Είναι ένα βίντεο που έχει σοκάρει τον κόσμο, όχι μόνο την Αμερική. Ο μαρτυρικός θάνατος του Τζορτζ Φλόιντ από τον αστυνομικό - δήμιο που τον έπνιξε με το γόνατό του πιέζοντας τον λαιμό του επί 8 λεπτά και 46 δευτερόλεπτα, σε μια απίστευτης βαρβαρότητας σκηνή στη μέση του δρόμου στη Μινεάπολη, είναι μια γροθιά στο στομάχι. Όχι όμως η μοναδική, και σε καμία περίπτωση ασυνήθιστη, για την αφροαμερικανική κοινότητα της πόλης. Περίπου το 20% του πληθυσμού της Μινεάπολης των 430.000 κατοίκων είναι Αφροαμερικανοί. Αλλά όταν η αστυνομία δείχνει το βίαιο πρόσωπό της με κλωτσιές, γροθιές, κεφαλοκλειδώματα, σπρωξιές, ριξίματα στο έδαφος, χρήση τέιζερ, σχεδόν στο 60% του περιπτώσεων αυτό αφορά μαύρους πολίτες.
Οι ηγέτες της αφροαμερικανικής κοινότητας επισημαίνουν ότι η συχνότητα με την οποία η αστυνομία χρησιμοποιεί βία εναντίον των Αφροαμερικανών εξηγεί και το ασυγκράτητο ξέσπασμα οργής στη Μινεάπολη, που δεν έχει να κάνει μόνο με τη βάναυση δολοφονία του 46χρονου Φλόιντ. Από το 2015, η τοπική αστυνομία έχει καταγράψει επίσημα χρήση βίας σε περίπου 11.500 περιστατικά στα οποία κλήθηκε να επέμβει. Σε τουλάχιστον 6.650 από αυτά οι «αποδέκτες» της βίαιης συμπεριφοράς ήταν Αφροαμερικανοί. Συγκριτικά, αστυνομική βία εναντίον λευκών, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 60% του πληθυσμού της πόλης, έχει ασκηθεί περίπου 2.750 φορές. Εν κατακλείδι, η αστυνομία της Μινεάπολης άσκησε βία εναντίον μαύρων με συχνότητα τουλάχιστον επτά φορές υψηλότερη απ’ ό,τι εναντίον λευκών τα τελευταία πέντε χρόνια!
Φυλετικό χάσμα
Σημειωτέον ότι τα παραπάνω αριθμητικά στοιχεία αντιπροσωπεύουν τον συνολικό αριθμό αστυνομικών βιαιοπραγιών από το 2015. Επομένως, αν ένας αξιωματικός γρονθοκόπησε, κλώτσησε ή έσπρωξε ένα άτομο στη διάρκεια του ίδιου περιστατικού, αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως τρεις ξεχωριστές πράξεις βίας. Υπήρξαν περίπου 5.000 συνολικά τέτοια επεισόδια από το 2015 στα οποία η αστυνομία κατέφυγε σε τουλάχιστον μία πράξη βίας εναντίον πολίτη.
Οι διαφορές στην άσκηση αστυνομικής βίας στη Μινεάπολη αποτυπώνουν τα μεγάλα φυλετικά χάσματα που υφίστανται σε ζωτικής σημασίας κοινωνικά μεγέθη, όπως το εισόδημα, η μόρφωση, η απασχόληση, εξηγεί στους «New York Times» ο Ντέιβιντ Σουλτς, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Hamline του Σεν Πολ, πρωτεύουσας της Μινεσότα. «Αντικατοπτρίζονται οι διαφορές που υπάρχουν σε τόσους τομείς στους οποίους η Μινεάπολη σημειώνει κακές επιδόσεις» λέει ο καθηγητής, που έχει μελετήσει επισταμένα τις τακτικές της τοπικής αστυνομίας επί δύο δεκαετίες. Ως εκ τούτου, θα περιέγραφε τη Μινεάπολη σαν ένα «ζωντανό εργαστήριο» των όσων δεν πράττουν οι τοπικές αρχές για να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο της αστυνομικής βίας.
