Οι ακροάσεις των επιτρόπων που έχουν στείλει τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να στελεχώσουν τη νέα Κομισιόν εξελίσσονται σε ένα “μπρα ντε φερ” μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των ηγετών των οσονούπω 27- και ειδικότερα του γαλλογερμανικού άξονα. Οι ευρωβουλευτές φαίνεται ότι... κρατούσαν μανιάτικο στην Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν το γεγονός ότι “φυτεύτηκε” από τον Πρόεδρο Μακρόν και την καγκελάριο Μέρκελ στη θέση της προέδρου της Κομισιόν, χωρίς να ληφθεί υπόψη η -ούτως ή άλλως εύθραυστη- διαδικασία του Spitzenkandidat (επικεφαλής υποψηφίου) στις ευρωεκλογές. Και ήταν αποφασισμένοι να ψήσουν το ψάρι στα χείλη πολλών υποψηφίων επιτρόπων, είτε επειδή κάποιες επιλογές ήταν πράγματι προβληματικές, είτε επειδή ήθελαν να στείλουν το σήμα ότι οι δημοκρατικά εκλεγμένοι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών λαών δεν είναι διατεθειμένοι να σκύψουν το κεφάλι σε κάθε απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Οι “κομμένοι”
Η πρώτη τους κίνηση ήταν να “κόψουν” δύο επιτρόπους πριν καν ξεκινήσει η διαδικασία των ακροάσεων. Έτσι, η Επιτροπή Νομικών Υποθέσεων απέρριψε τους προτεινόμενους από την Ουγγαρία και τη Ρουμανία, τον Λάζλο Τρότσανι, πρώην υπουργό Δικαιοσύνης της χώρας του και μέλος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, που θα λάμβανε το χαρτοφυλάκιο της Γειτονίας και της Διεύρυνσης, και τη Ροβάνα Πλουμπ, πρώην υπουργό Περιβάλλοντος της χώρας της και μέλος της ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, που θα λάμβανε το χαρτοφυλάκιο των Μεταφορών. Τους απέρριψε για “σύγκρουση συμφερόντων”, με μάλλον συνοπτικές διαδικασίες, υποχρεώνοντας τις κυβερνήσεις στη Βουδαπέστη και στο Βουκουρέστι να στείλουν άλλους στη θέση τους.
Μια τέτοια “σφαγή” με το καλημέρα σας γίνεται για πρώτη φορά - και όχι διότι η... ποιότητα των επιτρόπων έχει γίνει αίφνης χειρότερη απ’ ό,τι, για παράδειγμα, στις επιτροπές Σαντέρ ή Μπαρόζο στο παρελθόν. Απλά τώρα το Ευρωκοινοβούλιο διαθέτει περισσότερη αυτοπεποίθηση, ενώ και οι συσχετισμοί δυνάμεων στο εσωτερικό του δεν είναι πλέον τόσο ξεκάθαροι όσο στο παρελθόν. Η αιώνια άνετη πλειοψηφία που είχαν από κοινού οι ευρωδεξιοί και οι ευρωσοσιαλιστές ανήκει στο παρελθόν - και είναι πιο δύσκολη παρά ποτέ η επίτευξη συμβιβασμών και πλειοψηφιών.
Χαστούκι στον Μακρόν
Επιπλέον, οι κακές γλώσσες που επέμεναν ότι η Ευρωβουλή θα εξαντλούσε την αυστηρότητά της σε έναν - δυο προτεινόμενους από μικρές χώρες αυτή τη φορά διαψεύστηκαν. Δεν έμεινε... μετεξεταστέος μόνο ο Πολωνός Γιάνους Βοϊτσιεχόφσκι, που προτάθηκε για το χαρτοφυλάκιο της Γεωργίας, καθώς δεν κατάφερε να δώσει σαφείς απαντήσεις στα ερωτήματα των ευρωβουλευτών και πρέπει να δώσει πάλι γραπτές “εξετάσεις” μέχρι την άλλη Τρίτη. Μετεξεταστέα έμεινε και η σοσιαλδημοκράτισσα Σουηδέζα Ίλβα Γιόχανσον, που προτάθηκε για τις Εσωτερικές Υποθέσεις, καθώς και η δεξιά Κροάτισσα Ντούμπραβκα Σούιτσα, που προτάθηκε ως αντιπρόεδρος για θέματα Δημοκρατίας και Δημογραφίας. Και το σημαντικότερο... μετεξεταστέα έμεινε και η Γαλλίδα Σιλβί Γκουλάρ, από την ομάδα των Φιλελευθέρων (τώρα λέγεται “Να ανανεώσουμε την Ευρώπη”), η οποία θεωρείται προσωπική επιλογή του Μακρόν. Τώρα θα κληθεί να δώσει εκ νέου γραπτές απαντήσεις στα ερωτήματα των ευρωβουλευτών, ενδεχομένως δε να υποστεί και νέα προφορική “ανάκριση”.
