Σε κυκεώνα συνεχόμενων ανατιμήσεων έχουν εγκλωβιστεί οι πολίτες στην Ελλάδα, με την κυβέρνηση της Ν.Δ. να φέρει μεγάλο μέρος της ευθύνης, καθότι η χώρα μας σημειώνει πολύ χειρότερα αποτελέσματα σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές. Την ίδια στιγμή, οι πολίτες καλούνται να αντιμετωπίσουν αυτή τη δύσκολη κατάσταση με χαμηλούς μισθούς, κάτι που δυσχεραίνει έτι περαιτέρω την ήδη βεβαρημένη κατάσταση. Το ζήτημα είναι κρίσιμο, γι’ αυτό και ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. κατέθεσε αίτημα διά του προέδρου της Κ.Ο. Σωκράτη Φάμελλου για διεξαγωγή προ ημερησίας διάταξης συζήτηση στη Βουλή.
Η κατάσταση είναι τραγική, με την Ελλάδα να βρίσκεται πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης σε επίπεδο πληθωρισμού κατά το τελευταίο εξάμηνο, ενώ κάνει «πρωταθλητισμό» και στον πληθωρισμό τροφίμων. Το πρώτο τρίμηνο του 2024 ο πληθωρισμός επιταχύνεται στην Ελλάδα και αποκλιμακώνεται στην Ευρωζώνη. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Ιανουάριο η Ελλάδα είχε 1,5% και η Ευρωζώνη 2%. Ας σημειωθεί ότι τον Μάρτιο ο πληθωρισμός στα τρόφιμα στην Ελλάδα ήταν ο δεύτερος υψηλότερος μεταξύ των χωρών-μελών της Ευρωζώνης, σύμφωνα με τα στοιχεία για τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή που δημοσιοποίησε η Eurostat. Συγκεκριμένα, σε επίπεδο Ευρωζώνης οι τιμές των τροφίμων τον Μάρτιο αυξήθηκαν ετησίως κατά 1,7%, ενώ στην Ελλάδα τον ίδιο μήνα ο πληθωρισμός των τροφίμων διαμορφώθηκε σε 5,4%. Μόνο στη Μάλτα ο σχετικός δείκτης ήταν υψηλότερος (6,2%).
Πρωταθλητισμός αυξήσεων σε λάδι, φρούτα και λαχανικά
Τη μεγάλη διαφορά προκαλεί το ελαιόλαδο. Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα ήταν ο δεύτερος υψηλότερος με 67,2%, που είναι η δεύτερη υψηλότερη τιμή από το 2005, όταν και άρχισαν να γίνονται τέτοιου είδους μετρήσεις. Μόνο στην Ισπανία ήταν ψηλότερος με 70%, ενώ ο κοινοτικός μέσος όρος είναι στο 51,5%. Δυστυχώς, δεν φαίνεται κάποια αχτίδα ελπίδας, σύμφωνα με τους παραγωγούς, και θα συνεχίσουμε να έχουμε τέτοιο ιλιγγιώδη ρυθμό αυξήσεων και τους επόμενους μήνες, αφού τα αποθέματα έχουν σχεδόν εξαντληθεί. Την ίδια στιγμή, από τον Ιούνιο του 2023 ο πληθωρισμός στα φρούτα στην Ελλάδα είναι πολύ πάνω από τον κοινοτικό μέσο όρο. Τον Μάρτιο… χτυπήσαμε πρωτιά, πολύ μακριά από τον δεύτερο, με 12,5%, σχεδόν τριπλάσια τιμή από το κοινοτικό 4,9%. Μάλιστα ήταν αυξημένος σε σχέση με το 12,2% του Φεβρουαρίου. Αναφορικά με τα λαχανικά, στην Ελλάδα οι τιμές αυξάνονται (4%), στην Ευρωζώνη μειώνονται (-4,3%). Μόνο οι Ιρλανδοί μας ξεπέρασαν με αυξήσεις 6,8%. Στα αυγά ο πληθωρισμός στην Ελλάδα είναι εξαπλάσιος από την Ευρωζώνη, 6,1% έναντι 0,1%, και φυσικά κατέχει την πρώτη θέση.
Το πρώτο τρίμηνο του 2024 ο πληθωρισμός ανεξήγητα επιταχύνεται στην Ελλάδα και αποκλιμακώνεται στην Ευρωζώνη. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Ιανουάριο η Ελλάδα είχε 1,5% και η Ευρωζώνη 2%. Σχετικά με τα ψαρικά, η χώρα μας έχασε τον Μάρτιο την πρωτιά, καθώς με 5,7% βρέθηκε πίσω από Αυστρία, Ρουμανία και Μάλτα. Στην Ευρωζώνη ο μέσος όρος είναι στο 2,2%.
«Πικρός καφές»
Την ίδια στιγμή, «πικρός καφές» μας περιμένει μετά το Πάσχα, καθώς αναμένονται αυξήσεις που μπορεί να φτάσουν ακόμη και το 20%, μετά το ράλι που παρατηρείται στις διεθνείς τιμές του προϊόντος τους τρεις-τέσσερις τελευταίους μήνες και είναι απόρροια συνδυασμού παραγόντων. Σήμερα οι εταιρείες καφέ στην Ελλάδα προμηθεύονται τον πράσινο καφέ, που χρησιμοποιείται για την παραγωγή του ελληνικού καφέ, προς 6,5-7 ευρώ/κιλό, έναντι 5,5 ευρώ/κιλό πριν από τέσσερις μήνες, ακριβότερα, δηλαδή, κατά περίπου 27%.
Το ρίχνουν στις προσφορές
Προκειμένου να αντιμετωπίσουν την κατάσταση, οι καταναλωτές γυρνούν την πλάτη στα επώνυμα προϊόντα. Ως εκ τούτου, τα φθηνότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας φαίνεται όχι μόνο να παγιώνουν τη σημαντική τους θέση στο καλάθι των νοικοκυριών, αλλά και να την αυξάνουν. Πιο αναλυτικά, με βάση τα στοιχεία της NielsenIQ, το μερίδιο των «ανώνυμων» προϊόντων συνεχίζει την ανοδική του πορεία και από το 24,7% όπου ήταν στο τέλος του 2023 έφτασε το 25,4% κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους. Σε κάθε περίπτωση, οι προσφορές είναι λίγο πολύ μονόδρομος για τη βιομηχανία αλλά και για τον κλάδο της οργανωμένης λιανικής, καθώς με βάση την πιο πρόσφατη έρευνα «Shopper Trends» της NielsenIQ, 9 στους 10 αγοραστές επηρεάζονται από τα προωθητικά όταν χρειάζεται να λάβουν απόφαση για τις μάρκες ή ακόμη και τα καταστήματα που επιλέγουν για τις αγορές τους. Η συμμετοχή των private labels στον τζίρο των ταχυκίνητων αγαθών που πουλούν τα σούπερ μάρκετ φθάνει πλέον το 18%, σύμφωνα με τους λιανεμπόρους, ενώ εάν προστεθούν και τα νωπά προϊόντα (φρούτα, λαχανικά, κρέατα), το μερίδιο εκτινάσσεται στο 32%. Με βάση τα στοιχεία της Circana, στην κατηγορία των τροφίμων οι πωλήσεις προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας σε αξία είχαν μερίδιο πωλήσεων 27,2 μονάδες τον φετινό Ιανουάριο, όταν το 2022, στην αρχή της πληθωριστικής κρίσης, είχαν 26,3 μονάδες.