Ο Σουλτς πιστώνει στον σημερινό αστυνομικό διοικητή Μεντάρια Αραντόντο προσπάθεια βελτίωσης της κατάστασης, ωστόσο εν πολλοίς οι δυνάμεις του νόμου εξακολουθούν να λειτουργούν με τον τρόπο που λειτουργούσαν εδώ και πολλές δεκαετίες. «Έχουμε ένα μοτίβο (συμπεριφορών) που πηγαίνει πίσω στον χρόνο τουλάχιστον για μια γενιά» λέει ο Σουλτς. Προφανώς, η δολοφονία του Φλόιντ ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Η αγανάκτηση και η οργή φούντωσαν από τις ακόμη νωπές μνήμες αρκετών άλλων μαύρων που δολοφονήθηκαν από αστυνομικούς που είτε δεν αντιμετώπισαν ποτέ κατηγορίες, είτε απαλλάχθηκαν. Περιλαμβάνουν τον Τζαμάρ Κλαρκ, 24 ετών, που δέχθηκε αστυνομικά πυρά το 2015 επειδή, σύμφωνα με τους εισαγγελείς, προσπάθησε να αρπάξει το όπλο ενός αστυνομικού. Τον Θούρμαν Μπλέβινς, 31 ετών, που φώναζε «σας παρακαλώ, μην πυροβολείτε» καθώς έτρεχε για να ξεφύγει σε έναν στενό δρόμο. Τον Φιλάντο Καστίγιε, 32 ετών, που δολοφονήθηκε μέσα στο αυτοκίνητό του από αστυνομικό. Τον σταμάτησαν για τροχαίο έλεγχο και έπεσε νεκρός μπροστά στα μάτια της έντρομης συντρόφου του Ντάιμοντ Ρέινολτς και της τετράχρονης κορούλας τους...
Χρόνια κατάσταση
Ο Ντέιβ Μπίκινγκ, πρώην μέλος της πολιτικής αρχής λογοδοσίας της αστυνομίας της Μινεάπολης, εξηγεί ότι η τακτική ακινητοποίησης που ασκήθηκε στον αδικοχαμένο Φλόιντ δεν επιτρέπεται από τους κανόνες, διότι είχε ως αποτέλεσμα την άσκηση πίεσης στην τραχεία. Αν μη τι άλλο, ήταν ένας παράνομος τύπος «καρφώματος» σωματικού βάρους, που όμως είναι και ο πιο συχνά χρησιμοποιούμενος τρόπος ακινητοποίησης από την τοπική αστυνομία. Από το 2015, το «κάρφωμα» σωματικού βάρους έχει χρησιμοποιηθεί περίπου 2.200 φορές εναντίον μαύρων, δηλαδή περισσότερο από το διπλάσιο των περιπτώσεων που έχει χρησιμοποιηθεί κατά λευκών.
Σύμφωνα με τον Μπίκινγκ, που είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της οργάνωσης «Ενωμένες Κοινότητες Ενάντια στην Αστυνομική Βία» της Μινεσότα, από το 2012 έχουν γίνει περισσότερες από 2.600 καταγγελίες πολιτών για κακομεταχείριση από αστυνομικούς της Μινεάπολης. Ωστόσο, μόλις σε 12 περιπτώσεις (!) που αφορούσαν συνολικά 15 αστυνομικούς ασκήθηκαν πειθαρχικές, μόνο, διώξεις. Η χειρότερη από αυτές αφορούσε στέρηση μισθού για... 40 ώρες υπηρεσίας. «Αντιστοιχεί σε μία εβδομάδα άδειας άνευ αποδοχών» λέει δηκτικά ο Μπίκινγκ. Πολλοί θεωρούν ότι τα επίσημα στοιχεία σίγουρα υποτιμούν τον πραγματικό αριθμό των περιστατικών αυθαίρετης αστυνομικής βίας, αλλά ακόμη κι έτσι είναι αρκετά για να εξηγήσουν τον θυμό και την οργή στη Μινεάπολη. «Αυτή η κατάσταση είναι αποτέλεσμα χρόνων. Η δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ ήταν η σπίθα» λέει ο Μπίκινγκ.
Οι υποψίες αυτής της χρόνιας «τοξικότητας» εντάθηκαν μετά την ανακοίνωση του Δημοκρατικού κυβερνήτη της Μινεσότα Τιμ Ουάλζ ότι οι αρχές ξεκίνησαν έρευνα για το κατά πόσο η τοπική αστυνομία της Μινεάπολης «εμπλέκεται σε συστηματικές πρακτικές διακρίσεων εναντίον των έγχρωμων πολιτών κατά την τελευταία δεκαετία». Ανακοινώνοντας την έρευνα, ο κυβερνήτης υποσχέθηκε να «χρησιμοποιήσει κάθε δυνατό εργαλείο για να διαλύσουμε γενιές συστημικού ρατσισμού στην πολιτεία μας»...
«Προμελετημένη δολοφονία»
Κι ενώ ορισμένοι ακτιβιστές θεωρούν ότι η αστυνομία της Μινεάπολης είναι μία από τις χειρότερες στις ΗΠΑ σε θέματα συμπεριφοράς, είναι πραγματικά δύσκολο να βρεθούν συγκριτικά στοιχεία σε εθνικό επίπεδο που να αποτυπώνουν το μέγεθος του προβλήματος. Σύμφωνα με τον Φίλιπ Στίνσον, εγκληματολόγο στο Πανεπιστήμιο Bowling Green State του Οχάιο, μερικά από τα πιο εμπεριστατωμένα δεδομένα προέρχονται από μια μελέτη του υπουργείου Δικαιοσύνης που δημοσιεύτηκε τον Νοέμβριο του 2015. Σύμφωνα με αυτή, το 3,5% των μαύρων έχουν πέσει θύματα μη θανατηφόρας αστυνομικής βίας ή έχουν δεχθεί απειλές άσκησης βίας κατά την πιο πρόσφατη επαφή τους με την αστυνομία, σε σύγκριση με το 1,4% των λευκών. Πρόκειται δηλαδή για υπερδιπλάσιο ποσοστό.
Τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της Μινεάπολης δείχνουν ότι η χρήση αστυνομικής βίας είναι πολύ πιο συχνή στις περιοχές όπου ζουν μαύροι. Αν και τα ποσοστά εγκληματικότητας είναι υψηλότερα εκεί, οι μαύροι πέφτουν συχνότερα από τους λευκούς θύματα αστυνομικής βίας και στις πλούσιες γειτονιές όπου κατοικούν κυρίως λευκοί, παρά το ότι ο συνολικός αριθμός των επεισοδίων σ’ αυτές τις περιοχές είναι μικρός.
Σύμφωνα με τον Στίνσον, που είναι πρώην αστυνομικός, η βία που ασκήθηκε κατά τη σύλληψη του Τζορζτ Φλόιντ ήταν «σκόπιμη προμελετημένη δολοφονία». Στιγματίζει ιδιαίτερα το γεγονός ότι οι συνάδελφοι του αστυνομικού - δήμιου Ντέρεκ Σόβιν δεν επενέβησαν για να σώσουν το θύμα παρά το γεγονός ότι οι περαστικοί βιντεοσκοπούσαν τη σκηνή. Ό,τι έκανε εκείνη τη στιγμή ο Σόβιν παραβλεπόταν από τους συναδέλφους του, σημειώνει ο εγκληματολόγος. «Δεν φαίνονταν καθόλου έκπληκτοι από αυτό που συνέβαινε. Ήταν η συνηθισμένη δουλειά»...
Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.