Αν και έκανε ό,τι μπορούσε για να αρέσει στους πρώην συναδέλφους της -έχει κάνει δύο θητείες στην Ευρωβουλή- απαντώντας στις ερωτήσεις τους σε τέσσερις γλώσσες, πλέκοντας το εγκώμιο της εσωτερικής αγοράς και υποσχόμενη να φροντίσει για την ανάπτυξη της οικονομίας, η Γκουλάρ... σκόνταψε σε σκάνδαλα. Πρωτίστως, στην αποκάλυψη ότι το Ευρωκοινοβούλιο πλήρωνε έναν συνεργάτη της, ο οποίος δεν δούλευε γι’ αυτό και δευτερευόντως στις παχυλές αμοιβές που εισέπραττε από ένα αμερικανικό think tank. Μάλιστα, για το πρώτο είχε αναγκαστεί να παραιτηθεί από υπουργός Άμυνας της Γαλλίας. Οπότε, ήταν μάλλον λογική η απορία των ευρωβουλευτών “πώς είναι δυνατόν κάποια που δεν μπορεί να παραμείνει υπουργός στη Γαλλία να δικαιούται να γίνει επίτροπος στις Βρυξέλλες”.
Η Γκουλάρ απάντηση δεν είχε, απλά επέμενε σε τέσσερις γλώσσες ότι είναι “καθαρή” - και θα πρέπει να καρδιοχτυπά μέχρι τέλους για το αν θα περάσει τις δεύτερες εξετάσεις.
Μία σου και μία μου
Η αλήθεια είναι ότι... σκιές στο βιογραφικό τους, ενδεχομένως ανάλογες με αυτές της Γκουλάρ, είχαν και άλλοι προτεινόμενοι επίτροποι. Αλλά η σύγκρουση Κοινοβουλίου - Συμβουλίου ήταν ελεγχόμενη. Πολύ... ξύλο έφαγαν δύο από κάθε μεγάλη -λέμε τώρα- ομάδα, από την Ευρωδεξιά και από τους Ευρωσοσιαλιστές, καθώς και μία φιλελεύθερη. Έτσι, για να σταλεί το μήνυμα - και να μη σηκώσει καμία ομάδα ψηλά τον αμανέ.
Μια γενικευμένη σύγκρουση δεν τη θέλει αυτή τη στιγμή κανένας, καθώς το επόμενο διάστημα απαιτούνται πολλές δύσκολες πλειοψηφίες - και κάποιες ακόμη δυσκολότερες ομοφωνίες. Για τους επιτρόπους, για το σύνολο της Κομισιόν, για την όποια νέα διεύρυνση και κυρίως για τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό.
Ο Σχοινάς και ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής
Η πιο... παράξενη ακρόαση ήταν αυτή του Μαργαρίτη Σχοινά, που προτάθηκε από την ελληνική κυβέρνηση και επιλέχθηκε από τη Φον Ντερ Λάιεν για την αντιπροεδρία της “προστασίας του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής”. Οι ευρωβουλευτές δεν τον στρίμωξαν ως πρόσωπο άλλωστε ο Σχοινάς έχει περάσει τριάντα χρόνια στους διαδρόμους των Βρυξελλών κι έχει γίνει μετρ στην επικοινωνία. Η μοναδική κόντρα έγινε για το όνομα του χαρτοφυλακίου, το οποίο όλες οι πολιτικές ομάδες πέραν της Δεξιάς -και βεβαίως της Ακροδεξιάς- το χαρακτήρισαν “τοξικό”, καθώς αφήνει να εννοηθεί ότι η Ευρώπη πρέπει να προστατεύσει τον εαυτό της από τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Ο Σχοινάς το αρνήθηκε κατηγορηματικά, είπε όλα τα σωστά πράγματα για το άσυλο, το οποίο “θα το προσφέρει πάντα η Ευρώπη”, αλλά έδωσε ιδιαίτερο βάρος στις “επιστροφές” εκείνων που δεν το δικαιούνται, όπως θέλουν να ακούνε όλοι οι υπέρμαχοι του “νόμου και της τάξης”. Επιπλέον, άφησε να εννοηθεί ότι η Φον Ντερ Λάιεν -“που της έχει απεριόριστη εμπιστοσύνη”- θα συζητήσει το θέμα του ονόματος με το Κοινοβούλιο και ίσως το αλλάξει ή έστω το παραφράσει. Αυτό θα το ήθελαν ακόμη και κάποια μέλη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, όπως για παράδειγμα ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης.
Επί της ουσίας, πάντως, ο Σχοινάς, που πέρασε τις “εξετάσεις” μάλλον με ευκολία, δεν έκανε σοφότερους τους ευρωβουλευτές. Ούτε στο θέμα της αναθεώρησης του Δουβλίνου, ούτε στο εάν και πότε θα υπάρξει ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου, ούτε στο τι θα γίνει με τη νόμιμη μετανάστευση...
