Της Ελένης Τσερεζόλε
Θεσμική μεταρρύθμιση στα σκαριά στη Γαλλία, με τον Πρόεδρο Μακρόν να δέχεται πολλές επικρίσεις σχετικά με τις πραγματικές του προθέσεις, καθώς δεν είναι λίγοι εκείνοι που του προσάπτουν τάσεις ακόμη μεγαλύτερης προεδροποίησης του πολιτεύματος - ενός πολιτεύματος που ο Φρανσουά Μιτεράν, πριν εκλεγεί ο ίδιος στο ύπατο αξίωμα, είχε καταγγείλει κυρίως στο πρόσωπο του στρατηγού Ντε Γκωλ με το γνωστό βιβλίο του "Το διαρκές πραξικόπημα". Μπορεί ο Μακρόν, που θαυμάζει (και ενίοτε επιχειρεί να μιμηθεί) τον Ντε Γκωλ, να μην έχει γίνει (ακόμη τουλάχιστον) αντικείμενο τέτοιου είδους καταλυτικής κριτικής, ωστόσο οι κριτικές στα σχέδιά του είναι οξύτατες. Όπως για παράδειγμα αυτή που προέρχεται από τον Αντρέ Σασέν, πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών.
Οι προθέσεις του Μακρόν προβλέπουν μείωση του αριθμού των βουλευτών κατά 30%, περιορισμό του δικαιώματος των τροπολογιών, εισαγωγή μικρού ποσοστού απλής αναλογικής. Το σχέδιο της μεταρρύθμισης θα πάει προς συζήτηση στη Βουλή στις 10 Ιουλίου, ενώ μια μέρα νωρίτερα, ενώπιον της Γερουσίας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα αποκαλύψει αν προτίθεται να διεξαγάγει δημοψήφισμα όπου θα ερωτηθούν οι πολίτες σχετικά με το ποιο θέλουν να είναι το μέλλον των θεσμών τους.
Οι αριστεροί βουλευτές πάντως έχουν πάρει τις αποφάσεις τους και είναι αδιαπραγμάτευτοι: κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου μιας "προεδρικής μοναρχίας" και προτείνουν ίδρυση νέου πολιτεύματος, της 6ης Δημοκρατίας, για να "δώσει την εξουσία στον λαό". Ο Σασέν υποστηρίζει ότι είναι κατά της προωθούμενης μεταρρύθμισης γιατί "θα καταλήξει σε τεράστιες εκλογικές περιφέρειες, όπου η επαφή με τους πολίτες δεν θα είναι εύκολη".
Ο ίδιος παρατηρεί ότι οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις εντάσσονται και υποστηρίζονται από ένα "αντι-κοινοβουλευτικό" κλίμα και θα "καταδικάσουν τους βουλευτές σε τεχνοκρατική προσέγγιση, μακριά από τις ανησυχίες του λαού". Και εξηγεί ότι "ένας βουλευτής δεν ελέγχει μόνο την εφαρμογή του νόμου, δεν είναι μόνο αυτός που εκπονεί τους νόμους, αλλά είναι κι εκείνος που βρίσκεται σε αρμονία με τον λαό και είναι ο εκπρόσωπός του".
Κατά συνέπεια, συνέχισε ο ίδιος μιλώντας στην "Ουμανιτέ", "θα βαθύνει το χάσμα μεταξύ του λαού και των αντιπροσώπων του".
"Πολλώ δε μάλλον που η εκτελεστική εξουσία δεν δίνει καμία αιτιολογία για τη μεταρρύθμιση αυτή" παρατήρησε ο ίδιος προσθέτοντας ότι με τη μεταρρύθμιση Μακρόν η Γαλλία θα γίνει "η χώρα με τους λιγότερους βουλευτές σε σχέση με τον αριθμό των κατοίκων"!
Μια άλλη κριτική έχει να κάνει με το γεγονός ότι αναμένεται να ενταθεί ο προεδροκεντρικός χαρακτήρας του πολιτεύματος της 5ης Δημοκρατίας, καθώς ενισχύεται η εκτελεστική εξουσία. Για όλους αυτούς τους λόγους οι βουλευτές που αντιτίθενται στη μεταρρύθμιση ετοιμάζουν ένα ολόκληρο "οπλοστάσιο" εναντίον της. Για παράδειγμα θα ζητήσουν την καθιέρωση δημοψηφίσματος με πρωτοβουλία των πολιτών για ενίσχυση της εξουσίας των πολιτών, την καθιέρωση του κοινωνικού διαλόγου, που, σύμφωνα με τους ίδιους, η σημερινή εξουσία "καταστρατηγεί".
Ο Αντρέ Σασέν θεωρεί τέλος επιβεβλημένη τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, "όπως ορίζει το άρθρο 89 του Συντάγματος": "Από την αρχή το ζητάμε, γιατί έτσι θα μπορέσει να γίνει ένας μεγάλος δημόσιος διάλογος". "Εξάλλου το παρελθόν έχει δείξει ότι τα δημοψηφίσματα έχουν αποτελέσματα διαφορετικά από εκείνα που ανέμεναν οι κυβερνήσεις". Όπως άλλωστε έγινε με το ευρωσύνταγμα το 2005, όταν οι Γάλλοι γύρισαν την πλάτη στον τότε Πρόεδρο Ζακ Σιράκ καταψηφίζοντάς το...
