Εξαπλώνεται το κύμα διαμαρτυρίας στον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο για τη φαινομενικά "ανιστόρητη", πλην αντικειμενικά υστερόβουλη, απόφαση του Τραμπ να αναγνωρίσει την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του κράτους του Ισραήλ. Η μαρτυρική Γάζα θρηνεί ήδη τους πρώτους νεκρούς των διαδηλώσεων διαμαρτυρίας, ενώ αίσθηση προκαλούν δύο χθεσινές εξελίξεις: α. Η σκληρή, επικριτική γλώσσα της Γαλλίας για την κίνηση Τραμπ, που διά στόματος υπουργού Εξωτερικών Ζαν-Υβ Λε Ντριάν κατέστησε σαφές στην Ουάσιγκτον ότι έθεσε εαυτήν εκτός ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή. β. Το άτυπο "μέτωπο" Πούτιν - Ερντογάν, που, εδρασμένο στη δεδομένη αντιπαλότητα Ρωσίας και Τουρκίας προς την κυβέρνηση του Ρεπουμπλικανού μεγιστάνα, φαίνεται να επιδιώκει να ορθώσει αποφασιστικά εμπόδια στις μονομερείς αποφάσεις των ΗΠΑ.
Ο Ρώσος Πρόεδρος αναμένεται τη Δευτέρα στην Άγκυρα για συνομιλίες με τον Τούρκο ομόλογό του για τις εξελίξεις στη Συρία και την Ιερουσαλήμ.
Κατά τ' άλλα, σταθμίζοντας προφανώς την κατάσταση σε συνεχή βάση και τις αντιδράσεις σε παγκόσμια κλίμακα, η αμερικανική ηγεσία έδειξε χθες σημάδια μιας προσπάθειας να υποβαθμίσει τον αντίκτυπο της απόφασής της, με τον αρχηγό του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Ρεξ Τίλερσον να διαβεβαιώνει πως η αμερικανική πρεσβεία στο Ισραήλ δεν προβλέπεται να μεταφερθεί στην Ιερουσαλήμ πριν περάσουν τουλάχιστον δύο χρόνια.
Λίγο νωρίτερα ο Λευκός Οίκος είχε στείλει μήνυμα δυσφορίας προς την ηγεσία των Παλαιστινίων για τη δήλωση ανώτερου στελέχους της Φάταχ ότι ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Μάικ Πενς δεν είναι "ευπρόσδεκτος στην Παλαιστίνη". "Ο Πρόεδρος Αμπάς δεν θα συναντηθεί μαζί του εξαιτίας της απόφασης Τραμπ" είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Τζιμπρίλ Ρατζούμπ.
Η επίσκεψη Πενς στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη προβλέπεται να γίνει το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου. Ο Λευκός Οίκος διεμήνυσε ότι μια ενδεχόμενη ακύρωση της συνάντησης Πενς - Αμπάς θα ήταν "αντιπαραγωγική".
Εκτός ιστορικού ρόλου
Όμως, για τον Μαχμούντ Αμπάς, η Ουάσιγκτον δεν μπορεί πλέον να διαδραματίσει τον ιστορικό της ρόλο του διαμεσολαβητή στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τους Ισραηλινούς μετά την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ. "Με αυτές τις οικτρές αποφάσεις οι ΗΠΑ υπονομεύουν εσκεμμένα όλες τις ειρηνευτικές προσπάθειες" τόνισε χαρακτηριστικά ο Παλαιστίνιος Πρόεδρος.
Η παλαιστινιακή ηγεσία επιδιώκει η Ανατολική Ιερουσαλήμ, η οποία καταλήφθηκε και κατόπιν προσαρτήθηκε από το Ισραήλ κατά τον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967, να γίνει η πρωτεύουσα του ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους. Αλλά το Ισραήλ έχει ανακηρύξει το σύνολο της Ιερουσαλήμ, το δυτικό και το ανατολικό της τμήμα, σε «αιώνια και αδιαίρετη» πρωτεύουσά του.
Τη θέση του Αμπάς έδειξε να υιοθετεί η Γαλλία, με τον υπουργό Εξωτερικών Λε Ντριάν να υπογραμμίζει πως η Ουάσιγκτον έθεσε εαυτήν εκτός της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή ως μεσολαβήτριας πλευράς μετά την απόφαση Τραμπ. "Μέχρι σήμερα η Ουάσιγκτον θα μπορούσε να έχει μεσολαβητικό ρόλο σε αυτή τη διένεξη, αλλά έθεσε εαυτήν εκτός, έως ένα βαθμό. Η πραγματικότητα είναι ότι είναι μόνη και απομονωμένη σε αυτό το ζήτημα" δήλωσε ο Γάλλος υπουργός στον ραδιοφωνικό σταθμό France Inter.
Σημειωτέων ότι ο Λε Ντριάν είχε συνομιλίες με τον Αμερικανό ομόλογό του Ρεξ Τίλερσον που βρίσκεται στο Παρίσι για μια διεθνή διάσκεψη για τον Λίβανο. Ο τελευταίος προσπάθησε να αμβλύνει τις αντιδράσεις που πυροδότησε η απόφαση Τραμπ διαβεβαιώνοντας πως οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα μεταφέρουν «πιθανότατα» την πρεσβεία τους από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ πριν περάσουν τουλάχιστον δύο χρόνια.
«Δεν είναι κάτι που θα συμβεί φέτος, ούτε πιθανότατα τον επόμενο χρόνο» τόνισε ο αρχηγός της αμερικανικής διπλωματίας μετά τη συνάντησή του με τον Λε Ντριάν. "Πρέπει πρώτα να βρούμε την τοποθεσία, να ετοιμάσουμε τα σχέδια κατασκευής, να εξασφαλίσουμε τις απαραίτητες άδειες από το αμερικανικό Κογκρέσο και στη συνέχεια να κατασκευάσουμε την πρεσβεία" σημείωσε.
