Η οικονομική και κοινωνική κρίση στην Ισπανία επιταχύνει τη ρήξη ανάμεσα στους δεξιούς εθνικιστές της Καταλωνίας, που ελέγχουν την τοπική κυβέρνηση, και την αντιδραστική εθνικιστική ισπανική Δεξιά του Λαϊκού Κόμματος μετατρέποντας το “δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Καταλωνίας” σε βαλβίδα ασφαλείας ενός μεγάλου καζανιού που άρχισε να βράζει ένα ζεστό απόγευμα του Μαΐου του 2011, όταν μια ομάδα συλλογικοτήτων και πολιτών πίστεψε ότι μπορούσε να βάλει τέλος στο διεφθαρμένο δικομματικό καθεστώς του Λαϊκού και του Σοσιαλιστικού Κόμματος.
Το μεγάλο ειρηνικό και δημοκρατικό κίνημα δυστυχώς δεν τα κατάφερε. Ούτε το Podemos και το Unidos Podemos, που αποτελούν τις πιο άμεσες πολιτικές του εκφράσεις. Η παλινόρθωση πέρασε στις τρεις χειρότερες δεξιές δυνάμεις της χώρας, το Λαϊκό Κόμμα, την καταλανική Δεξιά και τους Πολίτες.
Για την καταλανική Δεξιά, που από CiU μετατράπηκε σε PdeCAT, το δημοψήφισμα αποτελεί την τελευταία σανίδα σωτηρίας μετά τα διαδοχικά σκάνδαλα των ηγετών της, του ιστορικού Πουγιόλ και του διαδόχου του Μας, και την τεράστια οικονομική και κοινωνική κρίση που πλήττει την Καταλωνία από τις σκληρές νεοφιλελεύθερες πολιτικές της τοπικής κυβέρνησης, που είχαν εξαναγκάσει κάποια μέλη της να εγκαταλείψουν με ελικόπτερα την έδρα της μετά την ψήφιση περικοπών και της διάλυσης του κοινωνικού κράτους.
Χρησιμοποιώντας το κερασάκι της ανεξαρτησίας η σκληρή καταλανική Δεξιά του προέδρου της τοπικής κυβέρνησης Πουιχδεμόντ εξασφάλισε πολύτιμους δημοκρατικούς και αριστερούς συμμάχους, το Δημοκρατικό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα της Καταλωνίας ERC και το ακροαριστερό CUP, που με την πλειοψηφία που διαθέτουν στην τοπική Βουλή πέρασαν μέσα σε δύο ημέρες όχι μόνο τον νόμο για το “δημοψήφισμα”, αλλά και ένα σύνταγμα για τη νέα καταλανική δημοκρατία και ένα δικό της σύστημα κοινωνικής προστασίας, ενώ προηγουμένως “ανεξαρτητοποίησαν” την τοπική αστυνομία και ορισμένοι άρχισαν να ψελλίζουν και την ανάγκη δημιουργίας... εθνικού στρατού.
Το Λαϊκό Κόμμα και οι Πολίτες, που γεννήθηκαν στην Καταλωνία για να ανδρωθούν σε εθνικό επίπεδο “πουλώντας” ισπανικό εθνικισμό, ακολούθησαν μια γραμμή κάθετης αντιπαράθεσης και άρνησης κάθε διαλόγου, όταν ο διάλογος θα μπορούσε να είναι ανοικτός και να οδηγήσει σε κάποιες λύσεις. Οι Ραχόι και Ριβέρα πιστεύουν -ή δείχνουν να πιστεύουν- ότι με το Συνταγματικό Δικαστήριο και τη Γενική Εισαγγελία ή τις απειλές για ακύρωση του δημοψηφίσματος με αστυνομικά μέτρα θα εκφοβίσουν τους Καταλανούς εθνικιστές.
Το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Σάντσεθ ευθυγραμμίζεται με τις επιδιώξεις του ισπανικού εθνικισμού πληρώνοντας τις παλιές αμαρτίες του πρώην Σοσιαλιστή πρωθυπουργού Γκονθάλεθ, που άνοιξε τον ασκό του κατακερματισμού της χώρας νομίζοντας ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει δωρεάν τους εθνικισμούς των Βάσκων και των Καταλανών για να κυβερνάει. Πολύ αργά ο Σάντσεθ αναγνώρισε ότι στην Ισπανία υπάρχουν διαφορετικοί λαοί με δικαιώματα και αξιοπρέπεια, αλλά, αντί να απευθυνθεί σε αυτούς, προτιμά τις “δικαστικές” λύσεις που προτείνει ο Ραχόι.
Στην Ισπανία υπάρχει σήμερα μια μεγάλη ριζοσπαστική, οικολογική, δημοκρατική και κυρίως κοινωνική Αριστερά που δίνει την πραγματική μάχη για την αντιμετώπιση της κρίσης, τον εκδημοκρατισμό της κοινωνίας και τον σεβασμό των δικαιωμάτων των λαών της. Από το Podemos έως το Unidos Podemos, τα ενωτικά ψηφοδέλτια της Γαλικίας En Marea, της Βαλένθια Compromis και της πολύπαθης σήμερα Καταλωνίας, από το Catalunya Si Que Es Pot στη τοπική Βουλή, το Barcelona En Comù στον Δήμο της Βαρκελώνης και το νέο ενωτικό εγχείρημα Los Comuns, στο οποίο δεν συμμετέχει το Podem, οι Ιγκλέσιας, Γκαρθόν, Κολάου και Ντομένετς υποστηρίζουν τη διεξαγωγή ενός “πραγματικού δημοψηφίσματος για την αυτοδιάθεση της Καταλωνίας, δεσμευτικό και με εγγυήσεις”, όπου η Αριστερά θα προτείνει τη δημιουργίας μιας νέας “ομοσπονδιακής Ισπανίας όπου κανείς δεν θα θέλει να φύγει”.
Τη Δευτέρα το μεσημέρι, την ημέρα της εθνικής γιορτής της Καταλωνίας, οι Καλάου, Ντομένετς και Ιγκλέσιας θα δώσουν με τις σημαίες του Barcelona en Comù το ενωτικό και απελευθερωτικό του μήνυμα για “Μια Καταλωνία κυρίαρχη, διαφορετική και γενναία”.
