία χρηματοδότησης ύψους 3,8 δισ. δολαρίων, ο εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ σημείωσε πως το Πεκίνο πάντα υποστηρίζει την επιχειρηματική και οικονομική συνεργασία μεταξύ των χωρών και την υπογραφή συμφωνιών με βάση τους κανόνες της αγοράς ενώ εξέφρασε την ελπίδα πως η Άγκυρα και η Ουάσιγκτον θα περιορίσουν τις διαφορές τους μέσω του διαλόγου.
Αντιαμερικανικές κινητοποιήσεις
Προς το παρόν τα μεγάλα αμερικανικά ΜΜΕ εμφανίζονται συγκρατημένα έναντι της Τουρκίας, δεδομένου ότι αντιμετωπίζουν επικριτικά το σύνολο της πολιτικής Τραμπ. Δεν συμβαίνει όμως το αντίστοιχο στην Τουρκία, όπου στη συντριπτική πλειονότητά τους τα μέσα ενημέρωσης είναι φιλοκυβερνητικά, ενώ στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης αναρτήθηκαν βίντεο με Τούρκους που καίνε δολάρια και καταστρέφουν iPhone.
Στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης, στον γεμάτο από τουρίστες πεζόδρομο της Ιστικλάλ, έκαναν την εμφάνισή τους διαδηλωτές με τουρκικές σημαίες που φώναζαν αντιαμερικανικά συνθήματα. Στο Twitter κάνουν θραύση τα hashtag "Boycott USA" ("Μποϊκοτάρετε τις ΗΠΑ") και "Turkey Will Prevail" ("Η Τουρκία θα επικρατήσει").
Εμπνεόμενο από το πατριωτικό κήρυγμα του Προέδρου Ερντογάν, το δημοτικό συμβούλιο της Άγκυρας αποφάσισε να μην χορηγήσει άδειες για νέα καταστήματα των αμερικανικών αλυσίδων McDonalds, Burger King και Starbucks. Ωστόσο η Burger King με ανακοίνωσή της διευκρίνισε ότι η έδρα της βρίσκεται στη Βραζιλία.
Φονική ενέδρα του PKK
Το κλίμα στη Τουρκία βάρυνε περισσότερο μετά την ενέδρα Κούρδων ανταρτών σε όχημα του τουρκικού στρατού στο Αντίγιαμαν, στα νοτιοανατολικά της χώρας. Ένας Τούρκος στρατιώτης σκοτώθηκε από την έκρηξη νάρκης και άλλοι τρεις στρατιώτες σκοτώθηκαν από φίλια πυρά, δηλαδή από συναδέλφους τους που τους πέρασαν για αντάρτες επειδή έσπευσαν στην περιοχή με ιδιωτικό αυτοκίνητο.
Σε αντίποινα οι τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας εξαπέλυσαν κύμα συλλήψεων Κούρδων, ανάμεσά τους ο δήμαρχος Γιουσούφ Γιακά, ο οποίος ανήκει στο Κόμμα των Δημοκρατικών Περιφερειών (DBP).
