Από το πρωί της Τρίτης και μέχρι τα μεσάνυχτα της 29ης Νοεμβρίου τα μέλη του Γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) καλούνται στις εσωκομματικές κάλπες για να αναδείξουν το ηγετικό τους ντουέτο. Το πάλαι ποτέ κραταιό κόμμα του Βίλι Μπραντ, που μετράει πάνω από 150 χρόνια ζωής, έχει μείνει ακέφαλο από τον Ιούνιο, όταν η τότε πρόεδρος Αντρέα Νάλες παραιτήθηκε, καταγγέλλοντας ουσιαστικά “ανθρωποφαγία”. Η αλήθεια είναι ότι η -εκλογική- φτώχεια φέρνει γκρίνια, ενώ το SPD έχει μακρά παράδοση στο να τιμωρεί τους “αποτυχημένους” και να αποκαθηλώνει τις ηγεσίες του.
Η μακρά και βασανιστική πορεία προς το μεγάλο φινάλε, την αναμέτρηση μεταξύ του διδύμου Όλαφ Σολτς - Κλάρα Γκέιβιτς και Νόρμπερτ Βάλτερ-Μπόργιανς - Σάσκια Έσκεν, δεν είχε την αναμενόμενη συμμετοχή, όχι από πλευράς στελεχών και επίδοξων προέδρων, αλλά από πλευράς βάσης. Αν και έβαλαν υποψηφιότητα επτά δίδυμα, αν και έγιναν δυο ντουζίνες πολυδιαφημισμένες τοπικές συνελεύσεις για να γνωρίσει η βάση τις απόψεις των υποψηφίων -διαδικασία που δοκιμάστηκε για πρώτη φορά-, στην πρώτη ψηφοφορία για τη νέα ηγεσία πήρε μέρος κάτι περισσότερο από το 50% των 420.000 μελών του SPD.
Η υπηρεσιακή ηγεσία του SPD ελπίζει ότι στην τελική ψηφοφορία η συμμετοχή θα είναι πολύ μεγαλύτερη - εν μέρει διότι τα δίδυμα του δεύτερου γύρου εκπροσωπούν δύο διακριτά διαφορετικές αντιλήψεις για το πού πρέπει να πάει το κόμμα, εν μέρει διότι, μετά από μήνες μάλλον βαρετών συζητήσεων, έχουν ανέβει κάπως οι τόνοι της αντιπαράθεσης μεταξύ των τελικών υποψηφίων. Αυτό βέβαια έχει προκαλέσει ανησυχία, μήπως στην περίπτωση οριακής επικράτησης ενός εκ των δύο διδύμων, οι νικητές δεν καταφέρουν να δρομολογήσουν τις απαραίτητες συγκλίσεις - και το κόμμα βγει από την εκλογική δοκιμασία διχασμένο.
Το παλιό και το καινούργιο
Αν και οι υποψήφιοι είναι όλοι και όλες παλαίμαχα στελέχη, με μακρά θητεία στο κόμμα, στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες, αλλά και σε κυβερνητικούς θώκους -ο Σολτς είναι νυν αντικαγκελάριος και ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών, ο Βάλτερ - Μπόργιανς έχει κάνει δυο θητείες ως υπουργός Οικονομικών στο μεγαλύτερο κρατίδιο της χώρας, τη Βόρεια Ρηνανία - Βεστφαλία, και οι κυρίες Γκέιβιτς και Έσκεν εκλέγονται εδώ και πολλά χρόνια στο Βρανδεμβούργο και τη Βάδη - Βιρτεμβέργη, αντίστοιχα- η αναμέτρηση έχει κάτι μεταξύ... παλιού εναντίον καινούργιου. Ως “παλιό” κατηγορείται ο Όλαφ Σολτς, ο οποίος αφενός δεν κρύβει την προτίμησή του για την παραμονή του SPD στον μεγάλο συνασπισμό με τους Χριστιανοδημοκράτες, αφετέρου συνεχίζει απτόητος και παρά τις έξωθεν και έσωθεν πιέσεις την πολιτική των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Ως “καινούργιο” προσπαθεί να πλασαριστεί ο Νόρμπερτ Βάλτερ - Μπόργιανς, ο οποίος θα ήθελε να φύγει το SPD από την... αγκαλιά της Μέρκελ - αν και δηλώνει, ακριβώς όπως ο αντίπαλός του, πως θα υπακούσει στη γνώμη της πλειοψηφίας στο συνέδριο του Δεκεμβρίου- κι ο οποίος θεωρείται ότι πιέζει για αριστερή στροφή του κόμματος.
