Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
21.3°C24.2°C
3 BF 38%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.3°C24.7°C
4 BF 37%
ΠΑΤΡΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.0°C23.8°C
2 BF 58%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
18.6°C21.0°C
2 BF 75%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
22 °C
21.9°C23.4°C
3 BF 35%
Κοσμοδρόμιο, από τον Νίκο Κυριακίδη / Εμπορικοί πόλεμοι παντού
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Κοσμοδρόμιο, από τον Νίκο Κυριακίδη / Εμπορικοί πόλεμοι παντού

Το 2009, ένα χρόνο μετά το "κανόνι" της Lehman Brothers που πυροδότησε τη χειρότερη καπιταλιστική κρίση μεταπολεμικά, ο Μπιλ Γκρος, ιδρυτής της Pimco, του μεγαλύτερου χαρτοφυλακίου αμοιβαίων κεφαλαίων στον κόσμο, προέβλεπε ότι στην παγκόσμια οικονομία θα κυριαρχήσουν μελλοντικά η απομόχλευση και η αποπαγκοσμιοποίηση. Ήταν μια προφητική πρόβλεψη, που οι περισσότεροι τότε αγνόησαν, αν δεν την χλεύασαν κιόλας. Ο Γκρος πάντως είχε δίκιο. Πιθανώς γνώριζε κάτι παραπάνω. Ότι, για παράδειγμα, στη δεκαετία της φρενίτιδας του outsourcing, 1999-09, χάθηκαν στην Αμερική 5,7 εκατομμύρια θέσεις εργασίας βιομηχανικών εργατών. Στο μισό αυτού του χρονικού διαστήματος, το μέσο ωρομίσθιο των Κινέζων βιομηχανικών εργατών αυξήθηκε από 52 σεντς στα 6 δολάρια! Κατά συνέπεια, το όφελος των αμερικανικών επιχειρήσεων από τη «μετανάστευσή» τους στην Κίνα είχε συμπιεστεί μόλις στο 7%.

Το 2013, μεσούσης της ευρωκρίσης -για πολλούς αναλυτές, χρονιά, ορόσημο του κλεισίματος του κύκλου παγκοσμιοποίησης που άρχισε το 1980-, το ΔΝΤ συμπέραινε σε έκθεσή του πως χώρες με εθνικό νόμισμα και οικονομίες προσανατολισμένες στην εσωτερική αγορά αντιστάθηκαν αποτελεσματικότερα στη διεθνή κρίση. Παρομοίως, ο ΟΟΣΑ διαπίστωνε πως η «διασύνδεση» και "αλληλόδραση" των εθνικών οικονομιών στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης διευκόλυνε τη μετάδοση των κρίσεων προκαλώντας οικονομική αστάθεια σε παγκόσμια κλίμακα.

Την ίδια χρονιά, ο Ντέιβιντ Σάμικ, αναλυτής στην επιθεώρηση "The International Economy", αναρωτιόταν: «Η αποπαγκοσμιοποίηση προαναγγέλλει παρατεταμένη οικονομική στασιμότητα και εθνική αναδίπλωση ή, υπό μια πιο αισιόδοξη ματιά, θα βάλει και πάλι την παγκόσμια οικονομία σε τροχιά σταθερότητας καθιστώντας πιο ισορροπημένες και πολιτικά αποδεκτές τις εγγενείς αντιφάσεις του καπιταλισμού;».

Σήμερα γνωρίζουμε την απάντηση στο ερώτημα αυτό. Και την γνωρίζουμε όχι μόνον από τον λυσσαλέο εμπορικό πόλεμο του Τραμπ κατά της Κίνας, ούτε απ’ τα κηρύγματά του απ’ το βήμα του ΟΗΕ υπέρ των «πατριωτών», στους οποίους, όπως επιμένει, ανήκει το μέλλον. Ούτε από την τρέλα του Brexit στο όνομα μιας ψευδεπίγραφης εθνικής αυτονόμησης, ούτε από την προχθεσινή απόφαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, που επιτρέπει στις ΗΠΑ να επιβάλουν δασμούς σε ευρωπαϊκά προϊόντα ως «αντίποινα» για τις κρατικές ενισχύσεις που ελάμβανε η «ναυαρχίδα» της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και τεχνολογίας, η Airbus.

