Ενάμιση χρόνο μετά το θρίλερ των προεδρικών εκλογών, στις οποίες τα δύο πάλαι ποτέ μεγάλα λαϊκά κόμματα, οι Χριστιανοδημοκράτες (OeVP) και οι Σοσιαλδημοκράτες (SPOe), πάτωσαν κι έσωσε στο παρά πέντε την παρτίδα από την Ακροδεξιά ο υποψήφιος των Πρασίνων, κι ένα χρόνο πριν το τέλος της κανονικής κυβερνητικής θητείας, οι Αυστριακοί καλούνται την άλλη Κυριακή στις κάλπες για να εκλέξουν το νέο τους ομοσπονδιακό κοινοβούλιο.
Αν και οι πρόωρες εκλογές δεν συνηθίζονται στην Αυστρία, όπου σχεδόν... αιωνίως κυβερνά ο μεγάλος συνασπισμός, τη μια με καγκελάριο από το Λαϊκό Κόμμα και την άλλη από τους Σοσιαλδημοκράτες, αυτή τη φορά είναι απορίας άξιον πόσο πολύ άντεξε η κυβέρνηση υπό τον Κρίστιαν Κερν. Οι καβγάδες μεταξύ των δύο εταίρων ήταν από την αρχή στην ημερήσια διάταξη, η αμοιβαία καχυποψία τεράστια και οι κυβερνητικές κρίσεις διαδέχονταν η μία την άλλη. Ήδη από τον Ιανουάριο του 2017 ο Σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Κερν είχε απειλήσει με τη διάλυση του κυβερνητικού συνασπισμού, εάν δεν συνεργάζονταν εποικοδομητικά οι δεξιοί εταίροι, ωστόσο η απειλή του έγινε μπούμερανγκ, καθώς ο ηγέτης του OeVP και αντικαγκελάριος Ράινχολντ Μίτερλενερ μετά από λίγους μήνες υπέβαλε την παραίτησή του, λέγοντας ότι “είναι αδύνατον σ’ αυτή τη συγκυρία να εργάζεται κανείς στην κυβέρνηση και ταυτόχρονα να είναι η αντιπολίτευση του εαυτού του”. Ουσιαστικά ο αντικαγκελάριος ωθήθηκε σε παραίτηση από το ανερχόμενο άστρο στο κόμμα του, τον υπουργό Εξωτερικών Σεμπάστιαν Κουρτς, ο οποίος υποσχέθηκε την “αναγέννηση” του Λαϊκού Κόμματος, κατάφερε να εκλεγεί ομόφωνα επικεφαλής του και δη με αυξημένες εξουσίες στο όριο της... μονοκρατορίας. Για πρώτη φορά στην ιστορία των Αυστριακών δεξιών στα ψηφοδέλτιά τους την ερχόμενη Κυριακή θα αναγράφεται: “Λίστα Σεμπάστιαν Κουρτς - το νέο Λαϊκό Κόμμα”.
Μόλις πήρε το κόμμα ο Κουρτς ζήτησε τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών και σύντομα κατάφερε να πείσει και τον κυβερνητικό εταίρο του. Ο κυβερνητικός συνασπισμός δεν λειτουργούσε πια καθόλου. Και τώρα μονομαχούν δύο υποψήφιοι για την καγκελαρία, ενώ ο τρίτος, ο επικεφαλής των ακροδεξιών Ελευθέρων, Χάιντς Κρίστιαν Στράχε, ετοιμάζεται να μπει στην κυβέρνηση, αφού έχει πάψει από καιρό να θεωρείται αποσυνάγωγος, ενώ έχουν πέσει και τα ταμπού στην Ευρώπη, που είχαν κάνει την Αυστρία αποσυνάγωγη, όταν η Δεξιά είχε τολμήσει πολλά χρόνια πριν να κυβερνήσει με την Ακροδεξιά.
