Ο Πρόεδρος μισεί τα γερμανικά αυτοκίνητα, τα οποία όμως λατρεύουν οι Αμερικανοί... Αν και τα περισσότερα απ' αυτά κατασκευάζονται σε εργοστάσια στην Αμερική από Αμερικανούς εργάτες. Και τα πιο πολλά, μάλιστα, εξάγονται σε τρίτες χώρες, συνεισφέροντας στις αμερικανικές εξαγωγές με μερίδιο 53,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων!
Κάπως έτσι θα μπορούσε να συνοψιστεί... απλοϊκά η νέα απλοϊκή αφήγηση του Τραμπ για τους “πολύ κακούς” Γερμανούς που πουλάνε τόσα αυτοκίνητα στις ΗΠΑ, ενώ οι “ρηγμένες” ΗΠΑ δεν πουλάνε καθόλου στη Γερμανία... Κι αυτό θα σταματήσει, όπως προειδοποίησε ο Πρόεδρος κουνώντας το δάχτυλο.
Έχει όμως τόσο άδικο τελικά ο Τραμπ για τους Γερμανούς και τα αυτοκίνητά τους; Είναι τόσο υπερβολικός όταν "αναθεματίζει" τα γερμανικά τετράτροχα που έχουν διεισδύσει και έχουν κατακτήσει την αγορά της Αμερικής, στην οποία μια φορά κι έναν καιρό κυριαρχούσαν, αποκλειστικά σχεδόν, οι αεροδυναμικές, φουτουριστικές, avande gard, εξωτικές Cadillac και Chevrolet, οι χλιδάτες, τυλιγμένες στο δέρμα, λιμουζίνες της Linkoln, που άφηναν πολύ πίσω τις Mercedes-Benz και τις BMW της εποχής σε επίπεδο πολυτέλειας και πρεστίζ;
Αλλά και τα περιβόητα muscle cars της Ford και της Dogde των δεκαετιών '60 και '70, τα πισωκίνητα, δίπορτα κουπέ με τους V8 ατμοσφαιρικούς κινητήρες των 7 λίτρων, των 400 και βάλε ίππων και της απίστευτης ροπής δεν ήταν κάποτε τα αυτοκίνητα-φετίχ της Αμερικής και του κόσμου όλου - πριν "ανακαλυφθεί" η Porsche; Σε πόσες νεανικές φαντασιώσεις δεν πρωταγωνίστησαν η πράσινη Mustang 390 GT του Στιβ Μακ Κουίν και το γυαλιστερό μαύρο Dodge Charger 440 Magnum των δύο "κακών" στην ανελέητη καταδίωξη στις ανηφόρες και κατηφόρες του Σαν Φρανσίσκο στο ιστορικό φιλμ “Μπούλιτ” του 1968; Δείγματα μιας ρομαντικής εποχής της αυτοκίνησης, με πρωταγωνίστριες τις αμερικανικές μάρκες, που άρχισαν όμως να εξαφανίζονται σαν τους δεινόσαυρους στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του '70, όταν “έσκασε” η πρώτη πετρελαϊκή κρίση...
Παθολογικός έρωτας
Οι λόγοι που έκαναν τους Αμερικανούς να αγαπήσουν με παθολογικό τρόπο τα γερμανικά αυτοκίνητα είναι "περίεργοι" και πολλοί και σε κάθε περίπτωση φαίνεται πως έχουν άμεση σχέση με τα ιδιαίτερα γνωρίσματα του ίδιου του αμερικανικού καταναλωτισμού και όχι τόσο με την υποτιθέμενη -και όλο και περισσότερο αμφισβητούμενη- τεχνολογική και ποιοτική υπεροχή των γερμανικών οχημάτων.