Το γνωρίζουμε απ’ όλους τους άλλους «μικρούς» εμπορικούς πολέμους που μαίνονται στο παρασκήνιο και που ώς τώρα είχαν μείνει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Ίσως γιατί όλοι οι προβολείς είναι στραμμένοι στην τιτανομαχία Ουάσιγκτον - Πεκίνου.

Κλειστή στρόφιγγα

Ένας από αυτούς είναι και ο «πόλεμος» Ιαπωνίας - Νότιας Κορέας. Το μέτωπό του είναι κυρίως η τεχνολογία. Το τελευταίο διάστημα υπάρχει κλιμάκωση από την πλευρά του Τόκιο και οι αναλυτές διαβλέπουν κίνδυνο ακόμη και για την παγκόσμια οικονομία. Η ιαπωνική κυβέρνηση έχει κλείσει τη στρόφιγγα του εφοδιασμού των κορεάτικων εργοστασίων υψηλής τεχνολογίας με ζωτικής σημασίας υλικά προκαλώντας τους ασφυξία που επηρεάζει σοβαρά την παραγωγή τους.

Το υπουργείο Εμπορίου στην Σεούλ ανακοίνωσε, την περασμένη εβδομάδα, ότι η ιαπωνική κυβέρνηση δεν έχει εγκρίνει τις εξαγωγές υγρού υδροφθορίου (χημική ουσία που χρησιμοποιείται στον καθαρισμό των μικροεπεξεργαστών κατά τη φάση της παραγωγής) παρότι έχουν περάσει 90 ημέρες από την υποβολή των σχετικών αιτήσεων. Οι αρχές του Τόκιο δεν έχουν εγκρίνει ούτε μια αίτηση νοτιοκορεατικής εταιρείας και ζητούν επανειλημμένα πρόσθετα «δικαιολογητικά» από τους Ιάπωνες εξαγωγείς, προφανώς εφαρμόζοντας τακτική κωλυσιεργίας. Επίσης, οι εξαγωγές άλλων υλικών στις οποίες η ιαπωνική κυβέρνηση έχει επιβάλει περιορισμούς, εγκρίνονται με το σταγονόμετρο. Οι εξαγωγές υλικών, αναγκαίων στην κατασκευή μικροεπεξεργαστών και οθονών περνούν πλέον απ' το κόσκινο της κυβέρνησης, που επέβαλε μέτρα ελέγχου στις 4 Ιουλίου. Παρ' όλο που η προθεσμία των 90 ημερών δεν προβλέπεται από την ιαπωνική νομοθεσία, είναι το συμβατικό χρονικό διάστημα που απαιτεί το Τόκιο για τις εγκρίσεις εξαγωγών. Αλλά, κατά τα φαινόμενα, ούτε αυτός ο χρόνος είναι πλέον αρκετός...

Φυσικά, η νοτιοκορεατική κυβέρνηση διαμαρτύρεται. Κάνει λόγο για πολιτική «διακρίσεων». «Οι απρόβλεπτοι έλεγχοι των ιαπωνικών εξαγωγών προς τη Νότια Κορέα έχουν αυξήσει την αβεβαιότητα στις αλυσίδες εφοδιασμού και επηρεάζουν τη λειτουργία των επιχειρήσεων. Η έγκριση των εξαγωγών συγκεκριμένων υλικών μόνον κατά περίπτωση, συνιστά πρακτική διακρίσεων", υποστηρίζει η κυβέρνηση της Σεούλ. Μέχρι στιγμής, οι ιαπωνικές αρχές έχουν εγκρίνει την εξαγωγή μερικών ποσοτήτων των τριών υλικών που έχουν ζωτική ανάγκη τα νοτιοκορεατικά εργοστάσια υψηλής τεχνολογίας, όπως το φθοριούχο πολυαμίδιο, το φωτοευαίσθητο «σελοφάν» και το υδροφθόριο σε αέρια μορφή. Σημειωτέον ότι οι νοτιοκορεατικοί γίγαντες της τεχνολογίας, όπως η Samsung και η SK Hynix (κατασκευαστής ημιαγωγών και μνήμης RAM), εξαρτώνται άμεσα από τις ιαπωνικές εξαγωγές για να κρατήσουν σε κίνηση τις αλυσίδες παραγωγής τους. Βρίσκονται σε φάση αναζήτησης εναλλακτικών πηγών αλλά αυτό θα μπορούσε να διαρκέσει μήνες και πολύ πιθανόν θα αύξανε το κόστος.