Ο Τίλερσον υπογράμμισε επίσης πως ο Τραμπ ήταν "πολύ σαφής" ως προς το γεγονός ότι το τελικό καθεστώς της Ιερουσαλήμ θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγματεύσεων μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων.
Κίνημα διαμαρτυρίας
Πάντως, οι εκ των υστέρων "πυροσβεστικές" παρεμβάσεις των αξιωματούχων της αμερικανικής κυβέρνησης δεν φαίνεται να μετριάζουν τις αντιδράσεις που πυροδότησε η απόφαση Τραμπ. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν και χθες σε πολλές αραβικές και μουσουλμανικές χώρες διαμαρτυρόμενοι για την απόφαση αναγνώρισης της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ από τις ΗΠΑ και εκφράζοντας την αλληλεγγύη τους στους Παλαιστινίους.
Στην Ιορδανία, τη μοναδική αραβική χώρα, εκτός από την Αίγυπτο, που έχει υπογράψει ειρηνευτική συμφωνία με το Ισραήλ το 1994, περίπου 20.000 άνθρωποι διαδήλωσαν στο Αμάν και σε άλλες πόλεις φωνάζοντας συνθήματα όπως "Η Ιερουσαλήμ είναι η πρωτεύουσα της Παλαιστίνης". Οι συγκεντρωμένοι κρατούσαν πλακάτ με ζωγραφισμένες τις σημαίες των ΗΠΑ και του Ισραήλ, κάτω από τις οποίες είχαν γράψει τη φράση "Να πάτε στον διάβολο". Ζήτησαν επίσης να κλείσει η πρεσβεία των ΗΠΑ στο Αμάν και έκαψαν αμερικανικές και ισραηλινές σημαίες.
Στο Κάιρο αρκετές εκατοντάδες άνθρωποι, περιστοιχισμένοι από άνδρες των δυνάμεων ασφαλείας, διαδήλωσαν στο τέμενος Αλ Αζχάρ. "Θα θυσιάσουμε την ψυχή και το αίμα μας για σένα, Αλ Άκσα", φώναζαν αναφερόμενοι στο τέμενος που βρίσκεται στην Πλατεία των Τεμενών στην Ιερουσαλήμ.
Και σε αυτή τη διαδήλωση κάηκαν ισραηλινές και αμερικανικές σημαίες. "Η Ιερουσαλήμ είναι ισλαμική και αραβική" δήλωσε ο Αμπάς Σούμαν, ο αναπληρωτής του μεγάλου ιμάμη του Αλ Άζχαρ, στο κήρυγμά του. Μολονότι καταδίκασε την ανακοίνωση των ΗΠΑ, υπογράμμισε ότι "τώρα δεν είναι ώρα για διαμαρτυρίες, αλλά για αποφάσεις".
Στον Λίβανο χιλιάδες μέλη ισλαμικών και αριστερών κομμάτων αλλά και πολλοί Παλαιστίνιοι οργάνωσαν πορεία στη Βηρυτό. Ορισμένοι κρατούσαν φωτογραφίες του Τραμπ και αμερικανικές σημαίες στις οποίες είχαν σχηματίσει ένα μεγάλο κόκκινο Χ. Διαδηλώσεις έγιναν επίσης σε τρεις από τους 12 παλαιστινιακούς καταυλισμούς του Λιβάνου.
Στη γειτονική Συρία, παρά τον πόλεμο, Σύροι και Παλαιστίνιοι οργάνωσαν διαδήλωση κατά της απόφασης Τραμπ. Στη Βαγδάτη εκατοντάδες Ιρακινοί συγκεντρώθηκαν στη συνοικία Σαντρ κρατώντας πλακάτ με συνθήματα όπως "Η Ιερουσαλήμ είναι δική μας, η Ιερουσαλήμ ανήκει στους Άραβες".
Στην ίδια την Παλαιστίνη η Χαμάς κήρυξε την Παρασκευή "ημέρα οργής" και κάλεσε τους Παλαιστινίους σε μια τρίτη ιντιφάντα κατά του Ισραήλ. Χιλιάδες Παλαιστίνιοι κατέβηκαν στους δρόμους κι έκαψαν σημαίες των ΗΠΑ και του Ισραήλ, ενώ ακολούθησαν άγριες συγκρούσεις με τις ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας με αποτέλεσμα να σκοτωθούν δύο διαδηλωτές και να τραυματιστούν τουλάχιστον 22 άλλοι. Πρόκειται για τους πρώτους νεκρούς των διαδηλώσεων κατά της απόφασης Τραμπ.
ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ
Σύμβολο ειρήνης η Ιερουσαλήμ
Την έντονη ανησυχία του για την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ από τον Αμερικανό Πρόεδρο καθώς και για το ενδεχόμενο μεταφοράς της αμερικανικής πρεσβείας εκεί εκφράζει με ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ υπενθυμίζοντας ότι το ανατολικό τμήμα της πόλης θεωρείται κατεχόμενο έδαφος.
"Η Ιερουσαλήμ αποτελεί κέντρο λατρείας και ιερό τόπο για τις τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες και ως τέτοια μπορεί και θα έπρεπε να αποτελεί ένα σύμβολο ειρήνης και συνεργασίας για τους λαούς της περιοχής. Ο ΣΥΡΙΖΑ συντάσσεται με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και θεωρεί ότι η μόνη ρεαλιστική λύση είναι αυτή των δύο κρατών, με την ίδρυση ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, στα σύνορα του 1967, και με πρωτεύουσα την ανατολική Ιερουσαλήμ" αναφέρεται στην ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου.