Η ελπίδα που θάμπωσε
Επικεφαλής του προεκλογικού αγώνα των Σοσιαλδημοκρατών είναι ο απερχόμενος καγκελάριος. Ο 51χρονος Κρίστιαν Κερν είναι στο κόμμα από... κούνια, από τα φοιτητικά του χρόνια, και η πρώτη του δουλειά ήταν αρχισυντάκτης στο περιοδικό “Rotpress” (σ.σ. Κόκκινος Τύπος, όπου κόκκινο το χρώμα του SPOe). O Κερν ανέλαβε την προεδρία της κυβέρνησης μετά την παραίτηση του καγκελαρίου Βέρνερ Φάιμαν, και προς στιγμήν αναθάρρησαν οι Σοσιαλδημοκράτες, καθώς είδαν τη δημοτικότητά τους να ανακάμπτει, περίπου όπως έγινε όταν ανέλαβε την ηγεσία του SPD στη Γερμανία ο Μάρτιν Σουλτς. Ωστόσο, η μετριοπαθής του στάση στο προσφυγικό ζήτημα τον έφερε γρήγορα σε κατάφωρη αντίθεση με τον δεξιό κυβερνητικό του εταίρο - και τον έκανε ιδιαίτερα αντιπαθή στο ισχυρό δεξιό φάσμα της Αυστρίας. Το στοίχημα του Κερν είναι να δει το κόμμα του να τερματίζει μπροστά από τους ακροδεξιούς το βράδυ της επόμενης Κυριακής.
Το ανερχόμενο άστρο
Ο άνθρωπος που ουσιαστικά προκάλεσε τις πρόωρες εκλογές είναι αυτή τη στιγμή ο πιο δημοφιλής πολιτικός της Αυστρίας. 31 χρόνων, αποφασισμένος από τα 16 του να βγάλει λεφτά, ιδρύει στα μαθητικά του χρόνια μια επιχείρηση, αλλά ανακαλύπτει εγκαίρως την πολιτική. Παρατάει τις σπουδές του στη Νομική για να αναλάβει την ηγεσία της νεολαίας του Λαϊκού Κόμματος -οι κακές γλώσσες λένε ότι το κατάφερε αυτό επειδή πήγαινε στο ίδιο γυμναστήριο με τα κορυφαία στελέχη του OeVP- και στη συνέχεια να γίνει γενικός γραμματέας στο υπουργείο Εσωτερικών. Στα 27 του αναλαμβάνει το υπουργείο των Εξωτερικών, όπου... πρωταγωνιστεί με το αίτημά του να κλείσει ο βαλκανικός διάδρομος για τους πρόσφυγες. Κάθε τρεις και λίγο εμφανίζεται στα μέσα ενημέρωσης με σκληρές δηλώσεις για τους πρόσφυγες και την Τουρκία, ενώ πείθει πολύ εύκολα το κόμμα του ότι αυτός ξέρει το δρόμο προς τη νίκη. Χωρίς να διστάζει μπροστά σε μια συνεργασία με την Ακροδεξιά.
