Του Έντουαρντ Λους
Μπορούμε πλέον να είμαστε σίγουροι: o Tραμπ δεν παλαντζάρει. "Αφήστε τον Τραμπ να είναι ο Τραμπ", είναι το νέο σύνθημα της ομάδας του, η οποία είναι πολύ μπλεγμένη καθώς ο Τραμπ δεν έχει δοκιμάσει τίποτε άλλο.
Προσλαμβάνοντας τον Στίβεν Μπάνον της ακροδεξιάς συντηρητικής ιστοσελίδας Breitbart News να αναλάβει την καμπάνια του, ο κ. Τραμπ έχει εξαφανίσει τις όποιες αμφιβολίες υπήρχαν: η υποψηφιότητά του βασίζεται στη δυσαρέσκεια των λευκών. Για τις επόμενες 10 εβδομάδες, θα πυροδοτήσει κάθε σκοτεινό φόβο που θα βρει εύκαιρο.
Έχει περάσει περισσότερο από μία γενιά απ' όταν ο Ρίτσαρντ Νίξον κήρυξε το τέλος για τον αμερικανικό "μακρύ εθνικό εφιάλτη" με την παραίτησή του από την προεδρία. Η εκδοχή του κ. Τραμπ έχει ακόμη δρόμο. Είναι παράλογο να πιστεύει κανείς πως θα τελειώσει αν χάσει.
Ο τέως αστέρας των τηλεοπτικών ριάλιτι χρωστάει στον Νίξον όχι μόνο την ψυχολογία, αλλά και την ιδεολογία. Ο 37ος Αμερικανός πρόεδρος συγκέντρωνε τη δυσαρέσκεια του κόσμου όπως οι φιλοτελιστές τα γραμματόσημα. Ο Νίξον δεν βρέθηκε ποτέ απέναντι σε μια μνησικακία την οποία δεν θέλησε να τροφοδοτήσει.
Ο Ρόμπερτ Άιλς, ο ντροπιασμένος ιδρυτής του Fox News, έγινε φίρμα εκπαιδεύοντας τον Νίξον να χαμογελά περισσότερο και να χρησιμοποιεί την τηλεόραση πιο φιλικά στη νικηφόρα εκστρατεία του 1968. Δεν προκαλεί έκπληξη που ο κ. Άιλς τώρα "προπονεί" τον κ. Τραμπ για τα τηλεοπτικά του ντιμπέιτ απέναντι στην Χίλαρι Κλίντον. Δύσκολη δουλειά.
Ο κ. Τραμπ μπορεί να έχει δανειστεί το μανιφέστο του Νίξον του 1968 και να ηγείται μιας καμπάνιας που βασίζεται στον φόβο και απευθύνεται στον νόμο και την τάξη. Όμως, η σιωπηλή πλειοψηφία τού σήμερα είναι πολύ λιγότερο λευκή απ' ό,τι ήταν τότε. Από πλευράς εκλογικής στρατηγικής, η εκστρατεία του κ. Τραμπ φλερτάρει με την αυτοκτονία. Ωστόσο λειτουργεί ως μιντιακή στρατηγική.
Ο Νίξον θεωρούσε πως ο κόσμος ανταποκρίνεται στον φόβο και όχι στην αγάπη. "Δεν διδάσκεται στο κατηχητικό αυτό, αλλά ισχύει" είχε πει. Επίσης έτρεφε βαθύ μίσος απέναντι στις ελίτ -τους καθηγητές, τους απόφοιτους των πρωτοκλασάτων πανεπιστημίων της Ivy League και τους ειδικούς, τους οποίους ο Σπίρο Άγκνιου, ο αντιπρόεδρος του, αποκαλούσε "εξαντλημένο πυρήνα αναιδών σνομπ".
Ο κ. Τραμπ είναι περικυκλωμένος από ανθρώπους με τις ίδιες νιξονικές καταβολές. Ο πρώτος μέντοράς του, ο Ρόι Κον, θρυλικός δικηγόρος της Νέας Υόρκης, συμβούλευε τον κόσμο πως πρέπει να γνωρίζει τον δικαστή και όχι τον νόμο. Ο Ρότζερ Στόουν, ο πιο παλιός φίλος του κ. Τραμπ με τον οποίο συνομιλεί καθημερινά, πιστεύει πως "το μίσος είναι ισχυρότερο κίνητρο από την αγάπη".
Ο Πολ Μάναφορτ, πρώην επικεφαλής της εκστρατείας του Τραμπ, που παραιτήθηκε, έκανε την περιουσία του συμβουλεύοντας παρανοϊκούς ισχυρούς άνδρες ανά τον κόσμο. Η ιστοσελίδα του κ. Μπάνον κυριαρχείται από θεωρίες συνωμοσίας. Τώρα έχει μια χρυσή ευκαιρία να μετατρέψει την παράνοιά του σε προεδρική εκστρατεία. Πώς λέτε να μοιάζει αυτή η εκστρατεία;
To φάντασμα του Νίξον ήταν ήδη ορατό στο περιεχόμενο της εκστρατείας του Τραμπ. Σε αντίθεση με τον Ρόναλντ Ρίγκαν, ο Νίξον ήταν ευτυχής με ένα μεγάλο κράτος -πρόσθεσε τις περισσότερες ομοσπονδιακές υπηρεσίες από οποιονδήποτε άλλον πρόεδρο. Η επιτυχία του κ. Τραμπ στους λευκούς ψηφοφόρους της μεσαίας τάξης προέρχεται εν μέρει από τη δέσμευση του να αφήσει τις ομοσπονδιακές παροχές, όπως είναι η κοινωνική ασφάλιση, στη θέση τους.