Σε μια κοινωνία η καταναλωτική συμπεριφορά της οποίας “διαπλάθεται” από το μάρκετινγκ, σλόγκαν όπως αυτό της Mercedes-Benz -“Το καλύτερο ή τίποτα”- ή της BMW- “Η απόλυτη μηχανή οδήγησης”- μπορούν να αποδειχθούν καθοριστικά στις επιλογές ενός υποψήφιου αγοραστή, ειδικά αν αυτός τυχαίνει να έχει φουσκωμένο πορτοφόλι. Ένας από τους λόγους στον οποίο το περιοδικό “Fortune” αποδίδει το “σουξέ” των γερμανικών αυτοκινήτων στις ΗΠΑ είναι ότι οι Αμερικανοί θεωρούν γενικά τις Mercedes-Benz, BMW, Porsche κ.λπ. ως τις “τοπ” μάρκες διότι πολύ απλά αυτό ισχυρίζονται και "πουλάνε" οι ίδιες. Και οι επίμονες προσπάθειες των άλλων κατασκευαστών να σπάσουν αυτή την προκατάληψη έχουν κολλήσει στη λάσπη. Αλλά το γερμανικό μάρκετινγκ δεν εξαντλείται μόνο στα διαφημιστικά σλόγκαν, πάει πολύ πιο πέρα.
Σχολιάζοντας κάποτε ένας σχετικός του χώρου την "καραμπινάτη" διαφορά των σαλονιών βρετανικών και γερμανικών αυτοκινήτων, είχε πει πολύ εύστοχα ότι οι Άγγλοι μπορούν να κάνουν το πιο ακριβό ξύλο να μοιάζει με φτηνό πλαστικό, ενώ αντίθετα οι Γερμανοί είναι ικανοί να κάνουν το πλαστικό να φαντάζει ως το πιο ακριβό ξύλο...
Ίσως από μια πλευρά, περισσότερο νοσταλγική και συναισθηματική, είναι κατανοητή η οργή του Τραμπ όταν βλέπει τους συμπατριώτες του να έχουν ερωτευθεί τα κάθε είδους Volkswagen, Mercedes-Benz ακόμα και Mini Cooper- που για λόγους μάρκετινγκ και μόνο συνεχίζουν να έχουν σταμπαρισμένη στη λαμαρίνα τους τη βρετανική σημαία, αφού από το 2000 αποτελούν brand name της BMW.
Από τα δέκα πιο δημοφιλή ευρωπαϊκά αυτοκίνητα στις ΗΠΑ, τα εννέα είναι γερμανικά (!) σύμφωνα με την κατάταξη του carophile.org. Κατά σειρά κατάταξης από το 10 προς το 1: Volkswagen “Σκαραβαίος”, Volkswagen Passat, Volkswagen Golf, BMW Σειρά 5, Audi A4, Mini Cooper, Volvo S80, Mercedes-Benz C-Class, BMW Σειρά 3, Volkswagen Jetta. Στην κατηγορία των 20 καλύτερων αυτοκινήτων πολυτελείας μόλις τα τρία είναι αμερικανικά, τα Tesla Model S, Cadillac XTS και Lincoln MKS. Εννέα οχήματα αυτής της κατηγορίας είναι γερμανικά, συμπεριλαμβανομένης της Bentley, που είναι brand name της VW, με τις BMW βεβαίως να κυριαρχούν.
Λίγη γνώση...
Σε μια αγορά κορεσμένη, που υποφέρει από υπερπροσφορά, τα ευρωπαϊκά οχήματα φαίνεται να κερδίζουν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο. Όμως, οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ανέκαθεν πιο ανοιχτές στις εισαγωγές οχημάτων από άλλες μεγάλες αγορές, με αποτέλεσμα τα αυτοκίνητα που εισάγονται από το εξωτερικό να αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικά μεγαλύτερο μερίδιο της αμερικανικής αγοράς από ό,τι το αντίστοιχο σε άλλες αγορές.
Κάτι λοιπόν δεν πάει καλά, θα σκέφτηκε ο Πρόεδρος. Αλλά οι ειδικοί έχουν άλλη γνώμη. Οι ισχυρισμοί του, λένε, δείχνουν ελλιπή κατανόηση του τρόπου λειτουργίας της σύγχρονης αυτοκινητοβιομηχανίας και το πόσο παγκοσμιοποιημένη έχει γίνει από τότε που ο Ρόναλντ Ρέιγκαν κυνήγησε με το ίδιο σκεπτικό την Toyota και τη Honda τη δεκαετία του '80.