Ο “πρώτα η Αυστρία”
Αν και πολλοί στη Βιέννη πιστεύουν ότι ο Κουρτς είναι o πιο ακραίος δεξιός, ο έξω κόσμος παρακολουθεί με αγωνία την άνοδο του Χάιντς Κρίστιαν Στράχε του FPOe. Το κόμμα του κατεβαίνει στις εκλογές με σύνθημα “πρώτα η Αυστρία” -εμπνευσμένο από τον Ντόναλντ Τραμπ- και έχει βάσιμες ελπίδες να κάνει την έκπληξη και να αναδειχθεί δεύτερη δύναμη. Σημειώνεται ότι στις προεδρικές εκλογές του 2016 ο υποψήφιος του FPOe είχε βγει πρώτος στον πρώτο γύρο με 35% - και τελικά ηττήθηκε όταν το σύνολο του δημοκρατικού κόσμου στην Αυστρία συνασπίστηκε εναντίον του στηρίζοντας τον Πράσινο αντίπαλό του. Ένα αντίστοιχα υψηλό ποσοστό δύσκολα θα το πάρει στις βουλευτικές εκλογές, εν μέρει επειδή ο Κουρτς του έχει... κλέψει τα συνθήματα στο θέμα των προσφύγων. Κι αν οι δημοσκοπήσεις δεν διαψευσθούν δραματικά, ο Στράχε έχει βάσιμες ελπίδες να είναι ο αντικαγκελάριος του Κουρτς στην επόμενη κυβέρνηση συνασπισμού. Υπάρχει δε η -πολύ μικρή- πιθανότητα να γίνει και αντικαγκελάριος σε μια κυβέρνηση με τον Κερν.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις
Σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις το κυβερνών Λαϊκό Κόμμα (OeVP) φαίνεται να έρχεται πρώτο με ποσοστό γύρω στο 33%, κερδίζοντας σχεδόν δέκα μονάδες σε σχέση με το 2013, ενώ το επίσης κυβερνών σοσιαλδημοκρατικό (SPOe) συναγωνίζεται για τη δεύτερη θέση την Ακροδεξιά των Ελεύθερων (FPOe) με ποσοστά και τα δύο κόμματα μεταξύ 23% και 26%, ανάλογα με το ινστιτούτο που κάνει τη δημοσκόπηση. Οι Πράσινοι, που το 2013 είχαν πάρει πάνω από 12% και το 2016 έβγαλαν πρόεδρο, αναμένουν μεγάλες απώλειες, με τις δημοσκοπήσεις να τους δίνουν μεταξύ 8% και 5%, ενώ οι Φιλελεύθεροι του NEOS και η καινούργια λίστα PILZ φέρονται να παίρνουν μεταξύ 4% και 6%.
Όπως και στη γειτονική Γερμανία, οι Σοσιαλδημοκράτες προετοιμάζονται να μετρήσουν το χαμηλότερο ποσοστό στη μεταπολεμική ιστορία τους -το προηγούμενο αρνητικό ρεκόρ ήταν το 26,8% του 2013- αλλά αυτό που κάνει τους δημοκράτες Αυστριακούς να φοβούνται το αποτέλεσμα της κάλπης είναι η πιθανότητα να αναδειχθεί η Ακροδεξιά δεύτερο κόμμα.
Εκλογές και στο Αννόβερο
Την ίδια μέρα που ψηφίζουν οι Αυστριακοί, καλούνται στις κάλπες και οι ψηφοφόροι της Κάτω Σαξονίας, του γερμανικού ομόσπονδου κρατιδίου που ξέμεινε απότομα από κυβέρνηση, καθώς αποσκίρτησε μια βουλευτής των Πράσινων και εντάχθηκε στις γραμμές των Χριστιανοδημοκρατών, στερώντας την -οριακή- δεδηλωμένη από την κυβέρνηση συνασπισμού με τους Σοσιαλδημοκράτες.
Το αποτέλεσμα αυτής της τοπικής κάλπης λίγη σημασία έχει, αφού το σύνολο των Γερμανών ψήφισε πριν από τρεις εβδομάδες για το ομοσπονδιακό κοινοβούλιο. Ο μόνος λόγος που εντός και εκτός της Γερμανίας ασχολούνται με αυτές τις εκλογές είναι ότι η διεξαγωγή τους έχει “παγώσει” κάθε πολιτική πρωτοβουλία και κάθε διερευνητική κίνηση για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού στο Βερολίνο.
“Δεν μιλάμε ακόμη, περιμένουμε να βγει Βουλή στο Αννόβερο” λένε οι Χριστιανοδημοκράτες, οι Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας, οι Φιλελεύθεροι και οι Πράσινοι -κι ίσως είναι ευτυχείς που έχουν λίγο χρόνο παραπάνω να χωνέψουν το αποτέλεσμα της κάλπης και να προετοιμαστούν για τους δύσκολους συμβιβασμούς που προϋποθέτει μια κυβέρνηση “μαυρο-κίτρινο - πράσινη” ή “Τζαμάικα”, όπως θα μάθουμε να τη λέμε.