Η κόντρα για τη σύνταξη
Στο τελικό τηλεοπτικό ντιμπέιτ μεταξύ των δύο διδύμων, που οργανώθηκε ένα βράδυ πριν ανοίξουν οι εσωκομματικές κάλπες, ο Βάλτερ - Μπόργιανς τάχθηκε υπέρ της αύξησης των συντάξεων, για την ακρίβεια υπέρ της αύξησης του ποσοστού αναπλήρωσης - το οποίο είναι από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη. “48% είναι πάρα πολύ λίγο”, τόνισε και υποστήριξε ότι πολλοί άνθρωποι στην πλούσια Γερμανία μετά βίας τα βγάζουν πέρα με τον μισθό τους, ενώ όταν βγουν στη σύνταξη δεν μπορούν πια να ζήσουν από αυτήν. “Γι’ αυτό και πρέπει να πληρώνουν περισσότεροι άνθρωποι ασφαλιστικές εισφορές, απ’ όσους πληρώνουν σήμερα. Επιπλέον θα πρέπει να καταβάλλονται εισφορές και για τα εισοδήματα που προκύπτουν από τις μετοχές και τα ενοίκια”, τόνισε ο Βάλτερ - Μπόργιανς.
Αντίθετα, ο Σολτς θεωρεί ότι το ζητούμενο είναι απλώς να μείνουν σταθερά τα ποσοστά αναπλήρωση στις συντάξεις - και να μην μειωθούν περαιτέρω. Ο αντικαγκελάριος του μεγάλου συνασπισμού δηλώνει ότι έχει υπολογίσει πως μπορούν να παραμείνουν στα σημερινά επίπεδα τα ποσοστά αναπλήρωσης και μετά το 2025. Επιπλέον, καταγγέλλει όλους όσοι ασκούν κριτική στον δημόσιο πυλώνα της ασφάλισης -προφανώς ένα μέρος των Χριστιανοδημοκρατών εταίρων του- για “ιδεολογήματα” και τονίζει ότι “πρέπει να υπερασπιστούμε τη δημόσια ασφάλιση”.
Το “αυτόματο”...
Οι εκτιμήσεις είναι ότι η προσωπικότητα του Όλαφ Σολτς -στον οποίο κάποτε είχαν κολλήσει το παρατσούκλι “αυτόματο”, εξαιτίας της χανσεατικής ψυχραιμίας, με την οποία υποστήριζε την πολιτική της Ατζέντας 2010 του Γκέρχαρντ Σρέντερ- δεν μπορεί να συγκινήσει τους ψηφοφόρους, ούτε καν την πλειονότητα των μελών του κόμματος. Αλλά, η επιμονή, η υπομονή και η φιλοδοξία του είναι παροιμιώδεις -ενώ και η στήριξη που του δείχνει το κομματικό κατεστημένο και η Κοινοβουλευτική Ομάδα είναι αμέριστη. Επιπλέον, παρουσίασε την υποψηφιότητά του -την τελευταία στιγμή- ως πράξη αυτοθυσίας: “Δεν είναι καλό για το SPD”, είπε στην εφημερίδα “Bild”, “να φαίνεται ότι κανένας δεν τολμά να αναλάβει την ηγεσία του”, απαξιώνοντας ουσιαστικά τους υπόλοιπους που έχουν βάλει υποψηφιότητα.
...και το αουτσάιντερ
Για το μεγαλύτερο μέρος του γερμανικού Τύπου, ο γνωστός στην Ελλάδα Νόρμπερτ Βάλτερ - Μπόργιανς (από την περιβόητη λίστα Μπόργιανς - τι απέγινε άραγε;) είναι κάτι μεταξύ “Γερμανού Σόντερς” και “ΝοΒαΜπουφάκη” (από τον Βαρουφάκη). Κάποιοι πάλι θυμίζουν ότι ήταν ο μοναδικός υπουργός Οικονομικών (κρατιδίου) που κυνήγησε συστηματικά τους φοροφυγάδες από τις πολλές λίστες που εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια - και συνέχισε να ξεκοκαλίζει τις λίστες, ακόμη κι όταν άλλοι ομόλογοί του αποδέχτηκαν ότι είναι “προβληματικό” να αγοράζονται για να ταυτοποιηθούν και να τιμωρηθούν οι εγκληματίες με τα λευκά κολάρα. Όταν έβαλε υποψηφιότητα για την ηγεσία του SPD, θεωρήθηκε το απόλυτο αουτσάιντερ, τον στήριζαν μόνο δυο ντουζίνες δήμαρχοι και η νεολαία του κόμματος, ωστόσο τώρα που πέρασε στον δεύτερο γύρο όλα είναι ανοιχτά.
