Εφόσον έγινε μια φορά, ίσως μπορεί να ξαναγίνει. Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι είναι η μοναδική φορά παγκοσμίως που το βάρος του χρέους μιας χώρας γίνεται η αφορμή για μια θετική συμβολή σε συλλογικό επίπεδο και μάλιστα στον τομέα του περιβάλλοντος. Η ρηξικέλευθη ιδέα θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για τη σωτηρία μεγάλων τμημάτων του θαλάσσιου περιβάλλοντος στον πλανήτη.
Σύμφωνα με ανταπόκριση από τις Σεϋχέλλες του Ντάμιαν Κάρινγκτον για τον “Guardian”, η κυβέρνηση του ειδυλλιακού αυτού τροπικού συμπλέγματος των 115 νησιών και νησίδων στον Ινδικό Ωκεανό, θα δημιουργήσει δύο νέα τεράστια θαλάσσια πάρκα σε αντάλλαγμα για τη διαγραφή ενός μεγάλου μέρους του εξωτερικού χρέους της χώρας. Πρόκειται για το πρώτο σχέδιο αυτού του είδους στον κόσμο που θα εφαρμοστεί με στόχο να προσφέρει μια ευκαιρία σωτηρίας στη θαλάσσια ζωή καθώς επιδεινώνονται οι συνέπειες της υπερεκμετάλλευσης των φυσικών πόρων και της κλιματικής αλλαγής. Αν το σχέδιο λειτουργήσει, θα διασφαλίσει μέχρι ενός σημείου το οικονομικό μέλλον της νησιωτικής χώρας, που εξαρτάται αποκλειστικά από τον τουρισμό και την αλιεία.
Η δημιουργία των πάρκων είναι το αποτέλεσμα της πρώτης στο είδος της εξαγοράς, με προνομιακούς όρους, κρατικού χρέους των Σεϋχελλών αξίας 22 εκατομμυρίων δολαρίων που διακρατούν η Βρετανία, η Γαλλία, το Βέλγιο και η Ιταλία, από τη μη κυβερνητική οργάνωση The Nature Conservancy (TNC), η οποία έχει παρουσία στη νησιωτική χώρα.
Χρηματοπιστωτική “μηχανική”
Η TNC συγκέντρωσε 5 εκατ. δολάρια από δωρητές προκειμένου να εξοφλήσει μέρος του χρέους και να μειώσει το επιτόκιο με το οποίο επιβαρύνεται η κυβέρνηση των Σεϋχελλών για τα οφειλόμενα δάνειά της. Χάρις σ’ αυτή την πρωτοποριακή χρηματοπιστωτική “μηχανική” θα απελευθερωθούν κεφάλαια 12 εκατομμυρίων δολαρίων τα επόμενα 20 χρόνια, τα οποία θα αποτελέσουν την πηγή χρηματοδότησης της δημιουργίας των πάρκων. Ένας από τους δωρητές είναι και ο διάσημος Αμερικανός ηθοποιός Λεονάρντο Ντι Κάπριο ο οποίος συνεισέφερε ένα εκατομμύριο δολάρια αποβλέποντας στην επιτυχία του καινοτόμου σχεδίου. “Αυτές οι προβλέψεις σημαίνουν πως όλα τα είδη που ζουν ή μεταναστεύουν σε αυτά τα νερά θα είναι τώρα πολύ καλύτερα προστατευμένα από την υπεραλίευση, τη ρύπανση και την κλιματική αλλαγή”, δήλωσε ο ηθοποιός.
Το “σουάπ” χρέους των Σεϋχελλών αποτελεί την πρώτη ζωτικής σημασίας δοκιμαστική εφαρμογή αυτού του νέου τρόπου χρηματοδότησης των σχεδίων προστασίας και διατήρησης της θαλάσσιας ζωής. Ο Ρομπ Γουέιρι, που υπέγραψε την συμφωνία εκ μέρους της TNC, αναμένει εντός του έτους να κλείσει ανάλογη συμφωνία ανταλλαγής χρέους της Γρενάδας, αξίας 60 εκατ. δολ., καθώς και μιας σειράς άλλων νησιωτικών χωρών της Καραϊβικής τα επόμενα δύο χρόνια. Μεταξύ των ενδιαφερόμενων χωρών είναι και ο Μαυρίκιος.
Παρά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, που τορπίλισε τις προγραμματισμένες ανταλλαγές χρεών του Παλάου και των Νησιών Μάρσαλ στον Ειρηνικό τα οποία διακρατούν οι ΗΠΑ, ο Γουέιρι δηλώνει βέβαιος πως οι συμβάσεις αυτής της μορφής θα αυξηθούν στο μέλλον. “Τα επόμενα τρία με πέντε χρόνια θα μπορούσαμε να συγκεντρώσουμε ένα δισεκατομμύριο δολάρια από αυτές τις συμφωνίες ανταλλαγής. Έχουμε μια στρατηγική γι’ αυτό”, τόνισε ο υπεύθυνος της TNC.
Το πρώτο εκ των δύο νέων προστατευόμενων θαλάσσιων πάρκων των Σεϋχελών θα εκτείνεται γύρω από το νησί Αλντάμπρα και θα καλύπτει έκταση 74.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, σχεδόν όση η έκταση της Σκωτίας. Εντός των ορίων του θα απαγορεύονται όλες οι δραστηριότητες εκμετάλλευσης φυσικών πόρων, από την αλιεία ώς την εξόρυξη πετρελαίου. Η δεύτερη νέα προστατευόμενη περιοχή με επίκεντρο το μεγάλο νησί Μάχε θα έχει έκταση 134.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Εκεί θα επιτρέπονται οι ελεγχόμενες δραστηριότητες αλλά θα απαγορεύεται η μαζική αλιεία.