Και στο βάθος Κίνα...

Επενδυτές και αναλυτές εκφράζουν έντονες ανησυχίες για το πού μπορεί να οδηγήσει ο «παράπλευρος» εμπορικός πόλεμος Ιαπωνίας - Νότιας Κορέας διαταράσσοντας σοβαρά την παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού σε προϊόντα τεχνολογίας αλλά και γενικότερα το παγκόσμιο εμπόριο. Οι εξαγωγές της Νότιας Κορέας σημείωσαν τον Σεπτέμβριο νέα υποχώρηση για 10ο συνεχόμενο μήνα καθώς οι παγκόσμιες εμπορικές συγκρούσεις και η επιβράδυνση του τομέα της τεχνολογίας επηρεάζουν αρνητικά τη ζήτηση.

Οι εξαγωγές νοτιοκορεάτικων αγαθών τις πρώτες 20 ημέρες του Σεπτεμβρίου ήταν μειωμένες κατά 22% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Σύμφωνα με τα στοιχεία της τελωνειακής υπηρεσίας της χώρας, πρόκειται για τη μεγαλύτερη μείωση από τον Αύγουστο του 2009.

Το καλοκαίρι η κυβέρνηση της Σεούλ έδωσε στη δημοσιότητα τον προϋπολογισμό της για το 2020 προβλέποντας δαπάνη άνω του 1,6 δισεκατομμυρίων ευρώ με στόχο την αυτάρκεια σε υλικά και εξαρτήματα για την κορεάτικη βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας. Ωστόσο, οι αναλυτές θεωρούν αυτόν τον στόχο ανέφικτο. «Η αυτάρκεια είναι δαπανηρή», λένε χαρακτηριστικά. Αν, στο χειρότερο σενάριο, η Ιαπωνία σταματήσει εντελώς να χορηγεί άδειες εξαγωγής υλικών στη Νότια Κορέα, οι βιομηχανίες της τελευταίας θα πρέπει είτε να περιορίσουν την παραγωγή τους είτε να πληρώσουν πολύ υψηλότερο τίμημα για να εξασφαλίσουν αυτά τα υλικά από άλλες πηγές.

Σε μια τέτοια περίπτωση, χαμένη θα βγει και η Κίνα. Αν υπάρχει κάτι που επηρεάζεται άμεσα από το διμερές εμπόριο Ιαπωνίας - Νότιας Κορέας, αυτό είναι η εφοδιαστική αλυσίδα της Κίνας, επισημαίνουν οι αναλυτές. Με τον Ιάπωνα πρωθυπουργό Σίνζο Άμπε να είναι ένας από τους πιστότερους συμμάχους του Τραμπ στην Ασία, είναι αδύνατον να αποφευχθεί ο συνειρμός για το ποιος μπορεί να είναι ο απώτερος στόχος του μπλοκαρίσματος των ιαπωνικών εξαγωγών στη Ν. Κορέα. Το αποτέλεσμα, κατά τους αναλυτές, θα είναι ευρύτερες επιπλοκές με σαφές αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία. Σύμφωνα με την S&P, αν το τρέχον "αδιέξοδο" συνεχιστεί, ακόμη και η ελάχιστη διαταραχή των νοτιοκορεατικών αλυσίδων παραγωγής τεχνολογικών αγαθών θα έθετε σε κίνδυνο τις προβλέψεις για ανάπτυξη της νοτιοκορεατικής οικονομίας κατά 2% το 2019 και 2,6% το 2020.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL