Ένα φιλόδοξο και μεγαλόπνοο δεκαετές πλάνο για την προστασία και την «αναγέννηση» της βιοποικιλότητας στο πλαίσιο της υλοποίησης της ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας παρουσίασε η Κομισιόν, βάζοντας ως στόχο την αυστηρή προστασία των οικοσυστημάτων, των δασών, των τυρφώνων (βαλτωδών εκτάσεων με φυτικό υλικό σε κατάσταση μερικής αποσύνθεσης), των υγροβιότοπων και των λιβαδιών της Ευρώπης.
Το σχέδιο δημοσιοποιήθηκε την Τετάρτη και περιλαμβάνει φιλόδοξες δεσμεύσεις για μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων κατά 50%, φύτευση 3 δισεκατομμυρίων δένδρων έως το 2030 και αντιστροφή της τρέχουσας τάσης μείωσης των εντόμων επικονιαστών από την «επάρκεια» των οποίων στο φυσικό περιβάλλον εξαρτάται κυριολεκτικά η ανθρώπινη επιβίωση. Ο άνθρωπος καλλιεργεί σήμερα περισσότερα από 1.300 είδη φυτών σε όλο τον κόσμο που του προσφέρουν τροφή αλλά και πρώτη ύλη για τη φαρμακοβιομηχανία, την οινοποιία, την υφαντουργία. Από αυτά, περίπου το 75% γονιμοποιούνται και αναπαράγονται από έντομα επικονιαστές που μεταφέρουν τη γύρη, με τις μέλισσες να αποτελούν το κατεξοχήν είδος.
Η συνεχής μείωση των πληθυσμών των επικονιαστών που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, ως αποτέλεσμα κυρίως της εκτεταμένης χρήσης φυτοφαρμάκων και της κλιματικής αλλαγής, ενδέχεται να έχει ολέθριες συνέπειες στη γεωργική παραγωγή και κατ’ επέκταση στην ίδια την πορεία της ανθρωπότητας.
Σύμφωνα με το πλάνο, στο 30% των προστατευόμενων σήμερα περιοχών σε ξηρά και θάλασσα το ένα τρίτο των εκτάσεων θα τεθεί υπό καθεστώς «αυστηρής προστασίας», που σημαίνει ότι θα απαγορεύεται οποιαδήποτε ανθρώπινη παρέμβαση ή δραστηριότητα εκτός της ελάχιστης αναγκαίας διαχείρισης προκειμένου να διατηρείται η περιοχή σε καλή κατάσταση για την άγρια ζωή. Οι αυστηρά προστατευόμενες περιοχές θα περιλαμβάνουν βιότοπους πλούσιους σε άνθρακα, όπως δάση, τυρφώνες, υγροβιότοπους και λιβάδια. Σήμερα, μόλις το 3% της στεριάς και το 1% των θαλασσών της ευρωπαϊκής επικράτειας υπόκεινται σε καθεστώς αυστηρής προστασίας.
Η Επιτροπή προβλέπει ότι θα συγκεντρώνει τουλάχιστον 20 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως για τη χρηματοδότηση του προγράμματος. Τα κεφάλαια θα προέρχονται από δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Ένα σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού της Ε.Ε. για το κλίμα θα επενδυθεί επίσης στη βιοποικιλότητα. Σύμφωνα με το πλάνο, το 10% των γεωργικών εκτάσεων της Ευρώπης θα μετατραπούν σε «τοπία υψηλής ποικιλομορφίας» με τη δημιουργία χαρακτηριστικών όπως προστατευτικών ζωνών, φρακτών, λιμνών και περιοχών αγρανάπαυσης.
Η νέα στρατηγική της Ε.Ε. για την αναγέννηση του περιβάλλοντος διατυπώνεται μετά από δεκαετίες καταστροφικής συρρίκνωσης της βιοποικιλότητας, με τους πληθυσμούς της άγριας ζωής να έχουν μειωθεί κατά 60% τα τελευταία σαράντα χρόνια ως αποτέλεσμα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. «Η πανδημία του νέου κορωνοϊού ήρθε να καταδείξει με τον πιο απροσδόκητο, πλην άμεσο τρόπο την άρρηκτη σχέση ανάμεσα στο περιβάλλον και στην ανθρώπινη υγεία προσφέροντας την αφορμή για φιλόδοξη δράση πιο ξεκάθαρη από ποτέ» αναφέρεται στο σχετικό κείμενο.
Πάντως, το νέο ευρωπαϊκό σχέδιο δεν φάνηκε να ενθουσιάζει τους ακτιβιστές, που επισημαίνουν ότι δεν αποσαφηνίζει τον τρόπο με τον οποίο θα εφαρμοστούν και θα επιβλεφθούν αυτές οι μεγάλες αλλαγές. «Είναι καλό να βλέπουμε τις προστατευόμενες περιοχές να επεκτείνονται, να αυξάνεται η δενδροφύτευση και να μειώνεται η χρήση φυτοφαρμάκων. Ωστόσο, υπάρχει μια πολύ έντονη αίσθηση ότι τα έχουμε ξαναζήσει όλα αυτά από προηγούμενα σχέδια που δεν υλοποιήθηκαν ποτέ» λέει χαρακτηριστικά ο Πολ Ντε Ζίλβα της οργάνωσης «Φίλοι της Γης». «Η Ευρώπη δεν μπορεί να αντέξει άλλη μια χαμένη δεκαετία για την προστασία και την αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντός της» συμπληρώνει.
Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.