Μια Mercedes που κυκλοφορεί στη Νέα Υόρκη, αναλόγως του μοντέλου της, είναι πολύ πιθανόν να έχει κατασκευαστεί στο εργοστάσιο της εταιρείας στην Τουσκαλούσα της Αλαμπάμα. Η BMW διαθέτει επίσης ένα εργοστάσιο στη Νότια Καρολίνα που το 70% της παραγωγής του εξάγεται. Σημειωτεόν ότι το μεγαλύτερο εργοστάσιο της γερμανικής φίρμας στον κόσμο δεν βρίσκεται στη Γερμανία, αλλά σ' αυτή την αμερικανική πολιτεία, απασχολόντας περίπου 9.000 εργαζόμενους. Στη Νότια Καρολίνα κατασκευάζει επίσης ένα νέο εργοστάσιο η Daimler, όπου θα συναρμολογούνται τα Sprinter, τα ελαφριά φορτηγά της Mercedes-Benz, δημιουργώντας περισσότερες από 1.000 θέσεις εργασίας. Η γερμανική εταιρεία, που κατασκευάζει επίσης και βαριά φορτηγά στις ΗΠΑ, διαθέτει συνολικά 22 εργοστάσια και κέντρα έρευνας στη χώρα, στα οποία απασχολεί 22.000 άτομα.
Πράγματι, οι Γερμανοί μπορεί να μην αγοράζουν πολλές Chevrolet, οι οποίες άλλωστε δεν πωλούνται πλέον στη Γερμανία, αλλά αγοράζουν πολλά Opel, αυτοκίνητα της εταιρείας που, όπως και η Chevrolet, ανήκει στην καθ' όλα αμερικανική General Motors. Όπως επισημαίνουν οι “New York Times”, η αυτοκινητοβιομηχανία, και ειδικά οι ξένες αυτοκινητοβιομηχανίες, που έχουν γίνει πλέον ο νέος στόχος του Τραμπ, αποτελούν κλάδους της οικονομίας που δείχνουν πόσο δύσκολο είναι σήμερα να ξεχωρίσει κανείς το “αμερικανικό” από το “παγκόσμιο”...
Μίξερ παγκοσμιοποίησης
Η BMW και η Mercedes-Benz καθώς και οι ιαπωνικές Honda, Nissan και Toyota απασχολούν χιλιάδες βιομηχανικούς εργάτες στην Αλαμπάμα, τη Νότια Καρολίνα, στο Τέξας και σε άλλες αμερικανικές πολιτείες, το ένα τέταρτο των πωλήσεων της GM αφορά περιοχές του κόσμου εκτός Βόρειας Αμερικής -για τη Ford το μερίδιο αυτό είναι ακόμα μεγαλύτερο, στο ένα τρίτο-, η αμερικανική Chrysler εξαγοράστηκε πριν από μερικά χρόνια από τη Fiat της Ιταλίας και αυτοκίνητα όλων των τύπων συναρμολογούνται πλέον με εξαρτήματα που έχουν κατασκευαστεί στην Κίνα! Την ίδια ώρα, η GM και η Ford στρέφονται στην κινεζική αγορά διαβλέποντας σπουδαίες ευκαιρίες επέκτασής τους εκεί, καθώς η ταχεία οικονομική ανάπτυξη της χώρας καθιστά το αυτοκίνητο προσιτό σε όλο και περισσότερους Κινέζους, ενώ το Πεκίνο ανοίγει δειλά-δειλά τις πόρτες του στις άμεσες ξένες επενδύσεις.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι μια πιθανή παρεμβατική πολιτική του Τραμπ κατά των ξένων αυτοκινητοβιομηχανιών θα είναι στην ουσία μια τρύπα στο νερό, την οποία μάλιστα στο τέλος θα πληρώσουν οι Αμερικανοί καταναλωτές. Και αυτό διότι από τη δεκαετία ήδη του '80 οι κατασκευαστές αυτοκινήτων παράγουν ολοένα και λιγότερα δικά τους εξαρτήματα για τα οχήματά τους, τροφοδοτόντας τις αλυσίδες συναρμολόγησης των εργοστασίων τους με όλο και περισσότερα από τους εκατοντάδες τρίτους προμηθευτές που βρίσκονται διασκορπισμένοι σε όλο τον κόσμο. Αυτό σημαίνει ότι ένα "αμερικανικό" αυτοκίνητο που συναρμολογείται στις ΗΠΑ μπορεί πολύ απλά στο μεγαλύτερο μέρος του να έχει κατασκευαστεί στο εξωτερικό...
