Η στήλη έχει σήμερα την τιμή να προτείνει τη μετονομασία της μακεδονικής σαλάτας. Ως γνωστόν, ο όρος «μακεδονική» χρησιμοποιείται στην Ευρώπη για να περιγράψει ανομοιογενή σύνολα λαχανικών και φρούτων και ουδεμία σχέση έχει με το αλυτρωτικό παραλήρημα των βόρειων γειτόνων μας. Αντίθετα, οι Δυτικοί νυν εταίροι μας εμπνεύστηκαν από την πανσπερμία λαών και εθνικισμών στα «εξωτικά» -και υπό οθωμανικό ζυγό- Βαλκάνια του 18ου αιώνα, σε μια εποχή δηλαδή που και η ίδια η Ευρώπη ταλανιζόταν από τους δικούς της εθνικισμούς, τους οποίους υποτίθεται ότι δάμασε μετά από δύο παγκόσμιους πολέμους. Αλλά οι σπίθες του εθνικισμού δεν έσβησαν στην ήπειρο και φούντωσαν πάλι σε διάφορες περιοχές, από την Καταλωνία και τη Σκωτία μέχρι την Κορσική, τη Φλάνδρα και το Άλτο Άντιτζε, ενώ τη φωτιά υποδαυλίζει η Ακροδεξιά με ρατσιστικά κηρύγματα. Εχθροί είναι σήμερα οι πρόσφυγες και μετανάστες, αύριο οι γείτονες.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η βαλκανική «μόλυνση» εξαπλώνεται μέσα στα όρια της Ε.Ε. υπονομεύοντας την ευρωπαϊκή εμβάθυνση. Την εβδομάδα που πέρασε, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ εξέφρασε την απογοήτευσή του γιατί η Κροατία και η Σλοβενία δεν έλυσαν τις συνοριακές διαφορές τους παρ’ ότι η πρώτη είναι μέλος της Ε.Ε. από το 2004 και η δεύτερη από το 2013. Μία από τις διαφορές εντοπίζεται στον Κόλπο του Πιράν, στις Δαλματικές Ακτές και στον «διάδρομο» που διεκδικεί η Κροατία για τα διεθνή ύδατα της Αδριατικής. Δεν θα σας κουράσω με λεπτομέρειες, αλλά πρέπει να σημειωθεί ότι η Σλοβενία μπλόκαρε επί χρόνια την ένταξη των Κροατών στην ευρωπαϊκή οικογένεια, μέχρι να αποδεχθούν τη διεθνή διαιτησία του δικαστηρίου της Χάγης. Η απόφαση του δικαστηρίου βγήκε τον περασμένο Ιούλιο και δίνει το μεγαλύτερο μέρος του Κόλπου του Πιράν στη Σλοβενία.
Ω του θαύματος, όμως, οι Κροάτες αρνούνται να συμμορφωθούν, καθώς αποχώρησαν το 2015 από τη διαδικασία καταγγέλλοντας τους Σλοβένους για παραβίαση των όρων της διαιτησίας και απόπειρα επηρεασμού των δικαστών - επικαλούνται μάλιστα ντοκουμέντα τηλεφωνικών υποκλοπών. Οι Σλοβένοι παραδέχτηκαν την παραβίαση των κανόνων αλλά το δικαστήριο έκρινε το 2016 ότι το γεγονός δεν επηρέασε την κρίση των δικαστών. Η προθεσμία για την εφαρμογή της απόφασης του δικαστηρίου, που είναι τελεσίδικη, έληξε τον Δεκέμβριο χωρίς αποτέλεσμα και ενώ είχαν προηγηθεί εννέα συναντήσεις μεταξύ των δεξιών πρωθυπουργών των δύο χωρών μέσα σε ένα εξάμηνο. Η Κομισιόν περιμένει ακόμα την υλοποίηση της διαιτησίας, ενώ ο Γιούνκερ φέρεται να δήλωσε πως κακώς επιτράπηκε στις χώρες να ενταχθούν στην Ένωση πριν επιλύσουν οριστικά τις συνοριακές διαφορές τους, κάτι που δεν θα πρέπει να επαναληφθεί σε καμιά άλλη περίπτωση, όπως τόνισε.
Δεν είναι μόνο η ένταξη της FYROM που εκκρεμεί λόγω της διαμάχης με την Ελλάδα για το όνομα και τον «μακεδονικό αλυτρωτισμό». Η Κροατία έχει συνοριακές διαφορές και με τη Σερβία, η οποία προσβλέπει σε ένταξη, ανοιχτό παραμένει το πρόβλημα του Κοσόβου, ενώ η Βοσνία-Ερζεγοβίνη έχει διαφορές με τη Σερβία και με την Κροατία. Τίποτα από όλα αυτά δεν εμπόδισε πάντως τη Σλοβενία να υψώσει φράχτη στα σύνορά της το 2015 για να κλείσει τη βαλκανική οδό των προσφύγων μαζί με τους άλλους "πατριώτες" του Βίσεγκραντ.
Κάπως έτσι, λοιπόν, η περίφημη “μακεδονική σαλάτα” γίνεται “ευρωπαϊκή σαλάτα”.
