Η σύγκρουση της Ουάσιγκτον με την Άγκυρα έλαβε χαρακτήρα οικονομικών, σχεδόν πολεμικών ανακοινωθέντων και η βουτιά της λίρας εξελίχθηκε σε... μακροβούτι στις διεθνείς χρηματαγορές καθώς το εθνικό νόμισμα της Τουρκίας έχασε σχεδόν το 20% της αξίας του μέσα σε λίγες ώρες.
Η σκληρή ρητορική, όπως εκφράστηκε στο ανώτατο επίπεδο από τους Προέδρους Τραμπ και Ερντογάν, δημιούργησε ακόμα μεγαλύτερο χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών, ένα χάσμα που θα είναι δύσκολο να γεφυρωθεί με γρήγορες ή έστω διακοσμητικές κινήσεις ενόψει και των σεναρίων για προσφυγή της Τουρκίας στο ΔΝΤ.
Την κατρακύλα της λίρας δεν ανέκοψαν ούτε οι διακηρύξεις του Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν ότι η χώρα θα βγει νικήτρια από τον οικονομικό πόλεμο χάρις στον λαό της και τη βοήθεια του Αλλάχ, ούτε οι εξαγγελίες του γαμπρού του και υπουργού Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ για δημοσιονομική πειθαρχία, μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών, προτεραιότητα στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, αλλαγές στη φορολογία και μεγαλύτερη ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας, που θα οδηγήσουν σε "εξισορρόπηση" και βιώσιμη ανάπτυξη.
Αντίθετα, το τουρκικό νόμισμα βούτηξε ακόμα πιο βαθιά μετά από το μήνυμα του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, σε πολύ επιθετικό ύφος, που δεν αφήνει αμφιβολίες για τις διαστάσεις της αμερικανοτουρκικής σύγκρουσης, στη σκιά της ρωσοτουρκικής προσέγγισης και της άρνησης της Άγκυρας να ακολουθήσει τον αμερικανικό δρόμο των κυρώσεων εναντίον του Ιράν.
"Μόλις έδωσα εντολή για διπλασιασμό των δασμών στον χάλυβα και στο αλουμίνιο όσον αφορά την Τουρκία καθώς το νόμισμά της, η τουρκική λίρα, υποχωρεί ραγδαία έναντι του πολύ ισχυρού δολαρίου μας!" ανέφερε ο Τραμπ σε ανάρτησή του στο Twitter. "Το αλουμίνιο θα είναι τώρα 20% και ο χάλυβας 50%. Οι σχέσεις μας με την Τουρκία δεν είναι καλές αυτή την ώρα!" πρόσθεσε ο Τραμπ στέλνοντας σαφές μήνυμα στην Άγκυρα, αλλά -κυρίως- στους επενδυτές ανά τον κόσμο.
Το τηλεφώνημα Πούτιν - Ερντογάν
Αργά το απόγευμα, καθώς η ισοτιμία της λίρας έναντι του δολάριου ήταν 6,52 και έναντι του ευρώ 7,46, η τουρκική προεδρία ανακοίνωσε ότι έγινε τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του Προέδρου Ερντογάν και του Ρώσου ομολόγου του Βλαντίμιρ Πούτιν.
Οι δυο ηγέτες αντάλλαξαν απόψεις για διμερή και περιφερειακά θέματα, εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για τη θετική πορεία των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων και τη συνέχιση της συνεργασίας τους στους τομείς της αμυντικής βιομηχανίας και της ενέργειας, ενώ μίλησαν επίσης για τις τελευταίες εξελίξεις στη Συρία, ανακοίνωσε το προεδρικό μέγαρο στην Άγκυρα.
Προηγουμένως ο Πρόεδρος Ερντογάν είχε καλέσει τους Τούρκους πολίτες να αψηφήσουν τις εκστρατείες εναντίον της χώρας δείχνοντας προς τις ΗΠΑ. "Εκείνοι έχουν τα δολάριά τους, αλλά εμείς έχουμε τον λαό μας και τον Θεό" είπε στη διάρκεια της περιοδείας του σε πόλεις στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας. Ο Ερντογάν ζήτησε από τους Τούρκους να βγάλουν τα δολάρια, τα ευρώ και τον χρυσό που κρύβουν στα στρώματά τους και να τα ανταλλάξουν με λίρες.
"Είναι ένας εθνικός αγώνας, πρέπει να επιδείξουμε εθνική ευθύνη, θα βγούμε νικητές. Αυτή θα είναι η απάντηση του έθνους μας σε εκείνους που μας κήρυξαν οικονομικό πόλεμο" δήλωσε ο Ερντογάν εξερχόμενος από τέμενος μετά την προσευχή της Παρασκευής.
Ανησυχίες για ντόμινο στην Ευρώπη
Η λίρα συμπαρέσυρε το ευρώ, το οποίο σημείωσε χθες απότομη πτώση 0,5% έναντι του δολαρίου εξαιτίας της ανησυχίας για την έκθεση των ευρωπαϊκών τραπεζών σε πιστωτικούς κινδύνους στην Τουρκία. Τον τόνο έδωσε η εφημερίδα "Financial Times", που ανέφερε ότι η ισπανική BBVA, η ιταλική UniCredit και η γαλλική BNP Paribas θα μπορούσαν να επηρεαστούν ιδιαίτερα από τη συνεχιζόμενη υποτίμηση της λίρας.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η ΕΚΤ ανησυχεί για το ενδεχόμενο αθέτησης πληρωμών δανείων σε ξένο νόμισμα από επιχειρήσεις και πολίτες της Τουρκίας. Τα δάνεια αντιστοιχούν στο 40% των συνολικών περιουσιακών στοιχείων στον τουρκικό τραπεζικό κλάδο.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών οι Τούρκοι δανειολήπτες οφείλουν 83,3 δισ. δολάρια σε ισπανικές τράπεζες, 38,4 δισ. δολάρια σε γαλλικές τράπεζες και 17 δισ. δολάρια σε ιταλικές τράπεζες. Το πενταετές τουρκικό CDS (κόστος ασφάλισης έναντι αθέτησης πληρωμών) αυξήθηκε στις 379 μονάδες βάσης, το υψηλότερο επίπεδό του από τον Απρίλιο του 2009.
"Μια κανονικών διαστάσεων τραπεζική κρίση θα μπορούσε να έχει κάποιες αρνητικές επιπτώσεις στις τράπεζες της Ευρωζώνης που έχουν μεγάλη πιστωτική έκθεση στην Τουρκία ή έχουν μετοχές σε τουρκικές τράπεζες. Αλλά συνολικά η έκθεση του τραπεζικού κλάδου της Ευρωζώνης φαίνεται πολύ μικρή για να προκαλέσει μια σημαντική κρίση" σημείωσε οικονομολόγος της τράπεζας Berenberg.
Ο ίδιος εκτίμησε ότι, ακόμα κι αν υπάρξουν σοβαρά προβλήματα για κάποιες ευρωπαϊκές τράπεζες, οι εποπτικές αρχές έχουν επαρκή εργαλεία στη διάθεσή τους για να περιορίσουν τη ζημιά στην Ευρωζώνη.