Σε αντίθεση με τον Ρίγκαν, ο Νίξον ακολούθησε μια εξωτερική πολιτική που βασιζόταν περισσότερο στο εθνικό συμφέρον απ' ότι στις αμερικανικές αξίες. Αυτός ο πραγματισμός τον διευκόλυνε να ξεπεράσει τον αντικομμουνισμό και να προχωρήσει στην ιστορική συμφωνία με την Κίνα του Μάο. Ο θαυμασμός του κ. Τραμπ για τους απολυταρχικούς ηγέτες, όπως ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμιρ Πούτιν ή ακόμη ακόμη ο Κιμ Γιονγκ Ουν της Βόρειας Κορέας, δείχνει μια παρόμοια περιφρόνηση για τις αμερικανικές ευαισθησίες.
Αλλά ήταν το πολιτιστικό μήνυμα του Νίξον, η υποδαύλιση του θυμού της μεσαίας τάξης, που τροφοδοτεί πραγματικά τον κ. Τραμπ και θα κυριαρχήσει στην εκστρατεία που του απομένει.
Υπάρχει τρόπος να πετύχει; Εδώ είναι που χωρίζουν οι δρόμοι του κ. Τραμπ και του Νίξον. Ο δεύτερος ήταν η πολιτική ιδιοφυΐα της εποχής του. Ο Νίξον σίγουρα εξαργύρωσε τη δυσαρέσκεια των λευκών για τις μεταρρυθμίσεις στα πολιτικά δικαιώματα του 1960. Αλλά ακόμη και στο απόγειο της "νότιας στρατηγικής" του, ήταν πολύ προσεκτικός και δεν εξέφρασε ποτέ ξεκάθαρα ρατσιστικές απόψεις. Ο κ. Τραμπ δεν μπορεί να ολοκληρώσει μια πρόταση χωρίς να προσβάλει κάποια εθνοτική ομάδα.
Ο Νίξον κινήθηκε στα πέριξ του Κέντρου αφότου κέρδισε το ρεπουμπλικανικό χρίσμα. Ο κ. Τραμπ κάνει το αντίθετο. Όχι μόνο ο κ. Τραμπ κινείται περαιτέρω στα άκρα ενόψει των εκλογών -τακτική η οποία δεν έχει προηγούμενο σε προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ- αλλά προσβάλλει και τη διαδικασία ξεκινώντας επιχειρηματικές δραστηριότητες στις πολιτείες που είναι καθοριστικές για το εκλογικό αποτέλεσμα.
Ο κ. Μπάνον, όπως και ο κ. Μάναφορτ, δεν έχει εμπειρία προεκλογικής εκστρατείας. Ο κ. Τραμπ είναι ένα outsider, που τον συμβουλεύουν outsiders και απευθύνεται σε ψηφοφόρους που βλέπουν τους εαυτούς τους ως outsiders. Ο Νίξον θα ήταν εμβρόντητος. Δεν είναι τρόπος αυτός να κερδηθούν εκλογές.
Είναι όμως ένας πολύ καλός τρόπος να αναδειχθεί η "φίρμα" του. Πολλοί είναι εκείνοι που έχουν αμφισβητήσει το κατά πόσον ο κ. Τραμπ περίμενε πράγματι να κερδίσει το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών, πολύ περισσότερο να έχει την ευκαιρία να διεκδικήσει την προεδρία. Υποψιαζόταν πως η υποψηφιότητά του ήταν ένας άλλος τρόπος να ενισχύσει την φίρμα "Τραμπ".
Στην πορεία ο κ. Τραμπ βρήκε μια τεράστια αγορά ανθρώπων που ανταποκρίνονται στις πολιτικές λευκής ταυτότητας. Κατά τη γνώμη τους το Fox News έχει γίνει κατεστημένο. Το υπερσυντηρητικό κανάλι εκδίωξε τον ιδρυτή του, τον κ. Άιλς, o οποίος κάθεται σπίτι του με σταυρωμένα τα χέρια. Ο κ. Τραμπ έχει 11 εκατομμύρια ακόλουθους στο Τwitter, πολλαπλάσιους από τους θεατές του Fox κάθε βράδυ. Υπάρχει καλύτερος τρόπος να απαντήσει στην ήττα από το να εξαργυρώσει τη βάση του ιδρύοντας ένα κανάλι με την επωνυμία Τραμπ; Έχουν συμβεί και χειρότερα.
Μια τέτοια επιχείρηση θα μετέτρεπε όλη εκείνη τη δυσαρέσκεια σε μετρητό χρήμα. Ως βαρώνος των μιντια, ο κ. Τραμπ θα μπορούσε να είναι επικεφαλής της αντιπολίτευσης απέναντι στη διοίκηση Κλίντον. Θα υπήρχε μία κάποια ποίηση σε αυτό. Η κ. Κλίντον εργαζόταν ως νομική σύμβουλος στην επιτροπή που ήλεγχε το Γουοτεργκέιτ και οδήγησε τον Νίξον στην πτώση. Η πολιτική είναι προσωπικό ζήτημα στον κόσμο του κ. Τραμπ. Υπάρχει λοιπόν καλύτερος τρόπος από το να κλείσει ο κύκλος παίρνοντας εκδίκηση για το φάντασμα του Νίξον;
(ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ)
